Prezesi wszystkich sądów apelacyjnych w Polsce otrzymają nowy dokument opracowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości - tablicę alimentacyjną, która ma pomóc w ustalaniu wysokości alimentów. Choć nie ma ona mocy prawnej, resort zapewnia, że będzie realnym wsparciem zarówno dla sędziów, jak i rodziców. "Tablica zwiększy przejrzystość, ułatwi mediacje i pomoże osiągnąć porozumienie bez konieczności angażowania sądu. Dla rodziców oznacza to większą przewidywalność oraz mniejsze napięcia związane z ustalaniem alimentów, a dla dzieci - szybsze zapewnienie odpowiedniego wsparcia finansowego" - podkreśliła wiceministra Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.
Tablica alimentacyjna ma charakter wyłącznie informacyjny i ma stanowić pomocnicze narzędzie dla sędziów. Nie stanowi źródła prawa ani nie ogranicza ustawowego zakresu swobodnej oceny sądu - decyzja o zasądzeniu alimentów oraz ich wysokości każdorazowo należy wyłącznie do sądu.
Tablica alimentacyjna pokazuje, ile mogą wynosić alimenty w typowych sytuacjach. Uwzględnia podstawowe potrzeby dziecka, takie jak:
- jedzenie
- mieszkanie
- edukacja
- leczenie
- transport
- higiena i inne codzienne wydatki
Kwota alimentów zależy od trzech rzeczy:
- Wiek dziecka (5 grup: 0-7 lat, 8-11 lat, 12-15 lat, 16-18 lat, powyżej 18 lat)
- Dochód rodzica, który ma płacić alimenty
- Liczba dzieci
System opiera się na kwocie bazowej odpowiadającej 70 proc. minimum socjalnego dla dziecka w 2024 roku, ustalonego przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (IPiSS). Wraz ze wzrostem dochodu i wieku dziecka kwota alimentów rośnie:
- o 12,5 proc. dla każdej wyższej grupy wiekowej,
- o 10 proc. za każde dodatkowe 800 zł dochodu (do 8300 zł),
- powyżej tego progu - wzrost wynosi 15 proc. co każde 800 zł.
W przypadku większej liczby dzieci alimenty przypadające na jedno dziecko nieco maleją (maksymalnie do 85 proc. wartości przy trojgu i więcej dzieciach).
- Sędziowie dostaną wsparcie - decyzje będą szybsze i bardziej przewidywalne
- Rodzice będą mogli łatwiej się porozumieć, nawet bez sądu
- Dzieci szybciej otrzymają potrzebne pieniądze
Tablica ma też pomóc w mediacjach, gdy rodzice próbują dogadać się bez udziału sądu.
Tablica będzie także ważnym narzędziem dla stron postępowania - zwiększy przejrzystość, ułatwi mediacje i pomoże osiągnąć porozumienie bez konieczności angażowania sądu. Dla rodziców oznacza to większą przewidywalność oraz mniejsze napięcia związane z ustalaniem alimentów, a dla dzieci - szybsze zapewnienie odpowiedniego wsparcia finansowego - podkreśliła wiceministra Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.
Ministerstwo zwraca uwagę, że wprowadzenie tablicy alimentacyjnej stanowi odpowiedź na wieloletnie postulaty środowisk sędziowskich, rodzicielskich oraz organizacji pozarządowych.