Nowelizacje ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej oraz Kodeksu karnego wysłał w poniedziałek do Sejmu Karol Nawrocki. Zmiana przepisów ma na celu, jak wyjaśnia prezydent, zapobieganie "propagowaniu ideologii banderyzmu" oraz zaprzeczaniu zbrodni wołyńskiej.
Proponowana przez prezydenta zmiana w ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu ma na celu "doprecyzowanie przepisów określających pojęcie zbrodni dokonanych przez członków i współpracowników Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów frakcji Bandery i Ukraińskiej Armii Powstańczej oraz innych ukraińskich formacji kolaborujących z Trzecią Rzeszą Niemiecką".
Jak czytamy w uzasadnieniu, "wprowadzenie proponowanej zmiany przyczyni się do skuteczniejszego prowadzenia postępowań karnych przeciwko osobom zaprzeczającym sprawstwu zbrodni ludobójstwa dokonanej przez OUN frakcję Bandery i UPA".
Nowelizacja ustawy o IPN powiązana jest z projektowanymi zmianami w Kodeksie karnym. Mają one polegać na dodaniu w artykule, który przewiduje karę do 3 lat pozbawienia wolności za propagowanie totalitaryzmów i nawoływanie do nienawiści, frazy: "Tej samej karze podlega, kto publicznie propaguje (...) ideologię Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów frakcji Bandery i Ukraińskiej Armii Powstańczej lub ideologię nawołującą do użycia przemocy w celu wpływania na życie polityczne lub społeczne".
"Dla Polski banderyzm ma wymiar szczególny i bolesny. Był bezpośrednio wymierzony w Polaków zamieszkujących Kresy Wschodnie, którzy zostali uznani za przeszkodę w realizacji nacjonalistycznej wizji Ukrainy. Pamięć o rzezi wołyńskiej i innych zbrodniach pozostaje integralną częścią polskiej historii i tożsamości zbiorowej" - podkreślono w uzasadnieniu.
Projektowana ustawa zakłada także podwyższenie kary za nielegalne przekraczanie granicy państwowej oraz organizowanie tego innym osobom. Zmiany mają polegać na podniesieniu górnej granicy kary za nielegalne przekraczanie granicy w postaci bezwzględnego pozbawienia wolności z 3 lat do lat 5.
Prezydent proponuje też podniesienie wysokości kary pozbawienia wolności w przypadku organizowania innym osobom przekraczania wbrew przepisom granicy Rzeczypospolitej Polskiej. Osoba, która trudni się tym procederem, będzie podlegała karze pozbawienia wolności od lat 2 do lat 12.
Propozycja wynika, jak napisano, z konieczności podjęcia zdecydowanych działań przez Polskę, która powinna uruchomić wszelkie środki pozwalające na zablokowanie tego procederu, szczególnie w obliczu trwającej pełnoskalowej wojny w Ukrainie wywołanej przez Rosję.