Dania planuje znieść podatek VAT na książki – to decyzja, która ma zachęcić więcej osób do sięgania po literaturę i przeciwdziałać narastającemu kryzysowi czytelnictwa. Obecnie stawka VAT na książki w Danii wynosi 25 proc. – to najwyższy taki podatek na świecie. Rząd uznaje, że właśnie ten czynnik przyczynia się do spadku zainteresowania czytaniem.
Minister kultury Danii Jakob Engel-Schmidt ogłosił w środę, że rząd zaproponuje zniesienie podatku VAT na książki w projekcie ustawy budżetowej. Koszt tej zmiany szacowany jest na 330 milionów koron rocznie (ok. 190 milionów złotych).
To coś, o co jako minister kultury zabiegałem, ponieważ wierzę, że musimy postawić wszystko na jedną kartę, jeśli chcemy zakończyć kryzys czytelniczy, który niestety narasta w ostatnich latach - powiedział Engel-Schmidt agencji Ritzau.
Jestem niesamowicie dumny. Nie codziennie udaje się przekonać kolegów, by tak ogromne środki przeznaczyć na inwestycję w konsumpcję i kulturę Duńczyków - dodał.
W innych krajach nordyckich standardowa stawka VAT również wynosi 25 proc., ale nie dotyczy ona książek. W Finlandii VAT na książki to 14 proc., w Szwecji 6 proc., a w Norwegii - 0 proc. (W Polsce to 5 proc.).
Szwedzi obniżyli VAT na książki w 2001 roku, co przełożyło się na wzrost sprzedaży, choć - jak wykazały analizy - książki kupowali głównie dotychczasowi czytelnicy.
Minister kultury podkreślił, że działania rządu nie ograniczają się tylko do zmian podatkowych:
Chodzi także o to, by literatura była szerzej dostępna. Dlatego już przeznaczyliśmy środki na wzmocnienie współpracy między bibliotekami publicznymi a szkołami, by więcej dzieci mogło poznać dobrą literaturę - przekazał Jakob Engel-Schmidt.
Według duńskiego urzędu statystycznego w 2023 roku w Danii sprzedano 8,3 miliona książek - zarówno w księgarniach, jak i online. Kraj liczy nieco ponad 6 milionów mieszkańców.
Najpopularniejszym gatunkiem były książki dla najmłodszych, w tym książki obrazkowe i aktywizujące. Na drugim miejscu znalazły się kryminały, thrillery i powieści sensacyjne.
Minister Engel-Schmidt zapowiedział, że będzie monitorował, jak zniesienie VAT wpłynie na ceny książek:
Oczywiście będę obserwował, jak kształtują się ceny. Jeśli okaże się, że zniesienie VAT oznacza jedynie wzrost zysków wydawców, a ceny nie spadną, będziemy musieli zastanowić się, czy była to właściwa decyzja - zapowiedział.