W Polsce z cukrzycą zmaga się już około 4 milionów osób, a powikłania w postaci stopy cukrzycowej dotykają setek tysięcy pacjentów. To schorzenie, które często prowadzi do amputacji i śmierci, pozostając jednocześnie jednym z najbardziej niedoszacowanych i przemilczanych problemów zdrowotnych w kraju. Eksperci alarmują: stopa cukrzycowa to niewidzialna epidemia, groźniejsza od wielu nowotworów, a jej skutki można ograniczyć dzięki lepszej opiece i edukacji.
- Stopa cukrzycowa dotyka nawet kilkuset tysięcy Polaków i prowadzi do tysięcy amputacji rocznie, a śmiertelność po amputacji przekracza 60 procent.
- Brakuje wyspecjalizowanych ośrodków leczenia, a pacjenci często zgłaszają się po pomoc zbyt późno, co drastycznie pogarsza rokowania.
- Eksperci apelują o systemowe zmiany i edukację społeczną, podkreślając, że skuteczna profilaktyka i wczesna interwencja mogą uratować życie i zdrowie wielu osób.
- Najnowsze wiadomości znajdziesz na stronie głównej RMF24.pl
Cukrzyca to jedna z najpoważniejszych chorób cywilizacyjnych, która dotyka już około 4 milionów Polaków. Jednak to nie sama cukrzyca, a jej powikłania, w tym stopa cukrzycowa, stanowią największe zagrożenie dla życia i zdrowia pacjentów. Eksperci podkreślają, że problem ten jest w Polsce poważnie niedoszacowany, a brak rzetelnych statystyk utrudnia skuteczną walkę z chorobą.
Według światowych danych, aż 6 procent osób z cukrzycą cierpi na owrzodzenia stopy, a co czwarty pacjent doświadczy ich w ciągu życia. W polskich realiach oznacza to co najmniej 200 tysięcy osób z aktywnymi ranami, choć rzeczywista liczba może być nawet dwukrotnie wyższa. Brak krajowego rejestru i niedoskonałości w systemie klasyfikacji chorób sprawiają, że wielu chorych znika ze statystyk.
Stopa cukrzycowa to powikłanie, które może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Szacuje się, że około 30 procent pacjentów z owrzodzeniem stopy umiera w ciągu pięciu lat, a po amputacji kończyny dolnej śmiertelność pięcioletnia przekracza 60 procent. To wskaźniki gorsze niż w przypadku wielu nowotworów złośliwych.
Co roku w Polsce wykonuje się około 11 tysięcy amputacji kończyn dolnych, z czego większość spowodowana jest powikłaniami cukrzycy. Eksperci podkreślają, że wczesna i specjalistyczna opieka mogłaby zapobiec większości tych dramatycznych przypadków.
Jednym z największych problemów w leczeniu stopy cukrzycowej jest brak wyspecjalizowanych, wielodyscyplinarnych ośrodków, w których pacjentami zajmują się zespoły złożone z diabetologów, chirurgów, ortopedów, podologów, rehabilitantów i pielęgniarek. Takie rozwiązania są standardem w wielu krajach, jednak w Polsce funkcjonują jedynie pojedyncze ośrodki, często dzięki zaangażowaniu entuzjastów, a nie systemowym decyzjom.
Pacjenci często zgłaszają się do lekarza zbyt późno, nie odczuwając bólu z powodu neuropatii. Deformacje stopy, otyłość i zaburzenia ukrwienia przyspieszają rozwój ran, a zakażenia są wyjątkowo trudne do leczenia ze względu na obecność szczepów wielolekoopornych bakterii.
Leczenie stopy cukrzycowej wymaga długotrwałej hospitalizacji i wielospecjalistycznej opieki, na którą obecny system nie jest przygotowany. Szpitale często nie chcą przyjmować takich pacjentów ze względu na niskie finansowanie i ryzyko trudnych zakażeń. Eksperci wskazują, że konieczne jest wdrożenie rozwiązań systemowych, które pozwolą na skuteczną profilaktykę i leczenie.
Pilotażowe programy Ministerstwa Zdrowia pokazały, że współpraca internistów i chirurgów w ramach specjalnych oddziałów znacząco zmniejsza liczbę amputacji. Teraz potrzebne jest rozszerzenie tych rozwiązań na całą Polskę.
Regularna kontrola stóp powinna być podstawą profilaktyki u każdego pacjenta z cukrzycą. Eksperci zalecają, by raz w roku każda osoba chora na cukrzycę miała profesjonalnie zbadane stopy. Niestety, w praktyce pacjenci zgłaszają się do lekarza dopiero wtedy, gdy problem jest już zaawansowany.
W ramach kampanii "Tydzień Świadomości Stopy Cukrzycowej" w ponad 70 placówkach w całej Polsce prowadzone są bezpłatne badania stóp, a pacjenci otrzymują zalecenia dostosowane do ich indywidualnego ryzyka. Akcja obejmuje także szkolenia i webinary dla personelu medycznego, co ma poprawić jakość opieki nad chorymi.
Chore stopy są w polskiej kulturze tematem wstydliwym. Wielu pacjentów ukrywa rany przed rodziną, znajomymi, a nawet lekarzami. Problem dotyczy nie tylko osób starszych, ale także młodych, aktywnych zawodowo, w tym studentów i lekarzy. Eksperci podkreślają, że konieczne są kampanie społeczne, które przełamią tabu i zachęcą do otwartego mówienia o chorobie.