12 lutego przyszłego roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozpatrzy sprawę pytań prejudycjalnych wysłanych przez Sąd Najwyższy w ubiegłym miesiącu. Polska ma czas do 20 listopada na zgłoszenie pisemnych uwag. Taką informację przekazał naszej korespondentce jeden z polskich dyplomatów w Brukseli.
Przypomnijmy, że unijny trybunał uznał wcześniej, że ta sprawa ma być rozpatrywana w trybie przyspieszonym. Pytania Sądu Najwyższego dotyczą między innymi nowego składu Krajowej Rady Sądownictwa oraz przechodzenia sędziów w stan spoczynku.
W postanowieniu z 2 sierpnia Sąd Najwyższy wystosował pięć pytań prejudycjalnych do TSUE i zawiesił stosowanie trzech artykułów ustawy o SN określających zasady przechodzenia sędziów tego sądu w stan spoczynku. Pytania zostały zadane na tle rozpoznawanej przez SN sprawy, która "dotyczyła obowiązku opłacania składek ubezpieczeń społecznych w sytuacji, kiedy Polak ma firmę w Czechach albo na Słowacji".
W powiększonym składzie orzekającym w tamtej sprawie znalazł się jeden sędzia, który przekroczył już 65. rok życia i co do którego trwała procedura związana z przeniesieniem go w stan spoczynku lub ewentualnym umożliwianiem mu dalszego orzekania. Wystosowane w związku z tym pytania dotyczą zasady niezależności sądów i niezawisłości sądów jako zasad prawa unijnego w kontekście nowej ustawy o SN oraz unijnego zakazu dyskryminacji ze względu na wiek.
Kancelaria Prezydenta oświadczyła wówczas, że działanie Sądu Najwyższego, polegające na zawieszeniu stosowania niektórych przepisów ustawy o SN, nastąpiło bez prawidłowej podstawy prawnej i nie wywiera skutków wobec prezydenta ani jakiegokolwiek innego organu.
W końcu sierpnia prokurator generalny Zbigniew Ziobro skierował wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie regulacji, na podstawie których SN zawiesił niektóre przepisy nowej ustawy o SN. Jak wtedy przekazano, prokurator generalny uznał, że skierowanie przez SN pytań prejudycjalnych do TSUE oraz zawieszenie stosowania niektórych przepisów ustawy o SN to "rażące przekroczenie kompetencji" przez SN.
Z kolei w pierwszej połowie września SN wystosował do TSUE dwa kolejne pytania prejudycjalne. Zapytał m.in. czy Izba Dyscyplinarna SN jest sądem niezależnym i niezawisłym w rozumieniu prawa europejskiego. 19 września natomiast SN wystosował trzy kolejne pytania prejudycjalne w sprawie m.in. niezależności sędziów SN. W odniesieniu do wszystkich tych pytań SN również wystąpił o zastosowanie trybu przyspieszonego.
Niezależnie od SN pytania prejudycjalne do TSUE w sprawie niezawisłości sędziowskiej w kontekście wprowadzanych w Polsce zmian oraz gwarancji niezależnego postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów zadały również w ostatnim czasie Sąd Okręgowy w Łodzi i Sąd Okręgowy w Warszawie.
(j.)