Czy wyrostek robaczkowy jest naprawdę niepotrzebny? Dlaczego sztucznego serca wciąż nie udało się stworzyć? Czy nasze narządy mogą się regenerować, a medycyna już dziś korzysta ze sztucznej inteligencji? W Wykładzie Otwartym w internetowym Radiu RMF24 prof. Mariusz Kuśmierczyk – kardiochirurg i transplantolog, kierownik Kliniki Kardiochirurgii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – zdradza tajemnice ludzkiego ciała, opowiada o przełomach w transplantologii i wyjaśnia, które organy są dla nas kluczowe, a które... mogą kiedyś zniknąć.

REKLAMA

Czy nauka już w pełni zrozumiała, jak działają nasze organy? Odpowiedź prof. Kuśmierczyka nie pozostawia złudzeń: Wydaje mi się, że jeszcze jest dość dużo do odkrycia, dlatego że niektórych się nie da zastąpić.

Choć serce, z którym profesor związany jest zawodowo, to niezwykle skomplikowany narząd, za najbardziej tajemniczy uważa on mózg.

Prace nad sztucznym sercem trwają od ponad sześćdziesięciu lat. Minęły dziesięciolecia i nie mamy czym zastąpić tego organu. Medycyna jednak nie stoi w miejscu - alternatywą staje się ksenotransplantacja, czyli przeszczepy narządów od zwierząt.

Przeszczepia się nerki od świń i przeszczepiono dwa serca od świni. Pacjent żył, z tego co pamiętam, najdłużej trzy miesiące. Oczywiście, jest to możliwe dzięki modyfikacji genetycznej zwierząt - mówi prof. Kuśmierczyk.

Z kolei polska sztuczna trzustka budzi coraz większe zainteresowanie na świecie. To jest niebywały sukces - podkreśla gość Radia RMF24.

Regeneracja narządów - czy to możliwe?

Człowiek posiada pewną zdolność do regeneracji, choć nie tak imponującą jak jaszczurka. Wątroba jest takim szczególnym narządem - wyjaśnia profesor.

Opowiada o przełomowej operacji na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, gdzie pacjentka po wypadku samochodowym straciła prawie całą wątrobę. Zostawili mały fragment, doszczepili jej wątrobę od zmarłego dawcy po to, żeby funkcjonowała przez pewien okres i po chyba miesiącu wyszczepili tą przeszczepioną wątrobę z tego powodu, że ta poprzednia jej się zregenerowała - relacjonuje.

Podobne zjawiska dotyczą serca - zdarza się, że po ciężkiej infekcji i czasowym wszczepieniu sztucznych komór, własne serce pacjenta odzyskuje sprawność.

Organy niepotrzebne? Mit czy rzeczywistość?

Wielu z nas słyszało, że niektóre narządy - wyrostek robaczkowy czy kość ogonowa - są zbędne. Czy to prawda? Jest to skupisko komórek immunologicznych, które odpowiada między innymi za naszą odporność - mówi profesor o wyrostku.

Podobnie z żyłą odpiszczelową: choć na niej tworzą się żylaki i wydaje się zbędna, to właśnie jej używa się do ratujących życie operacji pomostowania aortalno-wieńcowego.

Kość ogonowa, która nam pozostała po procesie ewolucji... Czasami tylko nas boli. Jak spadniemy z krzesła, wtedy się dowiadujemy, co to jest kość ogonowa - żartuje profesor.

Przeszczepy w Polsce - rekordy i wyzwania

Jak wygląda polska transplantologia na tle świata? Postęp jest dość duży, ponieważ przeszczepiamy z roku na rok coraz więcej narządów, w tym również serca i wątroby. W zeszłym roku przeszczepiliśmy dwieście dwa serca. To jest bardzo dobry wynik - mówi nasz gość.

W przeszczepach wątroby Warszawski Uniwersytet Medyczny jest światowym liderem. W tym roku będzie prawdopodobnie czterysta przeszczepów wątroby w jednym ośrodku - wylicza.

Czy Polacy coraz chętniej godzą się na dawstwo narządów? W tej chwili rzadko się zdarza odmawianie (...). Problem jest tylko czasami natury medialnej. Jedna wypowiedź, jedna książka, jeden program telewizyjny potrafi spowodować zamarcie transplantologii na dwa, trzy miesiące - przyznaje prof. Mariusz Kuśmierczyk.

Szczególnie trudnym tematem są przeszczepy pediatryczne, ale - jak podkreśla profesor - świadomość, że narządy zmarłego dziecka mogą uratować inne życie, pomaga wielu rodzinom przejść przez tragedię.