800 plus dla obywateli Ukrainy. Rząd wprowadza zmiany

Jedną z najważniejszych zmian, którą ma wprowadzić projekt, jest powiązanie wypłat świadczenia 800 plus i świadczenia "Dobry start" z obowiązkiem szkolnym. Zgodnie z propozycją, świadczenia to otrzymają osoby zamieszkujące z dzieckiem na terytorium RP w przypadku, gdy dziecko realizuje odpowiednio obowiązek przygotowania przedszkolnego albo obowiązek nauki, chyba że dziecko jest w wieku, w jakim obowiązki te go nie dotyczą lub zostały mu odroczone.

Będziemy kontynuować wsparcie związane z pomocą społeczną, polityką rodzinną, z dostępem do edukacji. Ale w ustawie, którą prezentował dziś pan minister Marcin Kierwiński (szef MSWiA) wprowadzamy zmiany w obecnie funkcjonujących przepisach, szczególnie w obszarze szkolnictwa. (...) Wiele osób zgłaszało, że są pobierane świadczenia i od razu jest wyjazd na Ukrainę. Uszczelniamy system, robimy go bardziej przejrzystym. Będziemy wspierać obywateli Ukrainy, którzy musieli uciekać przed wojną i schronili się w Polsce, ale oczekujemy też jasnych i wyraźnych reguł. To wszystko jest w ustawie, którą dzisiaj przyjęliśmy na rządzie - powiedział wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz.

Na podobnych zasadach przyznawane będą świadczenia z programu "Dobry start", czyli jednorazowe wsparcie w wysokości 300 zł dla uczniów rozpoczynających rok szkolny. Wypłata zostanie wstrzymana, jeżeli realizacja obowiązku przygotowania przedszkolnego lub nauki nie zostanie potwierdzona.

Wskazano również maksymalny 36 miesięczny okres, w którym uczniowie mogą uczestniczyć w dodatkowych bezpłatnych zajęciach z języka polskiego. Rozwiązanie to dotyczyć uczniów, którzy rozpoczęli udział w zajęciach w latach 2022-2023 i 2023/2024.

Projektowana regulacja zakłada także zwolnienie uczniów z Ukrainy z obowiązku przystąpienia w roku szkolnym 2024/2025 do egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego.

Projekt przedłuża również ochronę tymczasową dla Ukraińców uciekających przed wojną. 

Ochrona tymczasowa dla Ukraińców została wprowadzona decyzją wykonawczą Rady (UE) z 4 marca 2022 r. stwierdzającą istnienie masowego napływu wysiedleńców. Według proponowanych zmian pobyt obywateli Ukrainy, którym nadano numer PESEL UKR, będzie legalny do 30 września 2025 roku.

Zgodnie z propozycją od przyszłego roku będzie możliwa zmiana statusu pobytu z obecnej ochrony tymczasowej na pobyt czasowy na okres 3 lat. 

Zmiana statusu na pobyt czasowy będzie możliwa dla obywateli Ukrainy, po spełnieniu następujących warunków: 

- uzupełnienia i zaktualizowania wszystkich niezbędnych danych w bazie PESEL UKR w organie gminy; 

- złożeniu elektronicznego wniosku do wojewody; 

- posiadania aktywnego statusu UKR w dniu 4 marca 2024 r. i w dniu składania wniosku; 

- oraz pod warunkiem, że służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo, nie wniosą sprzeciwu w sprawie zmiany statusu pobytowego. 

Po pozytywnym przejściu procedury obywatel Ukrainy otrzyma kartę pobytu z adnotacją "poprzednio posiadał ochronę czasową".

Projektowana regulacja zakłada ponadto, że od 1 lipca br. finansowanie wsparcia w postaci zakwaterowania i wyżywienia uchodźców z Ukrainy, będących w szczególnie trudnej sytuacji, będzie możliwe jedynie na podstawie podpisanej umowy z właściwym miejscowo wojewodą lub organem samorządowym, działającym na polecenie wojewody. Zmienią się także zasady partycypacji w kosztach pobytu i wyżywienia w ośrodkach zbiorowego zakwaterowania tak, aby pobieranie należnych dopłat było bardziej efektywne niż obecnie.

Projekt zakłada także wygaszenie świadczeń pieniężnych związanych z rekompensatą kosztów pobytu i wyżywienia uchodźców wojennych, ponoszonych przez właścicieli lokali prywatnych. Od 1 lipca ma nastąpić też wygaszenie wsparcia dot. finansowania wykonywania fotografii i jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł.

Projekt nowelizacji ustawy powstał we współpracy m.in. z Ministerstwem Edukacji Narodowej, Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwem Zdrowia oraz Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.

Ustawa, z wyjątkiem niektórych przepisów, miałaby wejść w życie 1 lipca 2024 roku.