Naukowcy ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego przeprowadzili pionierskie badania skuteczności kremów przeciwsłonecznych i kosmetyków do opalania. Sprawdzali, czy chronią nas one przed szkodliwym działaniem promieniowania podczerwonego. Okazało się, że żaden z 18 przebadanych preparatów nie był w tym zakresie skuteczny, mimo deklaracji producentów.

Istnieją trzy rodzaje promieniowania słonecznego - światło widzialne, promieniowanie ultrafioletowe (UV) i podczerwień oraz (IR).

Kupując kosmetyki z filtrem zwracamy uwagę przede wszystkim na ochronę przed promieniowaniem UVA i UVB. Niektórzy producenci deklarują jednak, że ich preparaty chronią także przed promieniowaniem IR (podczerwonym). Naukowcy ze Śląskiego Uniwersytet Medycznego postanowili to sprawdzić.

Z badań wynika, że żaden z 18 przebadanych kosmetyków nie był w tym zakresie skuteczny.

Wpływ promieniowania podczerwonego na skórę

Jak powiedział RMF FM prof. Sławomir Wilczyński z Katedry i Zakładu Podstawowych Nauk Biomedycznych Wydziału Nauk Farmaceutycznych Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, "mimo, że promieniowanie podczerwone niesie ze sobą o wiele mniej energii niż promieniowanie ultrafioletowe to również przyczynia się do generowania w skórze m.in. rakotwórczych, szkodliwych wolnych rodników, a także w zależności od dawki hamuje wytwarzanie prokolagenu typu pierwszego i fibronektyny oraz białka VCAM-1, co przyczynia się do przyspieszonego starzenia się skóry".

Dodał, że promieniowanie podczerwone powoduje także rozszerzenie naczyń krwionośnych, co sprzyja powstawaniu rumienia skóry i jest uważane za główny czynnik powodujący nasilenie zmian w trądziku różowatym. Promieniowanie podczerwone może mieć negatywny wpływ na naszą skórę i powinniśmy się przed nim chronić, ale na razie nie ma skutecznej metody.

Zrobiliśmy już dwa kroki w kierunku rozwiązania tego problemu - mówi prof. Wilczyński. Po pierwsze i co najważniejsze, opracowaliśmy skuteczną metodę oceny skuteczności preparatów promieniochronnych w zakresie podczerwieni w warunkach in vivo, a więc z udziałem ochotników. Po drugie, w ramach doktoratu wdrożeniowego realizowanego w naszej jednostce, poszukujemy - z pierwszymi sukcesami - związków chroniących skórę przed promieniowaniem podczerwonym - wyjaśnia.

Szczegóły dotyczące badań

W badaniu wzięło udział 38 kobiet w wieku od 19-23 lat, które testowały 18 różnych preparatów. Ze względu na fakt, że skóra kobiet i mężczyzn ma różne parametry morfologiczne, w tym grubość warstwy rogowej naskórka, co może wpływać na właściwości fotoprotekcyjne, zaproponowano grupę badawczą składającą się wyłącznie z kobiet.

Na przedramię wszystkich ochotniczek zaaplikowano badane kosmetyki w ilości 2 mg/cm2. Taka ilość jest zgodna z normami, które definiują to, jak powinny być testowane kosmetyki promieniochronne.

Testowane preparaty różniły się zarówno kolorem - od białego do bladożółtego - jak i konsystencją - od bardzo płynnej do gęstej oraz zapachem.

Żaden z 18 przebadanych kosmetyków z filtrem SPF (SPF oznacza "Sun Protection Factor" - co oznacza mniej więcej: czynnik ochrony przed słońcem) - od 6 do 50+ - pomimo deklaracji producenta, nie chronił przed promieniowaniem podczerwonym.