W Republice Irlandii rozpoczęły się prace wykopaliskowe na terenie dawnego schroniska dla samotnych matek, które mają na celu zidentyfikowanie szczątków około 800 noworodków i niemowląt. Sprawa dotyczy mrocznego okresu w historii Irlandii, obejmującego lata 1921-1961.
- W Tuam, w Irlandii, odkryto miejsce pochówku 796 dzieci, które były grzebane w szambie.
- W domach dla samotnych matek i dzieci panowały tragiczne warunki, prowadząc do wysokiej śmiertelności dzieci.
- Raport komisji śledczej ujawnił, że wiele dzieci było grzebanych w nieoznaczonych masowych grobach.
- Obecne wykopaliska mają na celu ekshumację szczątków, identyfikację dzieci oraz zapewnienie im godnego pochówku.
Odkrycie to wstrząsnęło opinią publiczną, ponieważ ciała dzieci grzebane były w szambie. Schronisko, o którym mowa, było prowadzone przez zakon sióstr bonifraterek i mieściło się w Tuam, w hrabstwie Galway.
Był to jeden z wielu "domów dla samotnych matek i dzieci", które działały w Irlandii w XX wieku. Instytucje te często prowadzone przez zakony katolickie, do których trafiały niezamężne kobiety w ciąży. W założeniu miały ukrywać matki i nieślubne dzieci przed wzrokiem konserwatywnego społeczeństwa. Warunki, jakie panowały w tych placówkach, były często tragiczne. Kobiety pozbawione były odpowiedniej opieki medycznej. Mieszkały w niehigienicznych warunkach i były niedostatecznie żywione. Łącznie prowadziło to do wysokiej śmiertelności wśród dzieci.
VIDEO: 'Mass grave' excavation to start at site of Irish mother and baby homeA quiet, walled patch of grass in the middle of an Irish housing estate in the town of Tuam is set to reveal the latest disturbing chapter in Ireland's "mother and baby" home scandal. pic.twitter.com/pOCB0EjXgF
AFPJune 17, 2025
Raport niezależnej komisji śledczej, która przez lata badała te instytucje, ujawnił, że tysiące dzieci zmarło w tych domach z powodu chorób, niedożywienia i zaniedbań. Wiele z nich było grzebanych w nieoznakowanych grobach, a nawet, jak w przypadku Tuam, w nieczynnych szambach lub masowych mogiłach bez żadnych oznaczeń.
Decyzja o rozpoczęciu wykopalisk jest wynikiem wieloletnich nacisków ze strony aktywistów, historyków i kobiet ocalałych z tych instytucji.
Celem obecnych prac jest ekshumacja szczątków, ich możliwa identyfikacja oraz zapewnienie zmarłym dzieciom godnego pochówku.
Sprawa w Tuam stała się symbolem szerszego problemu systemowych zaniedbań i okrucieństwa, jakiego doświadczyły tysiące matek i dzieci w Republice Irlandii.
To makabryczne odkrycie skłoniło do refleksji nad ciemnymi kartami historii kraju i rolą instytucji religijnych w tamtych czasach.
Prace wykopaliskowe te mają nie tylko doprowadzić do ujawnienia prawdy, ale także pomóc w zamknięciu bolesnego rozdziału dla wielu rodzin, które przez lata szukały odpowiedzi na temat losu swoich bliskich.