Choć wielu z nas traktuje je jak niechcianych lokatorów, rybiki cukrowe – znane także jako srebrzyki – to prawdziwi rekordziści długowieczności na Ziemi. Jak podkreśla prof. Stanisław Ignatowicz, entomolog ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, te niepozorne owady pojawiły się na naszej planecie znacznie wcześniej niż dinozaury!
- Rybiki to jedne z najstarszych owadów
- Najczęściej spotykamy je w ciemnych, wilgotnych i ciepłych miejscach - łazienkach, piwnicach czy kuchniach.
- Rybiki mogą żyć nawet 4-8 lat.
- Jak się ich pozbyć? Przeczytasz w dalszej części tego artykułu
- Chcesz być na bieżąco? Wejdź na rmf24.pl.
Rybiki należą do najstarszych przedstawicieli owadów. Ich rodowód sięga czasów sprzed pojawienia się skrzydeł u innych insektów. To owady bardzo, bardzo stare - mówi w rozmowie z PAP prof. Stanisław Ignatowicz, entomolog ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Co ciekawe, rybiki nigdy nie wykształciły skrzydeł. Jest to cecha pierwotna, która odróżnia je od innych bezskrzydłych owadów, które utraciły skrzydła wtórnie.
Ich srebrzyste łuski nie tylko nadają im charakterystyczny wygląd, ale również są dowodem na ich archaiczne pochodzenie. Gdy potrzymamy rybika w ręku, zostawi kilka łusek - mówi ekspert. Stąd też pochodzi ich nazwa, a sposób poruszania się przypomina płynące ryby.
Rybiki najlepiej czują się w ciemnych, wilgotnych i ciepłych zakamarkach - dlatego często spotykamy je w łazienkach, piwnicach czy kuchniach. W naturze zamieszkują ściółkę, mrowiska czy podkorowe szczeliny drzew. Takie środowisko pozwoliło im przetrwać wszystkie możliwe kataklizmy - podkreśla prof. Ignatowicz.
Mimo niewielkich rozmiarów, rybiki mogą żyć nawet 4-8 lat, co w świecie owadów jest prawdziwym ewenementem. Kolejną ich osobliwością jest fakt, że linieją przez całe życie - nie tylko w fazie rozwoju, jak większość owadów.
Rybiki cukrowe mogą pochwalić się wyjątkowymi zdolnościami trawiennymi. W ich jelitach powstaje enzym celulaza, który pozwala im trawić celulozę bez pomocy bakterii, co jest rzadkością w świecie zwierząt. Jak zjedzą kawałek kartki, to ją całkiem strawią - tłumaczy profesor.
Nie mniej fascynujące są ich zachowania godowe. Samce rybików przygotowują dla samic specjalne "ogródki" i wytwarzają spermatofory - pakieciki z nasieniem, które samica musi przejąć. Bywało, że samice zjadały te pakieciki, więc samce zaczęły pokrywać je gorzką substancją. U niektórych gatunków rybików występuje nawet "seksmisja" - żyją wyłącznie samice, które rozmnażają się bez udziału samców.
Chociaż nie przenoszą chorób i nie gryzą, mogą być uciążliwe. Zjadają papier, niszczą książki, tapety i zanieczyszczają żywność - głównie tam, gdzie jest wilgotno. Można powiedzieć, że są naturalnym wskaźnikiem wysokiej wilgotności w domu.
Jednym ze skutecznych sposobów walki z rybikami jest wykorzystanie naturalnych aromatów. Rozkładając w miejscach ich występowania woreczki z suszoną lawendą, goździki, cynamon lub gałązki rozmarynu, skutecznie zniechęcimy owady do pojawiania się w tych rejonach. Pomocne może być również przetarcie powierzchni wodą z dodatkiem soku z cytryny - cytrusowy zapach działa odstraszająco na rybiki.
Rybiki uwielbiają słodkości, dlatego można wykorzystać tę ich słabość. Wystarczy posmarować kawałek tektury miodem i zostawić na noc w łazience lub kuchni. Można także okleić słoik lub pudełko od zapałek taśmą dwustronną, a do środka włożyć trochę cukru. Zwabione rybiki przykleją się do taśmy i nie będą w stanie uciec.
Popularnym domowym sposobem jest mieszanka sody oczyszczonej z cukrem - taka kombinacja działa toksycznie na rybiki. Wystarczy rozsypać ją w miejscach, gdzie owady pojawiają się najczęściej. Z kolei mieszanka cukru pudru z kwasem borowym (w proporcji 2:1) rozsypana na kartkach papieru, również daje dobre efekty. Należy jednak pamiętać, by preparaty te nie były dostępne dla dzieci i zwierząt domowych, ponieważ są toksyczne.
Aby skutecznie pozbyć się rybików i zapobiec ich powrotowi, warto zadbać o kilka podstawowych kwestii. Przede wszystkim należy zmniejszyć wilgotność w mieszkaniu - regularnie wietrzyć łazienkę, korzystać z pochłaniaczy wilgoci i naprawiać wszelkie nieszczelności rur. Rybiki bowiem uwielbiają wilgotne środowisko.
Kolejnym ważnym krokiem jest utrzymanie czystości - regularne sprzątanie, zwłaszcza pod szafkami i za sprzętami kuchennymi oraz przechowywanie żywności w szczelnych pojemnikach. Warto także zabezpieczyć wszelkie otwory i szczeliny, przez które rybiki mogą przedostawać się do mieszkania.
Stosując te proste i sprawdzone sposoby, można skutecznie pozbyć się rybików i cieszyć się czystym oraz wolnym od nieproszonych gości domem.