Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) wybuduje największy teleskop optyczno-podczerwony na świecie. Podczas dzisiejszego posiedzenia w Garching, Rada ESO zaaprobowała projekt Nadzwyczajnie Wielkiego Teleskopu Europejskiego (E-ELT). Jeśli decyzja zostanie ostatecznie potwierdzona przez kraje członkowskie ESO, teleskop E-ELT będzie gotowy do obserwacji na początku następnej dekady.
E-ELT, teleskop z 39,3-metrowym segmentowym zwierciadłem, zostanie zbudowany na Cerro Armazones w północnym Chile, niedaleko Obserwatorium ESO Paranal. Rada głosowała dzisiaj za rezolucją aprobującą E-ELT i jego pierwszy zestaw instrumentów. Za rozpoczęciem programu budowy opowiedziały się Austria, Czechy, Niemcy, Holandia, Szwecja i Szwajcaria. Belgia, Finlandia, Włochy i Wielka Brytania zadeklarowały z kolei, że poprą ten projekt po decyzjach władz tych krajów. Pozostałe cztery Kraje Członkowskie ESO zamierzają przystąpić do programu w bliskiej przyszłości.
Zgodnie z uchwałą, wydatki na elementy projektu inne niż początkowe prace budowlane, rozpoczną się w chwili, gdy wpłaty od Krajów Członkowskich przekroczą 90 proc. z zaplanowanej kwoty miliarda 83 milionów euro. Według bieżącego harmonogramu pierwsze duże kontrakty przemysłowe E-ELT zostaną podpisane, a główne zobowiązania finansowe zrealizowane, w ciągu następnego roku. Powinno to dać wystarczająco dużo czasu na spełnienie wymaganych warunków, w tym potwierdzeń głosów Belgii, Finlandii, Włoch i Wielkiej Brytanii. Inne Kraje Członkowskie będą miały czas na przystąpienie do projektu, a Brazylia na ukończenie procedury ratyfikacyjnej.
Krótko przed spotkaniem Rady podpisano kontrakt na rozpoczęcie szczegółowych studiów projektowych dla stanowiącego duże wyzwanie zwierciadła adaptatywnego M4. Jest to jeden z najbardziej czasochłonnych elementów całego programu E-ELT i ważne jest, by prace nad nim rozpocząć jak najszybciej. Realizowane są już zaawansowane prace projektowe drogi na szczyt Cerro Armazones, gdzie będzie znajdować się E-ELT. Część prac budowlanych powinna rozpocząć się jeszcze w tym roku.
Teleskop E-ELT to nadzieja współczesnej astronomii. Jak się ocenia umożliwi on odkrywanie nowych planet pozasłonecznych i szukanie tych z nich, które znajdują się w strefach sprzyjających powstaniu życia. Teleskop umożliwi też badania wczesnych gwiazd i galaktyk, masywnych czarnych dziur a także rozkładu tajemniczej ciemnej masy i ciemnej energii.
Na podstawie informacji prasowej ESO.