5 tysięcy czeków wysłała wczoraj Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie do byłych robotników niewolniczych i przymusowych Trzeciej Rzeszy. To początek wysyłania zaliczek w wysokości 1400 złotych. Dostaną je byli robotnicy urodzeni przed 31 stycznia 1921. Według szacunków, w Polsce żyje jeszcze około 70 tysięcy takich osób.
Fundacja zdecydowała się na zaliczki, bo wypłata całości odszkodowań opóźnia się. Niemieckie firmy nie wpłaciły jeszcze pieniędzy na fundusz odszkodowawczy. Jan Kochanowicz z Fundacji przypomina, że wszyscy, którzy pracowali na terenach niemieckich muszą złożyć wniosek o odszkodowanie do 11 kwietnia:
]
Wniosek będzie można później uzupełnić. "W pierwszej części czeku jest informacja o wypłatach. Druga część to jest część, którą osoby obierające zaliczki muszą podpisać, i która zostaje w banku. W trzeciej części te osoby będą musiały się również podpisać pod oświadczeniem, iż zgadzają się na to, aby ta zaliczka została odliczona od późniejszych świedczeń" - powiedział prezes Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie, Bartosz Jałowiecki. Według szacunków prezesa Fundacji dziennie wysyłanych będzie właśnie 5 tysięcy druków czeków. Realizowane będą one w oddziałach PKO SA. Do Fundacji Polsko - Niemieckie Pojednanie dotarło 40 tysięcy prawidłowo wypełnionych wniosków. Jak powiedział sieci RMF FM Jacek Pająk, wiceszef Fundacji wnioski o odszkodowanie, nawet nieudokumentowane można jeszcze składać. "Przed 11 kwietnia osoby te powinny wysłać na adres Fundacji lub złożyć u nas wypełniony prawidłowo i podpisany przez siebie wniosek. Można to również robić przez oddziały terenowe stowarzyszenia poszkodowanych przez Trzecią Rzeszę i inne organizacje zrzeszające poszkodowanych" - powiedział Pająk.
Olsztyński reporter radia RMF FM Paweł Świąder dotarł do ludzi pracujących kiedyś przymusowo w Niemczech. Wspominają tamte czasy i oceniają, jak żyje się im dzisiaj:
Zaliczki na pewno przydadzą się tym często biednym i schorowanym ludziom. Jednak organizacje zrzeszające poszkodowanych protestują przeciwko nim. A przyczyn jest kilka. Najważniejsza to taka, że wypłaty zaliczek z polskich funduszy osłabiają naszą pozycję w negocjacjach z niemieckimi firmami. Poza tym jak powiedział Ludwik Krasucki, były więzień obozu koncentracyjnego zaliczki traktowane są nie jak odszkodowanie, ale jak pomoc socjalna: "Nas z pozycji ludzi domagających się odszkodowania za niewyobrażalne cierpienia przekształcono w petentów. Tego rodzaju obrazy się nie zapomina". Z zarzutami organizacji osób poszkodowanych nie zgadza się Bartosz Jałowiecki. Jego zdaniem zaliczki, to także forma nacisku na niemieckie firmy: "Musieliśmy zrobić coś takiego, żeby pokazać do jakiej sytuacji niemiecki przemysł doprowadził". - uważa Jałowiecki. Zachodzi jednak obawa, że taki nacisk może nie poskutkować. Posłuchaj także relacji warszawskiej reporterki RMF FM Beaty Grabarczyk:
Do dyskusji nad odszkodwaniami włączył się w ostatnich dniach premier Jerzy Buzek. W piątek stwierdził: "Oczekujemy od tych, którzy zobowiązali się do wypłaty odszkodowań za niewolniczą pracę w III Rzeszy, że wywiążą się z tego zobowiązania". Była to reakcja szefa polskiego rządu na ostatnie międzynarodowe zawirowania związane z wypłatą pieniędzy. Sprawę odszkodowań uzgodniono rok temu. Teraz okazuje się, że ich wypłata jest niemożliwa ze względu na błędne koło w relacjach amerykańsko-niemieckich. Amerykański sąd w środę nie oddalił pozwów przeciwko niemieckim bankom. A to oddalenie pozwów jest traktowane przez stronę niemiecką jako konieczny warunek uzyskania tzw. "pokoju prawnego". Niemcy uzależniają od tego "pokoju" uruchomienie wypłat. Decyzja amerykańskiego sądu nie ułatwia rozwiązania problemu - mówił Jerzy Buzek: Premier ma nadzieję, że szybka wypłata odszkodowań stanie się jednak możliwa dzięki zaangażowaniu kanclerza Niemiec Gerharda Schroedera: "Spotykam się w ciągu najbliższych kilkunastu dni na spotkaniu roboczym z panem kanclerzem i tam na pewno będziemy omawiali tę kwestię a niezależnie od tego chcę się połączyć z panem kanclerzem telefonicznie" – zapowiedział Buzek.
foto RMF FM
07:50