W ciągu 20 dni od śmierci papieża Franciszka kardynałowie z ponad 70 krajów świata mają wybrać nowego zwierzchnika Kościoła katolickiego. Stanie się to w tajnym głosowaniu, które zostanie przeprowadzone za zamkniętymi wrotami Kaplicy Sykstyńskiej. Dokładna data rozpoczęcia konklawe zostanie ogłoszona po zakończeniu uroczystości pogrzebowych Ojca Świętego.
Zgodnie z obowiązującymi zasadami, konklawe, czyli zgromadzenie kardynałów, które ma wybrać nowego papieża, powinno rozpocząć się między 15. a 20. dniem po śmierci poprzedniego biskupa Rzymu.
Do czasu wyboru nowego papieża funkcję zwierzchnika Kościoła katolickiego pełni kamerling, czyli kardynał wyznaczony do administrowania Stolicą Apostolską. W przypadku obecnego pontyfikatu jest to kardynał Kevin Farrell, który ogłosił śmierć Franciszka i kieruje przygotowaniami do konklawe.
Dokładna data rozpoczęcia konklawe ma być ogłoszona po zakończeniu uroczystości pogrzebowych papieża.
Watykan poinformował, że pogrzeb Ojca Świętego odbędzie się w sobotę 26 kwietnia o godz. 10:00
Natomiast konklawe, według nieoficjalnych doniesień, odbędzie się między 5 a 10 maja. Nowego papieża wybierze 135 kardynałów z ponad 70 krajów świata. Stanie się to w tajnym głosowaniu, które zostanie przeprowadzone za zamkniętymi wrotami Kaplicy Sykstyńskiej.
Zgromadzenie kardynałów, obradować ma w pomieszczeniu zamkniętym "na klucz". Duchowni nie mogą korzystać z internetu ani innych środków łączności ze światem zewnętrznym. Nie mogą czytać gazet, oglądać telewizji ani słuchać radia.
Zgodnie z konstytucją apostolską "Romano Pontifici eligendo" wydaną przez papieża Pawła VI w 1975 r., w konklawe powinni brać udział kardynałowie, którzy nie ukończyli 80. roku życia.
Obecnie na świecie żyje 252 kardynałów, z których 135 posiada prawa elektorskie, czyli prawo wybrania nowego papieża, kiedy Stolica Apostolska jest wolna (łac. sede vacante). Nowy papież zostanie wybrany większością dwóch trzecich głosów kolegium kardynalskiego.
Polska ma pięciu duchownych z godnością kardynalską. Są to:
- 85-letni kard. Stanisław Dziwisz - były sekretarz Jana Pawła II i były metropolita krakowski,
- 79-letni kard. Stanisław Ryłko,
- 75-letni kard. Kazimierz Nycz - były metropolita warszawski,
- 61-letni kard. Konrad Krajewski - prefekt watykańskiej Dykasterii ds. Posługi Miłosierdzia,
- 61-letni kard. Grzegorz Ryś - metropolita łódzki.
Z uwagi na wiek do udziału w konklawe z prawem wyboru następcy św. Piotra uprawnionych pozostaje czterech polskich hierarchów: kard. Ryłko, kard. Nycz, kard. Krajewski i kard. Ryś. Ta sytuacja zmieni się 4 lipca br., kiedy kard. Ryłko osiągnie 80 lat i straci prawo elektorskie.
Kardynałowie Stanisław Ryłko i Konrad Krajewski na stałe pracują w Watykanie.
Podczas uroczystej inauguracji konklawe w Kaplicy Sykstyńskiej kardynałowie-elektorzy złożą przysięgę.
Jej tekst zawarty jest w konstytucji apostolskiej Jana Pawła II z 1996 roku - Universi Dominici Gregis o wakacie Stolicy Apostolskiej i wyborze Biskupa Rzymskiego.
Pełny tekst przysięgi wygłosi kardynał dziekan: My wszyscy i poszczególni Kardynałowie elektorzy, obecni przy tym wyborze Papieża przyrzekamy, zobowiązujemy się i przysięgamy zachować wiernie i skrupulatnie wszystkie przepisy zawarte w konstytucji apostolskiej Papieża Jana Pawła II, \"Universi Dominici gregis\", ogłoszonej 22 lutego 1996 r. Równocześnie przyrzekamy, zobowiązujemy się i przysięgamy, że jeśli ktokolwiek z nas, z Boskiego postanowienia, zostanie wybrany Biskupem Rzymskim, dołoży starań, by wiernie wypełniać \"munus Petrinum\" Pasterza Kościoła powszechnego i nie ustanie w wysiłku zapewniania i bronienia wytrwale praw duchowych i doczesnych oraz wolności Stolicy Świętej. Przede wszystkim przyrzekamy i przysięgamy zachować z największą wiernością i wobec wszystkich, tak duchownych, jak świeckich, tajemnicę związaną z tym wszystkim, co w jakikolwiek sposób odnosi się do wyboru Biskupa Rzymskiego i z tym, co odbywa się w miejscu wyboru i dotyczy bezpośrednio lub pośrednio liczenia głosów; nie naruszać w żaden sposób tej tajemnicy tak w czasie wyboru, jak i po wyborze nowego Papieża, chyba że zostanie do tego udzielone wyraźne upoważnienie przez samego przyszłego Papieża; nie dawać żadnego poparcia ani nie sprzyjać jakiemukolwiek oddziaływaniu, sprzeciwianiu lub jakiejkolwiek innej formie interwencji, przez które władze świeckie jakiegokolwiek porządku i stopnia lub jakakolwiek grupa osób czy jednostki chciałyby ingerować w wybór Biskupa Rzymskiego.
Następnie każdy z kardynałów podchodzi do pulpitu i kładąc dłoń na Ewangeliarzu wypowiada formułę przysięgi podając swoje imię i nazwisko a następnie dodaje: "Tak mi dopomóż, Panie Boże i te Święte Ewangelie, których moją ręką dotykam”.
Kardynałowie wybierają papieża do skutku. W konklawe zwycięża kardynał, który otrzyma większość 2/3 głosów kardynałów elektorów.