System Wjazdu/Wyjazdu (EES) zaczął działać od 12 października 2025 roku w krajach m.in. strefy Schengen. To zautomatyzowany system rejestrujący pobyty krótkoterminowe obywateli państw spoza Unii Europejskiej. EES zastąpi tradycyjne stemple paszportowe, przyspieszy kontrole graniczne i zwiększy bezpieczeństwo. Obejmie on 29 krajów Europy. W systemie będą gromadzone dane biometryczne i szczegóły dotyczące każdego wjazdu i wyjazdu.
- EES to cyfrowy system rejestrujący wjazdy i wyjazdy obywateli państw spoza UE, który zastąpi stemple paszportowe w 29 krajach Europy od października 2025 roku.
- System obejmie podróżnych spoza UE, przekraczających granice na pobyt krótkoterminowy, wprowadzając obowiązek rejestracji danych biometrycznych.
- Nowe procedury mają przyspieszyć odprawy, zwiększyć bezpieczeństwo i ułatwić kontrolę legalności pobytu.
- Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej RMF24.pl.
System Wjazdu/Wyjazdu (ang. Entry/Exit System, EES) to nowoczesny system informatyczny, którego głównym zadaniem jest rejestrowanie przekraczania granic zewnętrznych przez obywateli państw trzecich (czyli spoza UE), którzy podróżują do Europy. Dotyczy on podróży krótkoterminowych (do 90 dni). Zastąpi on tradycyjne pieczątki w paszportach cyfrowymi wpisami, co ma usprawnić kontrolę graniczną i przyczynić się do lepszego zarządzania ruchem podróżnych.
EES polega na cyfrowym rejestrowaniu każdego wjazdu, wyjazdu oraz odmowy wjazdu obywatela państwa trzeciego na teren państw objętych tym systemem. Przy pierwszym przekroczeniu granicy po uruchomieniu EES podróżny będzie musiał podać swoje dane osobowe, a funkcjonariusze straży granicznej zeskanują odciski palców lub wykonają zdjęcie twarzy. Te informacje zostaną zapisane w systemie na potrzeby kolejnych podróży.
"W przypadku odmowy przekazania danych biometrycznych podróżnemu odmawia się wjazdu na terytorium krajów europejskich korzystających z EES" - przekazano w oficjalnych materiałach na temat EES.
Podczas następnego przekraczania granicy, dane biometryczne będą już zapisane w systemie, co pozwoli na znacznie szybszą odprawę. "Podróżni posiadający paszport biometryczny będą mogli szybciej wjechać do danego kraju, korzystając z systemu samoobsługi (jeżeli jest on dostępny na danym przejściu granicznym)" - można przeczytać w oficjalnym informatorze na temat systemu.
Informacje rejestrowane przez system to:
- dane z dokumentu podróży (m.in. imię, nazwisko, data urodzenia);
- datę i miejsce każdego wjazdu i wyjazdu;
- wizerunek twarzy i odciski palców;
- informacje o ewentualnej odmowie wjazdu.
System EES umożliwi służbom granicznym i organom ścigania skuteczniejszą walkę z nielegalną migracją, fałszerstwami dokumentów oraz zagrożeniami dla bezpieczeństwa publicznego. Przechowywanie danych osobowych ma również usprawnić dalsze podróżowanie po pierwszej rejestracji w systemie. Informacje mają być przechowywane z poszanowaniem przepisów o ochronie danych osobowych. Dzięki temu systemowi podróżni nie będą musieli każdorazowo przedstawiać dokumentów w tradycyjnej formie, a ich pobyt będzie automatycznie monitorowany w całej strefie Schengen.
EES docelowo ma być wdrożony przy wjeździe i wyjeździe z 29 krajów europejskich, są wśród nich: Polska, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niderlandy, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Włochy.
Obowiązkowa rejestracja w obejmuje wszystkich przyjezdnych z państw trzecich, czyli osób, które nie posiadają obywatelstwa żadnego z państw Unii Europejskiej ani obywatelstwa Islandii, Liechtensteinu, Norwegii lub Szwajcarii. Obowiązek dotyczy zarówno podróżnych, którzy muszą posiadać wizę na krótkie pobyty, jak i tych, którzy mogą wjeżdżać do strefy Schengen bez niej - ale tylko na krótkoterminowy pobyt (do 90 dni w ciągu 180-dniowego okresu).
Oznacza to, że jako obywatele państwa członkowskiego UE nie musimy rejestrować się w nowym systemie w trakcie podróży do wskazanych krajów.
EES nie obejmie także Cypru i Irlandii oraz kilku bardzo małych państw (Andora, Monako, San Marino, Watykan), których obywatele również są zwolnieni z obowiązku rejestracji.
Najważniejsze zmiany dla podróżnych spoza UE to zastąpienie pieczątek paszportowych cyfrową rejestracją wjazdu i wyjazdu, a także obowiązek podania danych biometrycznych (odcisków palców, wizerunku twarzy), przy pierwszym przekroczeniu granicy. Umożliwi to szybszą odprawę za pomocą systemów samoobsługowych (dostępnych m.in. na wybranych lotniskach). W efekcie ma to doprowadzić do skrócenia kolejek na granicy podczas kolejnych podróży.
Nowe regulacje wzbudziły szczególne emocje m.in. wśród obywateli Wielkiej Brytanii. Z przepisów wynika bowiem, że Brytyjczycy, którzy chętnie odwiedzają kraje, takie jak Włochy, Francja czy Polska, będą objęci obowiązkiem rejestracji w Systemie EES. Dodatkowe procedury będą ich obowiązywać również przy wyjeździe z krajów Unii Europejskiej. Na Wyspach Brytyjskich obawy wzbudziła również podróż Eurotunelem pod kanałem La Manche - łączącym Anglię z Francją. Niemniej, lokalne władze i administracja tunelu zapewniają, że są przygotowani na wprowadzone zmiany, dlatego nie przewidują wydłużenia się procedur.