Okobus czyli mobilny gabinet okulistyczny do diagnostyki dna oka osób chorych na cukrzycę, rozpoczął pracę w terenie. Pierwszy przystanek miał w Wysokim na Lubelszczyźnie. Tym samym ruszył program pionierskich, okulistycznych badań przesiewowych w kierunku wykrywalności retinopatii cukrzycowej i cukrzycowego obrzęku plamki (DME).
Badania przesiewowe pozwolą na stworzenie algorytmu sztucznej inteligencji, który będzie automatycznie wykrywać choroby na postawie zdjęcia. Okobus odwiedzi kilkanaście miejscowości na Lubelszczyźnie. To wczesna diagnostyka powikłań cukrzycy.
Przede wszystkim diagnozujemy cukrzycowy obrzęk plamki. To jest podstawowa przyczyna przechodzenia na renty osób w wieku produkcyjnym. Cukrzycowy obrzęk plamki może doprowadzić do nieodwracalnej ślepoty, którą jest zagrożone kilkaset tysięcy osób – mówi prof. Robert Rejdak - szef lubelskiej Kliniki Okulistyki SPSK 1, Prorektor ds. Umiędzynarodowienia, Cyfryzacji i Promocji Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
W Polsce około trzech milionów osób choruje na cukrzycę. Co gorsza jak szacują specjaliści, milion pacjentów o tym nie wie. Dlatego ważne jest oprócz diagnozowania budowanie świadomości społecznej.
To bardzo podstępna choroba, która wykryta zbyt późno prowadzi do nieodwracalnych uszkodzeń, a wręcz ślepoty. Wykryta na wczesnym etapie może być powstrzymana i chorzy mogą normalnie funkcjonować przez lata, bez pogorszenia widzenia – dodaje prof. Rejdak.
W wygraniu tego wyścigu z czasem niezbędna jest szybka diagnostyka. Mobilny zestaw diagnostyczny wyposażony jest w bezkontaktową, bezinwazyjną kamerę. Wykonanie zdjęcia trwa kilka minut. Cała informacja z tego badania przekazywana jest do kliniki okulistycznej, gdzie specjaliści obejrzą i postawią diagnozę. Wszystkie zdjęcia wraz z opisani będą wprowadzane do systemu sztucznej inteligencji, która ma się nauczyć odróżniać zdjęcia bez zmian chorobowych od patologicznych.
Zbudowanie systemu i stworzenie algorytmu ma potrwać około roku. Docelowo po wykonaniu zdjęcia, sztuczna inteligencja będzie wstępnie weryfikować i dopiero do oceny lekarza specjalisty przekaże wybrane zdjęcia.
Z pilotażowych badań skorzysta 5 tysięcy pacjentów. Na badania kierują lekarze rodzinni, którzy najlepiej znają swoich pacjentów.
Kierujemy według klucza - po pierwsze pacjenci muszą być w grupie docelowej tego badania, czyli w grupie wiekowej 18 - 80 lat. Muszą mieć cukrzycę typu pierwszego lub typu drugiego albo stan przed cukrzycowy. Z tych pacjentów wybieramy tych, których uważamy, że jako pierwszych trzeba przebadać – mówi dr Tomasz Zieliński – lekarz rodzinny, wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego.
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla video
Kilkanaście przychodni z Lubelszczyzny już ma pełne listy wytypowanych i zapisanych pacjentów. W kolejnych właśnie są tworzone.
To może być przełom w diagnostyce. Jeśli sztuczna inteligencja będzie w stanie wytypować na podstawie zdjęć chorych pacjentów, to tylko ci z realnym podejrzeniem trafią do lekarzy okulistów. W ten sposób powinny się skrócić kolejki oczekujących – dodaje Zieliński.