W Polsce już 2 miliony dzieci i nastolatków zmaga się z nadwagą lub otyłością. To alarmujące dane, które stawiają nasz kraj w czołówce europejskich państw borykających się z tym problemem. Eksperci nie mają wątpliwości – jeśli nie zostaną podjęte zdecydowane działania, liczba młodych osób zmagających się z tą chorobą będzie dramatycznie rosnąć. "Z każdym rokiem będzie przybywać 400 tys. kolejnych przypadków tej choroby" – ostrzegają specjaliści.
- Otyłość wśród polskich nastolatków rośnie, a jednym z głównych powodów jest przekarmianie przez dziadków i niezdrowe nawyki żywieniowe w rodzinach.
- Fast foody i słodycze to codzienność dla większości młodych, a aktywność fizyczna jest niedoceniana.
- Dzieci z nadwagą często doświadczają stygmatyzacji i hejtu.
- Rodzice często nie wiedzą, jak skutecznie pomóc, a wielu z nich błędnie sądzi, że dzieci "wyrastają" z otyłości.
- Kampania "Porozmawiajmy Szczerze o Otyłości" oferuje poradnik "PoMOCnik", który pomaga rodzicom krok po kroku wspierać dzieci z nadwagą lub otyłością.
- Więcej aktualnych informacji z Polski i ze świata znajdziesz na stronie głównej RMF24.pl
Jednym z głównych czynników przyczyniających się do narastającej epidemii otyłości wśród dzieci i młodzieży jest przekarmianie przez najbliższych. Aż 60 procent nastolatków w Polsce jest przekarmianych przez dziadków, którzy często nieświadomie szkodzą swoim wnukom, oferując im zbyt duże porcje i niezdrowe przekąski. Sytuację pogarsza fakt, że aż 55 procent rodziców przyznaje, iż dieta ich dzieci nie spełnia zaleceń dotyczących codziennego spożywania świeżych warzyw i owoców.
Fast foody i słodycze stały się stałym elementem jadłospisu polskich nastolatków. Jak wynika z badań, aż 90 procent młodych ludzi sięga po nie kilka razy w tygodniu, a niemal co piąty (18 procent) codziennie. Problemem jest także brak spójnych nawyków żywieniowych w rodzinach - niemal 60 procent rodziców zauważa, że ich dzieci jedzą więcej i mniej zdrowo podczas pobytu u dziadków.
Niepokojące są również wyniki dotyczące aktywności fizycznej. 41 procent rodziców uważa, że zajęcia wychowania fizycznego są mniej ważne niż inne lekcje. To przekonanie przekłada się na brak motywacji do ruchu wśród młodzieży.
Co ciekawe, dorośli najczęściej uprawiają sport z myślą o zdrowiu (53 procent), natomiast nastolatków do aktywności fizycznej najbardziej zachęca możliwość spędzania czasu z rówieśnikami (38 procent).
Otyłość wśród dzieci i młodzieży to nie tylko problem zdrowotny, ale także społeczny. Młodzi ludzie z nadmierną masą ciała często doświadczają hejtu i stygmatyzacji. Rodzice nastolatków z nadwagą przyznają, że ich dzieci reagują na negatywne komentarze zawstydzeniem (34 procent), niskim poczuciem własnej wartości (33 procent), próbami "ukrycia się" w zbyt dużych ubraniach (33 procent), a także strachem przed miejscami, gdzie trzeba odsłonić ciało, takimi jak basen czy plaża (32 procent).
Aż 24 procent młodych ludzi unika zajęć sportowych, a 19 procent nie chce pojawiać się na zdjęciach i filmach. Ponadto, aż 55 procent nastolatków uważa, że osoby z nadwagą nie są lubiane przez rówieśników.
Rodzice często czują się zagubieni i bezradni wobec problemu otyłości u swoich dzieci. Gdy po wielu samodzielnych próbach pomocy dziecku, rodzice trafiają wreszcie do lekarza i słyszą: "Pani/Pana dziecko choruje na otyłość", widzę, jak pojawia się bezradność, lęk, często zawstydzenie i poczucie winy - mówi dr hab. Paweł Matusik, prezes Towarzystwa Otyłości Dziecięcej.
Brakuje także wiedzy na temat leczenia otyłości. Aż 38 procent rodziców błędnie wierzy, że z otyłości się wyrasta, 29 procent nie wie, kiedy należy zareagować na podwyższoną masę ciała dziecka, a 18 procent nie wie, do jakiego lekarza się udać.
Co piąty rodzic nie radzi sobie emocjonalnie z rozpoczęciem rozmowy z dzieckiem o jego nadwadze.
W odpowiedzi na narastający problem, organizatorzy kampanii "Porozmawiajmy Szczerze o Otyłości" opracowali specjalny poradnik zatytułowany "PoMOCnik dla rodziców i opiekunów. Jak wspierać młode osoby chorujące na nadwagę lub otyłość?". Publikacja powstała z myślą o rodzicach i opiekunach, którzy chcą skutecznie pomóc swoim dzieciom. "PoMOCnik" prowadzi krok po kroku przez proces poznania choroby, zrozumienia jej mechanizmów oraz szukania skutecznych rozwiązań.
Poradnik zawiera wskazówki 12 ekspertów z różnych dziedzin zdrowia, dotyczące czterech filarów kompleksowego leczenia otyłości u młodzieży: żywienia (w tym przykładowe jadłospisy), aktywności fizycznej i fizjoterapii (bezpieczne treningi dla osób z otyłością), emocji i wsparcia psychologicznego (mapy wspierających komunikatów, wzory empatycznych dialogów) oraz przygotowania do pierwszej wizyty w gabinecie lekarskim.
Eksperci podkreślają, że zatrzymanie epidemii otyłości wśród młodego pokolenia jest możliwe, ale wymaga zaangażowania całego społeczeństwa.
Powyższe badania zarysowują trudną sytuację na wielu poziomach: żywienia i ruchu, percepcji samej choroby wśród rodziców i osób młodych, odmiennych pokoleniowo motywacji do sportu, aż po bariery systemowe, jak niewiedza, do jakiego lekarza się udać - komentuje dr hab. Lucyna Ostrowska, prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości.
Jak podkreśla, "zatrzymanie epidemii otyłości wśród młodego pokolenia jest jednak jak najbardziej możliwe i obecnie trzeba robić wszystko, aby pacjenci pediatryczni nie stali się dorosłymi pacjentami z otyłością".