​Komisja Europejska odrzuciła przedstawione przez Polskę stanowisko, według którego Komisja nie ma prawa ingerować w polski system sądownictwa. "Ramy procedury praworządności ustalają, jak Komisja powinna zareagować, jeśli pojawią się wyraźne zagrożenia dla praworządności w państwie członkowskim. KE uważa, że jest takie zagrożenie dla praworządności w Polsce" - powiedziała we wtorek na konferencji prasowej w Brukseli rzeczniczka KE Vanessa Mock.

REKLAMA

Szef MSZ Witold Waszczykowski ocenił w poniedziałek, że Komisja Europejska nie ma uprawnień do tego, by "ingerować w wewnętrzne kwestie polskiego wymiaru sądowniczego". Według niego reformy dotyczą administrowania i nie mają wpływu na niezawisłość władzy sądowniczej ani na wyroki.

Jeśli chodzi o to, czy nie mamy kompetencji w tym obszarze, to jest to coś, co zdecydowanie odrzucam. Odsyłam do rekomendacji z lipca, w których jest to bardzo jasno wyjaśnione - podkreśliła rzeczniczka KE.

Jak zaznaczyła, ramy procedury praworządności zawierają wytyczne do dialogu między Komisją Europejską a państwem członkowskim, żeby zapobiec powstaniu systemowego zagrożenia dla praworządności. To - jak przypomniała - może spowodować uruchomienie art 7. unijnych traktatów, czyli otwarcie drogi do nałożenia na kraj członkowski sankcji; potrzeba do tego jednomyślności.

Jeśli są jasne przesłanki wskazujące na systemowe zagrożenie dla praworządności w państwie członkowskim, KE może zainicjować dialog z państwem członkowskim w ramach procedury praworządności. To właśnie to, co robimy z polskim rządem przez ostatni rok - powiedziała Mock.

Jak poinformowała, KE będzie teraz z uwagą analizować odpowiedź z Warszawy na rekomendacje. Przypomniała, że ma ona 12 stron, a to sporo materiału, z którym trzeba się zapoznać.

O sprawie praworządności w Polsce mają rozmawiać w środę w Berlinie kanclerz Angela Merkel i szef KE Jean-Claude Juncker. KE nie chciała zdradzać szczegółów w tej sprawie, natomiast Merkel powiedziała dziennikarzom, że traktuje "bardzo poważnie" stanowisko KE w tej kwestii. Zastrzegła, że zależy jej na bardzo dobrych relacjach z Warszawą, lecz "nie może trzymać języka za zębami".

Według rozmówców PAP z Komisji Europejskiej nie jest wykluczone, że sprawa Polski będzie omawiana podczas nieformalnego, dwudniowego spotkania kolegium komisarzy, które odbędzie się w czwartek i piątek. Te doroczne, powakacyjne seminaria mają przygotować KE do nowego sezonu politycznego.

Polska przekazała w poniedziałek odpowiedź na zalecenie KE z 26 lipca w sprawie praworządności. Rekomendacje Brukseli dotyczą czterech uchwalonych ustaw, które - zdaniem KE - mogą zwiększyć systemowe zagrożenie dla praworządności: ustawy o Sądzie Najwyższym i nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, które zostały zawetowane przez prezydenta Andrzeja Dudę, oraz już obowiązującej nowelizacji prawa o ustroju sądów powszechnych i ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa.

Według informacji PAP, rząd w swojej odpowiedzi powołuje się na przykłady rozwiązań dotyczących wymiaru sprawiedliwości w wielu innych państwach członkowskich, m.in. w Hiszpanii, Danii czy Estonii. Podaje też w wątpliwość, czy KE ma kompetencje do prowadzenia dialogu dotyczącego praworządności oraz czy może się zajmować sprawami wymiaru sprawiedliwości.

Szymański: Wyjaśnienia dot. ustroju sądów i nowe projekty ustaw ws. KRS i SN powinny uspokajać sytuację

Szczegółowe wyjaśnienia przekazane Komisji Europejskiej dot. zmian w ustroju sądów powszechnych oraz nowe projekty ustaw o Sądzie Najwyższym i Krajowej Radzie Sądownictwa powinny uspokajać, a nie zaogniać sytuację - powiedział PAP wiceszef MSZ Konrad Szymański.
Szymański zaznaczył jednocześnie, że polski rząd podziela przekonanie, że "zasada praworządności jest jedną z ważnych podstaw współpracy w UE".

Wiceminister ds. europejskich odniósł się w ten sposób do stanowiska przedstawionego w Brukseli przez rzeczniczkę KE Vanessę Mock, która odrzuciła we wtorek przedstawione przez Polskę stanowisko, według którego Komisja nie ma prawa ingerować w polski system sądownictwa.

Jak podkreślił Szymański, jego wypowiedź odnosi się także do słów kanclerz Niemiec Angeli Merkel, która pytana w Berlinie o ocenę sytuacji w Polsce, powiedziała we wtorek, że "Polska i praworządność to poważny temat" oraz podkreśliła, że zasady praworządności są fundamentem i warunkiem współpracy w ramach Unii Europejskiej.

Polska przekazała w poniedziałek odpowiedź na zalecenie KE z 26 lipca w sprawie praworządności w Polsce. Dotyczyło ono czterech uchwalonych ustaw, które - zdaniem KE - mogą zwiększyć systemowe zagrożenie dla praworządności: ustawy o Sądzie Najwyższym i nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, które zostały zawetowane przez prezydenta Andrzeja Dudę, oraz już obowiązującej nowelizacji prawa o ustroju sądów powszechnych i ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa.

Według informacji PAP, rząd w swojej odpowiedzi powołuje się na przykłady rozwiązań dotyczących wymiaru sprawiedliwości w wielu innych państwach członkowskich, m.in. w Hiszpanii, Danii czy Estonii. Podaje też w wątpliwość, czy KE ma kompetencje do prowadzenia dialogu dotyczącego praworządności oraz czy może się zajmować sprawami wymiaru sprawiedliwości.

(ph)