Ursula von der Leyen zażądała wyjaśnień od prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego po podpisaniu projektu ustawy o ograniczeniu autonomii Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy (NABU), a także Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej (SAB). Szefowa Parlamentu Europejskiego "wyraziła poważne zaniepokojenie konsekwencjami" nowych regulacji, które pozbawiają organy antykorupcyjne niezależności, i "zażądała wyjaśnień od ukraińskiego rządu".

REKLAMA

Podpisany przez prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego projekt ustawy o ograniczeniu autonomii Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy oraz Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej, który we wtorek późnym wieczorem pojawił się na stronie Rady Najwyższej Ukrainy, wzbudza ogromne kontrowersje w ukraińskim społeczeństwie. Media obiegły zdjęcia z protestów, które odbyły się w kilku miastach Ukrainy. Protestujący trzymali transparenty z hasłami: "Weto dla ustawy", "Hańba" czy "Ręce precz od NABU".

Nowelizacja kodeksu postępowania karnego, przegłosowana przez 263 deputowanych Rady Najwyższej, zakłada podporządkowanie NABU i SAP Prokuraturze Generalnej Ukrainy. Eksperci ostrzegają, że odbiera to wspomnianym instytucjom ich największy atut - niezależność.

W obliczu rosnącego niezadowolenia Zełenski zabrał głos w mediach społecznościowych i zapewnił, że infrastruktura antykorupcyjna nadal będzie działać, ale - jak zaznaczył - "bez rosyjskich wpływów". "To wszystko musi zostać oczyszczone. I musi być więcej sprawiedliwości".

I spoke with NABU Director Semen Kryvonos, SAPO Prosecutor Oleksandr Klymenko, Prosecutor General Ruslan Kravchenko, and Head of the Security Service of Ukraine Vasyl Maliuk. We discussed various challenges.The anti-corruption infrastructure will work. Only without Russian... pic.twitter.com/GQwlIrzNmk

ZelenskyyUaJuly 22, 2025

Reakcje na decyzję Wołodymyra Zełenskiego. Komisja Europejska żąda wyjaśnień

Słowa te jednak nie uspokoiły protestujących ani kierownictwa NABU i SAP. Dyrektor NABU Semen Krywonos ostro potępił nowe przepisy, oskarżając władze o niszczenie wysiłków w walce z korupcją.

NABU i SAP w oficjalnym komunikacie wezwały do przywrócenia ich niezależności. Jednocześnie zwróciły się do partnerów międzynarodowych o dalsze wsparcie Ukrainy - nie tylko militarne, ale także instytucjonalne i prawne. Podkreślono, że tylko silne instytucje i praworządność mogą zapewnić Ukrainie europejską przyszłość.

Agencje wyraziły też wdzięczność społeczeństwu obywatelskiemu, które - jak zaznaczono - umożliwiło wdrażanie reform antykorupcyjnych przez ostatnie lata.

Uczestnicy protestu przeciwko planom likwidacji Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy i Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej przeszli ulicami Kijowa, 22 bm. Podobne manifestacje odbyły się również w innych ukraińskich miastach, m.in. w Odessie i we Lwowie / Victor Kovalchuk / PAP
Uczestnicy protestu przeciwko planom likwidacji Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy i Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej przeszli ulicami Kijowa, 22 bm. Podobne manifestacje odbyły się również w innych ukraińskich miastach, m.in. w Odessie i we Lwowie / Victor Kovalchuk / PAP
Uczestnicy protestu przeciwko planom likwidacji Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy i Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej przeszli ulicami Kijowa, 22 bm. Podobne manifestacje odbyły się również w innych ukraińskich miastach, m.in. w Odessie i we Lwowie / Victor Kovalchuk / PAP
Uczestnicy protestu przeciwko planom likwidacji Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy i Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej przeszli ulicami Kijowa, 22 bm. Podobne manifestacje odbyły się również w innych ukraińskich miastach, m.in. w Odessie i we Lwowie / Victor Kovalchuk / PAP
Uczestnicy protestu przeciwko planom likwidacji Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy i Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej przeszli ulicami Kijowa, 22 bm. Podobne manifestacje odbyły się również w innych ukraińskich miastach, m.in. w Odessie i we Lwowie / Victor Kovalchuk / PAP
Uczestnicy protestu przeciwko planom likwidacji Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy i Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej przeszli ulicami Kijowa, 22 bm. Podobne manifestacje odbyły się również w innych ukraińskich miastach, m.in. w Odessie i we Lwowie / Victor Kovalchuk / PAP

Rzecznik Komisji Europejskiej Guillaume Mercier przekazał, że przewodnicząca KE Ursula von der Leyen zażądała pilnych wyjaśnień od prezydenta Zełenskiego. Wyraziła również "poważne zaniepokojenie" skutkami nowych przepisów, które - według niej - uderzają w niezależność ukraińskich struktur antykorupcyjnych.

W środę prezydent Zełenski spotkał się z przedstawicielami NABU, SAP i Prokuratury Generalnej. Uzgodniono organizację roboczego spotkania, które ma się odbyć w przyszłym tygodniu i posłużyć wypracowaniu planu działań. Dokument ten ma być gotowy w ciągu dwóch tygodni.