14 października przypada Dzień Edukacji Narodowej – święto nauczycieli, wychowawców i pedagogów. Obchodzony jest w rocznicę powstania w 1773 r. Komisji Edukacji Narodowej – pierwszego w Europie ministerstwa oświaty – która zajęła się reformowaniem szkolnictwa w Polsce.

REKLAMA

W tym roku w związku z sytuacją epidemiczną wszystkie uroczystości organizowane z okazji święta odbywać się będą w reżimie sanitarnym.

Komisja Edukacji Narodowej (pełna nazwa: Komisja nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej Dozór Mająca) - była pierwszym w świecie ministerstwem oświaty i o wiele lat wyprzedziła podobne rozwiązania w innych państwach. Na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego powołał ją 14 października 1773 r. Sejm Rozbiorowy.

Minister @D_Piontkowski do dyrektorw, nauczycieli i pracownikw owiaty: - Dzikuj za niezwykle wiadome i pene rozsdku podejcie do kwestii bezpieczestwa oraz za to, e ucz Pastwo dzieci odpowiedzialnoci za siebie i innych. https://t.co/lac4GrKHXM #DzieNauczyciela pic.twitter.com/iNeCO3DZRC

MEN_GOV_PL14 padziernika 2020

Dzi 14 padziernika, czyli Dzie Edukacji Narodowej i wito wszystkich pracownikw owiaty Wprowadzono je ustaw Karta Nauczyciela z 1982. #DzieNauczyciela #edukacja #szkoa #DzieEdukacjiNarodowej pic.twitter.com/FeBsHTc6me

MEN_GOV_PL14 padziernika 2020


Działała w latach 1773-1794. Stworzyła nowoczesną strukturę organizacyjną oświaty - od szkół elementarnych przez gimnazja aż do uczelni wyższych. Reforma objęła programy nauczania, do których wprowadzono elementy nauk przyrodniczych, historii i geografii Polski, naukę języka ojczystego i wychowanie obywatelskie.

Komisja powołała Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych, które zajęło się przygotowywaniem podręczników. Zamawiano je u wybitnych uczonych polskich, a także tłumaczono najlepsze opracowania zagraniczne. Komisja uregulowała również podstawy prawne zawodu nauczycielskiego i stworzyła pierwsze szkoły kształcące pedagogów.

Zreorganizowane zostały też akademie: krakowska i wileńska. Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, przemianowany na Szkołę Główną Koronną, stał się nowoczesną uczelnią. Wysoką rangę zdobył uniwersytet wileński. Przemianowany na Szkołę Główną Wielkiego Księstwa Litewskiego stał się ważnym ośrodkiem nauk przyrodniczych i astronomii. Komisja zamierzała też powołać Królewski Uniwersytet w Warszawie - jego zalążkiem była utworzona w 1789 r. Szkoła Anatomii i Chirurgii.

Kres działaniom Komisji Edukacji Narodowej położyła utrata niepodległości Polski, ale wiele wprowadzonych przez nią rozwiązań miało kontynuację.

Dzień Edukacji Narodowej wprowadzono w 1982 r. w miejsce obchodzonego wcześniej Dnia Nauczyciela.

Minister @D_Piontkowski w licie z okazji Dnia Edukacji Narodowej - Chciabym wyrazi mj najwikszy szacunek i wdziczno za wytrwao, entuzjazm oraz profesjonalizm, z jakimi realizuj Pastwo swoje powoanie zawodowe. Wicej https://t.co/ZLf3ce5yQV #DzieNauczyciela pic.twitter.com/ZCiHhvOmmd

MEN_GOV_PL14 padziernika 2020

Wiceminister @MarzenaMachalek z okazji Dnia Edukacji Narodowej: - ycz, aby Pastwa praca bya rdem satysfakcji i szans na samorealizacj. Mam nadziej, e sukcesy uczniw stan si motywacj do dalszych dziaa. #DzieNauczyciela #edukacja pic.twitter.com/VJoAytUMGD

MEN_GOV_PL14 padziernika 2020


W artykule 74 ustawy Karta nauczyciela zapisano: "W dniu rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, 14 października każdego roku, obchodzony będzie Dzień Edukacji Narodowej. Dzień ten uznaje się za święto wszystkich pracowników oświaty i jest wolny od zajęć lekcyjnych".

W różnych krajach nauczyciele obchodzą swoje święto w różnych dniach. Na Tajwanie obchodzone jest ono 28 września w dniu urodzin Konfucjusza, a w Czechach i na Słowacji - 28 marca, czyli w dniu urodzin Jana Amosa Komenskiego - XVII-wiecznego pedagoga, filozofa, reformatora i myśliciela protestanckiego, twórcy i propagatora jednolitego systemu powszechnego nauczania, który zalecał objęcie nauczaniem wszystkich, niezależnie od płci i stanu.

Niezależnie od tego 5 października obchodzony jest Światowy Dzień Nauczyciela (World Teacher’s Day). Międzynarodowe święto zostało proklamowane przez UNESCO w 1994 r. Dzień obchodzony jest dla upamiętnienia rocznicy podpisania 5 października w 1966 r. przez UNESCO i Światową Organizację Pracy "Rekomendacji w sprawie statusu nauczycieli". Rekomendacja jest podstawowym dokumentem określającym zakres praw i obowiązków nauczycieli w skali globalnej.