Ponad 1,4 tysiąca uczestników, 200 prelegentów, ponad 50 debat i dyskusji na salach plenarnych jak też w ramach Forum Rozwoju Miast, Polityki Senioralnej i Młodzieżowych Rad Miast, tak wyglądało jedno z najważniejszych spotkań poświęconych współpracy administracji publicznej i biznesu w kształtowaniu polityki rozwoju lokalnego i regionalnego. Jednym z ważniejszych tematów Kongresu była "Odporność miast" na zagrożenia i sytuacje kryzysowe takie jak katastrofy, blackouty, lockouty czy kryzys migracyjny.
Myślę, że kilka lat wstecz pewnie byśmy dużo mówili o zmianach klimatu i pandemii zakładając, że takie rzeczy mogą się niestety powtarzać w przyszłości. Wojna na Ukrainie dodała nam nowe zagrożenie związane z bezpieczeństwem obronnym, cywilnym. Dzisiaj jednym z najważniejszych tematów jest budowanie odporności społecznej, gotowego społeczeństwa na wypadek wojny - mówi radiu RMF FM Mariusz Wiśniewski, wiceprezydent Poznania.
Władze Poznania czerpią doświadczenie od miast ukraińskich w zakresie ochrony infrastruktury krytycznej i bezpieczeństwa mieszkańców. W obliczu nowych zagrożeń lokalne działania i współpraca międzynarodowa stają się kluczowe dla odporności wspólnot samorządowych. Z ogromną uwagą i emocjami uczestnicy Forum Rozwoju Miast wysłuchali prelekcji Tetiany Ilchenko z Charkowa (Ukraina), która mówiła o ochronie cywilnej podczas konfliktu zbrojnego, szczególnie podkreślając, że na takie zagrożenie trzeba się przygotować dużo wcześniej. Na początku wojny w Charkowie było tylko lekko ponad 300 schronów dla ludności. Dziś jest ich 10-krotnie więcej.
Odporność miast na konflikt zbrojny to nie tylko twarde dane, czyli ilość schronów, środków łączności, infrastruktury technicznej, ale to przede wszystkim świadomość społeczna mieszkańców miast, która powinna być kształtowana różnymi sposobami, w tym poprzez działania kulturalne.
Jednym z kluczowych punktów programu Kongresu była debata poświęcona cyberbezpieczeństwu infrastruktury krytycznej, w której eksperci z sektora technologicznego i bezpieczeństwa podkreślali rosnące znaczenie ochrony danych i systemów cyfrowych w administracji publicznej.
Dyskutanci zwracali uwagę, że samorządy, zwłaszcza mniejsze gminy, często nie dysponują odpowiednimi zasobami ani kompetencjami w zakresie cyberbezpieczeństwa, co zwiększa ich podatność na ataki. Eksperci podkreślali również, że zagrożenia mają coraz częściej charakter geopolityczny i systemowy, a skutki cyberataków mogą zagrażać zdrowiu i bezpieczeństwu obywateli. Atak na szpital MSWiA w Krakowie pokazał, że ransomware to nie tylko kwestia danych, ale bezpieczeństwa całego państwa - przypomniał Paweł Dobrzański, członek zarządu T-Mobile Polska Business Solutions. Dodał, że samorządy muszą identyfikować swoje kluczowe zasoby, bo to właśnie infrastruktura wodociągowa, energetyczna czy systemy transportowe stają się najczęstszym celem cyberprzestępców.
Wszyscy uczestnicy debaty zgodzili się, że samorząd musi nie tylko zabezpieczać swoje systemy, lecz także przeciwdziałać dezinformacji i zapewniać obywatelom wiarygodne źródła informacji w sytuacjach kryzysowych.
"Miasto 15-Minut" to miasto bliskości. To jest miasto, w którym ludzie mają wszędzie blisko, gdzie to ruch samochodowy zostaje zastąpiony ruchem pieszym, rowerowym, publicznym transportem, czyli to jest miasto, gdzie wszystkie podstawowe usługi są zlokalizowane w obrębie piętnastu minut - mówi Arkadiusz Ptak, burmistrz Pleszewa. To małe miasto koło Poznania jak pierwsze w Polsce postanowiło wdrożyć tę ideę.
To jest odejście od tego, co dominowało od lat trzydziestych, czterdziestych w projektowaniu miast, miast funkcjonalnych, czyli w jednej części miasta znajdowały się budynki mieszkalne, w drugiej części miasta znajdowały się biurowce, a w trzecim miejscu znajdowały się inne przestrzenie, czyli poruszanie się między tymi przestrzeniami generowało ruch i prymat samochodów. To zresztą było widać i w Stanach Zjednoczonych od lat dwudziestych, trzydziestych, czterdziestych, później w Europie Zachodniej, lata sześćdziesiąte, siedemdziesiąte, no i w Polsce, lata dziewięćdziesiąte, gdzie jest z jednej strony bum samochodowy, a z drugiej strony zapaść transportu publicznym. I to widać w każdym mieście, małym takim jak Pleszew, większym jak Poznań, Warszawa.
O koncepcji "Miasta 15-minut" ciekawie opowiadał jeden z najlepszych światowych ekspertów w tej dziedzinie prof. Carlos Moreno z paryskiej Sorbony, dając za przykład stolicę Francji. Paryż w ciągu ostatnich 10 lat przeszedł niezwykłą metamorfozę, przechodząc od zatłoczonego samochodami i zanieczyszczonego spalinami miasta do miasta pieszych i rowerzystów, gdzie wiele głównych ulic dedykowano wyłącznie do ruchu rowerowego i pieszego, zaś każda arteria samochodowa ma także wydzielony pas rowerowy oddzielony trwale od części samochodowej. Większość mieszkańców Paryżu przerzuciła się na rowery, a efekty widać za zdjęciach satelitarnych, gdzie obecnie dominuje zieleń symbolizująca czyste powietrze, zamiast czerwieni jaką widać było na zdjęciach z przed 10 lat. To, co stało się w Paryżu, to głównie dzięki woli i determinacji mer Paryża Anny Hidalgo - dodał prof. Moreno, wskazując jak ważną rolę w procesie zmian odgrywają odważni i wizjonerscy włodarze miast.
Życie w małych miastach jak nasze jest wygodne, komfortowe i ma się tu dostęp do tego wszystkiego, co jest na co dzień w życiu potrzebne - przekonuje Beata Moskal-Słaniewska prezydentka Świdnicy, 55-tysięcznego miasta na Dolnym Śląsku. Od wielu lat małe i średnie miasta zmagają się z problemem depopulacji. Tymczasem, jak mówi pani prezydent, młodych mieszkańców bardziej interesuje żłobek, przedszkole, dobra szkoła, może wyższa uczelnia, jeśli chcemy podnieść kwalifikacje, a także to, co robimy w pracy i po pracy. Dziś praca bardzo często jest wykonywana online, możemy być zatrudnieni w wielkim światowym koncernie, a mieszkać w Świdnicy, Bielawie czy Żarowie. To co po pracy, to przede wszystkim rozrywka, kultura, czas wolny spędzany na łonie natury, więc tereny rekreacyjne, tereny sportowe, oferta kulturalna, to jest na pewno to, co przyciągnie młodych ludzi i nie tylko młodych, bo w Świdnicy, jak przyznaje prezydentka, bardzo chętnie osiedlają się także seniorzy. Oni uznają, że tu mają wszystko, co im do życia potrzebne.
Prezydentka Świdnicy podkreśla, że rzeczą zasadniczą, która już wyrasta poza możliwości miasta, to dobra sieć transportowa. Dolny Śląsk ma to szczęście, że spółka Koleje Dolnośląskie, wsparta ogromnymi funduszami unijnymi, rozwinęła się w ostatniej dekadzie niesamowicie. Świdnica też jest beneficjentem tych decyzji, tej rozbudowy. Z miasta można w krótkim czasie komfortowo dojechać do Wrocławia. Dzisiaj z małych miejscowości Dolnego Śląska bardzo wiele osób może przyjechać do Świdnicy i dalej do Wrocławia, więc wykluczenie komunikacyjne, walka z nim rzeczywiście dzieje się w praktyce i to jest bardzo ważne - dodaje prezydentka.
Zobacz reportaż z 5.edycji Europejskiego Forum Samorządowego Local Trends:
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla video
O przyszłości samorządów, rozwoju regionów i współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju mowa będzie na kolejnym wydarzeniu z cyklu - Samorządowy Kongres Finansowy Local Trends, który odbędzie się 15-16 kwietnia 2026 roku w Sopocie.
Za organizację wydarzenia odpowiadają Grupa MTP oraz Centrum Myśli Strategicznych. Gospodarzami są: Miasto Poznań, Miasto Sopot, Samorząd Województwa Wielkopolskiego i Samorząd Województwa Pomorskiego.
Partnerzy Kongresu to Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza, Związek Gmin Wiejskich RP, Związek Miast Polskich, Związek Powiatów Polskich oraz Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej.
Patronem redakcyjnym było Radio RMF FM.
Podsumowanie wydarzenia jest stronie Kongresu <<< ZOBACZ TUTAJ >>>