W przeddzień Światowego Dnia Udaru Mózgu gościem Porannej rozmowy w RMF FM była neurolog dr Aleksandra Golenia. W Polsce z powodu udaru mózgu umiera co roku 30 tys. osób, Robert Mazurek zapytał swojego gościa o to, czym jest udar, jak możemy mu zapobiegać, a jeśli już do niego dojdzie, jak pomóc choremu.
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla video
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla audio
Jak wyjaśniła dr Golenia, udar jest wtedy, kiedy do krwi przestaje płynąć krew lub płynie jej za dużo. W tym drugim przypadku mówimy o udarze krwotocznym, potocznie zwanym wylewem. Do wylewu dochodzi, kiedy tętnica mózgowa zostaje zatkana lub pęka. 80 proc. udarów to udary niedokrwienne, do których dochodzi w sytuacji zwężenia lub zatkania tętnicy.
Przyczyn może być kilka. Jedną z nich są przyczyny sercowo-zatorowe. Zaburzenia rytmu serca, najczęstszym rodzajem zaburzenia rytmu serca u osób starszych jest migotanie przedsionków, które zwiększa ryzyko udaru nawet 4-5 krotnie. Stąd tak ważne jest, żeby szybko zostało wykryte - mówiła dr Golenia.
Robert Mazurek zapytał swojego gościa o to, w jaki sposób możemy uchronić się przed udarem niedokrwiennym.
Zmiana trybu życia, na tryb większej aktywności fizycznej. Trzeba też wyeliminować inne czynniki, które sprzyjają wystąpieniu udaru. Do takich chorób należy cukrzyca, nadciśnienie tętnicze. Nieleczone lub niedostatecznie leczone nadciśnienie tętnicze jest jedną z głównych przyczyn udaru krwotocznego - mówił gość Porannej rozmowy w RMF FM.
Neurolog, dr Aleksandra Golenia w #RozmowaRMF: Co robi, eby nie mie udaru? Zmieni tryb ycia na bardziej aktywny, wyeliminowa choroby sprzyjajce nadcinienie ttnicze, cukrzyc @RMF24pl pic.twitter.com/ZwXZ6SEbZ4
Rozmowa_RMFOctober 28, 2022
Dr Aleksandra Golenia podkreśliła również konieczność rezygnacji z wysoko przetworzonej żywności i napojów słodzonych cukrem. Powinniśmy ograniczyć ilość spożywanego mięsa na rzecz ryb i zwiększyć ilość warzyw w diecie.
Neurolog, dr Aleksandra Golenia w #RozmowaRMF: Jak unikn udaru? Ograniczy https://t.co/MHpu4bCxa6. spoycie produktw wysoko przetworzonych i sodzonych napojw @RMF24pl pic.twitter.com/D1ZpBMViTP
Rozmowa_RMFOctober 28, 2022
Robert Mazurek zapytał dr Aleksandrę Golenię o to, jak rozpoznać udar. Lekarze podkreślają, że w leczeniu udaru najważniejszy jest czas, a jakim chory trafi pod opiekę specjalistów.
Do objawów, które mogą sugerować, że doszło do ostrego udaru, należy nagłe osłabienie jednej strony ciała. Pacjent ma trudności z poruszaniem kończyną górną, kończyną dolną, bądź w ogóle nie rusza kończyną - mówiła neurolog w Porannej rozmowie w RMF FM.
Neurolog, dr Aleksandra Golenia w #RozmowaRMF: Po czym pozna, e to udar? Po nagym osabieniu jednej strony ciaa, trudnociach w poruszaniu koczynami, bywa, e asymetrii twarzy, zaburzeniach mowy i dezorientacji pacjenta @RMF24pl pic.twitter.com/ilvL6YeYm4
Rozmowa_RMFOctober 28, 2022
Do innych objawów należą również asymetria twarzy, zaburzenia mowy i dezorientacja pacjenta. W przypadku takich objawów należy jak najszybciej wezwać pomoc. Szybsza interwencja lekarska zwiększa szanse na uniknięcie kalectwa i śmierci.
Dr Aleksandra Golenia zajmuje się leczeniem chronicznego bólu głowy. Robert Mazurek zapytał swojego gościa o to, kiedy ból głowy, który jest jedną z najpowszechniejszych dolegliwości zdrowotnych, powinien nas zaniepokoić.
W większości przypadków ból głowy jest pierwotny, nie ma przyczyny. Druga grupa to ból głowy spowodowany inną chorobą, np. pękniętym tętniakiem, który prowadzi do krwotoku. Towarzyszy mu najsilniejszy ból głowy, wtedy musimy skorzystać z pomocy - mówiła dr Golenia w Porannej Rozmowy w RMF FM.
Neurolog dodała, że jeżeli ból głowy występuje codziennie i utrzymuje się przez kilka miesięcy, to powinniśmy skorzystać z pomocy specjalisty.
Dr Golenia przekonywała, że w leczeniu udaru najważniejszy jest czas, czyli szybkie dotarcie do szpitala. To pozwoli wdrożyć leczenie przyczynowe, które znacznie zmniejsza ryzyko niepełnosprawności pacjenta. To leczenie polega na jednorazowym dożylnym podaniu leku. Podanie to trwa 60 minut. Zadaniem tego leku jest rozpuszczenie zakrzepu w tętnicach mózgowych, czyli, jeżeli naczynie zostało zamknięte, to ten lek to naczynie udrażnia i przywraca przepływ krwi do mózgu - tłumaczyła neurolog.
Neurolog, dr Aleksandra Golenia w #RozmowaRMF: Najwaniejszy w leczeniu udaru jest czas szybkie dotarcie do szpitala i podanie odpowiednego leku @RMF24pl pic.twitter.com/NtPBeqmqyE
Rozmowa_RMFOctober 28, 2022
Jak dodała, lek ten trzeba podać w odpowiednim czasie. Jeżeli ten sam lek zostanie podany w ciągu 90 minut od zachorowania, to uratujemy jedną osobę na cztery. Jeżeli ten lek zostanie podany w czwartej godzinie od zachorowania, to uratujemy jedną osobę na 14, którym ten lek podamy - podkreślała dr Golenia.
Ekspertka dodała ponadto, iż bardzo ważna jest odpowiednia profilaktyka, która pozwoli ograniczyć ryzyko udaru. Pierwsza kwestia to pomiar ciśnienia kilka razy w tygodniu, jeśli ktoś choruje na nadciśnienie, jeśli nie - wystarczy raz w miesiącu. Uważa się, że 140 na 90 i poniżej jest wartością akceptowalną - powiedziała dr Golenia.
Neurolog, dr Aleksandra Golenia w #RozmowaRMF: Jak unikn udaru? Regularnie mierzy cinienie ttnicze @RMF24pl pic.twitter.com/e2lzZkS0xv
Rozmowa_RMFOctober 28, 2022
Kolejna istotna sprawa to odpowiednia dieta (jak najmniej słodyczy i słodzonych napojów czy tłustych mięs) i aktywność fizyczna. Pozwolą zredukować masę ciała u osób otyłych i też mogą przyczynić się do obniżenia ciśnienia tętniczego, poziomu cukru i cholesterolu w sposób naturalny, bez konieczności stosowania leków - wskazała neurolog.
Zwróciła ponadto uwagę na szkodliwość palenia papierosów, także tych elektronicznych. Zwiększają ryzyko powstania miażdżycy - wyjaśniła dr Golenia.
Myślę, że udar jest chorobą cywilizacyjną. Na udar niedokrwienny w Polsce choruje bardzo dużo osób, rocznie to jest około 80-90 tysięcy (osób). Udar jest trzecią co do częstości przyczyną zgonów po chorobach serca i nowotworach. Jest pierwszą przyczyną niepełnosprawności u osób dorosłych po 40. roku życia - podkreślała ekspertka.
Przyznała, że na udar zapada coraz więcej osób młodych. To choroba związana z wiekiem. Głównym czynnikiem ryzyka jest wiek, natomiast występuje również u osób młodych, przy czym u osób młodych są inne przyczyny udaru. Nie będzie to migotanie przedsionków, nie będzie to miażdżyca - tłumaczyła dr Golenia.
Jak dodała, u młodych przyczyną udaru jest rozwarstwienie tętnicy szyjnej, czyli uszkodzenie ściany naczynia, która prowadzi do jego zamknięcia. Często jest to wynikiem urazu - zaznaczyła neurolog.