Wyjce zamieszkujące wyspę Jicaron u wybrzeży Panamy nie mają łatwego życia. Wszystko przez kapucynki panamskie, które porywają ich nowo narodzone dzieci. Przestępczy proceder zaobserwowano trzy lata temu i w międzyczasie stwierdzono, że porwania to nowy trend wśród znudzonych, młodych samców kapucynek.
Wszystko zaczęło się w 2022 roku, kiedy Zoe Goldsborough, badaczka z Instytutu Zachowania Zwierząt im. Maxa Plancka w Niemczech, przeglądała nagrania z kamer zainstalowanych na wyspie Jicaron u wybrzeży Panamy. Zauważyła wówczas kapucynkę panamską niosącą na swoim grzbiecie malutkiego wyjca. Byłam bardzo zszokowana - przyznała Niemka w rozmowie z agencją AFP.
Naukowcy nadali kapucynce pseudonim "Joker", ponieważ mała blizna na boku jej pyska przypominała im fikcyjnego złoczyńcę, pojawiającego się w komiksach oraz filmach związanych z postacią Batmana. Zachowanie małpy wzbudziło ciekawość biologów. Zespół badawczy przejrzał kolejne nagrania, które zarejestrowały "Jokera" niosącego na swoim grzbiecie jeszcze cztery inne malutkie wyjce.
Okazało się, że "Joker" nie był jedynym, który zachowywał się w ten sposób. W ciągu 15 miesięcy naukowcom udało się zaobserwować pięć kapucynek panamskich niosących przenoszących 11 różnych malutkich wyjców.
Biolodzy byli zdezorientowani, ponieważ nic nie wskazywało na to, że kapucynki panamskie polują na malutkie wyjce; nie sprawiały też wrażenia, że chcą się z nimi bawić. Naukowcy początkowo myśleli, że małpy adoptują nowo narodzone naczelne z innego gatunku. W rozwiązaniu zagadki pomocne okazało się kolejne nagranie, na którym dorosłe wyjce wołały za swoimi zaginionymi dziećmi.
Finalnie okazało się, że kapucynki panamskie porywają malutkie wyjce. Odkryto, że to nowy trend i swoista moda wśród młodych samców zamieszkujących wyspę. Niestety, porwania pokazały się tragiczne w skutkach - naukowcy udokumentowali śmierć czterech malutkich wyjców, przy czym bardzo prawdopodobnie, że nie przeżył żaden z maluchów.
Na razie naukowcy nie wiedzą, w jaki sposób kapucynki panamskie porywały malutkie wyjce. Działo się to prawdopodobnie w koronach drzew, ale to tylko podejrzenie, bo kamery z czujnikiem ruchu "widzą" tylko to, co dzieje się na ziemi.
Co ciekawe, kapucynki są bardzo przebiegłe i wykazują się dużą skutecznością. Wydają się być w stanie odebrać matce nawet jedno- lub dwudniowe dziecko - powiedziała w rozmowie z agencją AFP Zoe Goldsborough.
Istotny jest też fakt, że przestępcza działalność uchodzi kapucynkom panamskim płazem - wyjce nie pałają żądzą zemsty, choć dorosłe osobniki są trzy razy większe od osobników porywaczy.
Naukowcy zaczęli nagrywać kapucynki panamskie na wyspie Jicaron w 2017 r. Zaobserwowano, że naczelne z tego gatunku nie mają na wyspie naturalnych wrogów, nie brakuje im też jedzenia, przez co mają dużo czasu na zabawę.
Badania niemieckich biologów były prowadzone do lipca 2023 r. Od tego czasu mógł nastąpić spadek liczby porwań malutkich wyjców, ponieważ zmniejszyła się ich populacja. Wyjce z wyspy Jicaron są klasyfikowane jako zagrożone wyginięciem.
Portal stacji France 24 zauważył, że dziwne trendy wśród zwierząt nie są niczym nowym. Dobrym przykładem są chociażby orki, które w latach 80. XX wieku były widziane u północno-zachodnich wybrzeży USA z martwymi łososiami na głowach.