Położony wśród zielonych wzgórz w południowo-zachodniej Polsce Wałbrzych był Twoim Miastem w RMF FM i TVP INFO. Niegdyś miasto górnicze, dziś przyciąga turystycznymi atrakcjami. Największa to trzeci pod względem wielkości w Polsce Zamek Książ. Zachwycają także alejki wybudowanej na początku XX wieku palmiarni. Dziś miasto stawia także na przemysł. Prężnie rozwija się tu specjalna strefa ekonomiczna.

Położony wśród zielonych wzgórz w południowo-zachodniej Polsce Wałbrzych był Twoim Miastem w RMF FM i TVP INFO. Niegdyś miasto górnicze, dziś przyciąga turystycznymi atrakcjami. Największa to trzeci pod względem wielkości w Polsce Zamek Książ. Zachwycają także alejki wybudowanej na początku XX wieku palmiarni. Dziś miasto stawia także na przemysł. Prężnie rozwija się tu specjalna strefa ekonomiczna.
Zamek Książ /Bartłomiej Paulus /RMF FM

Granice administracyjne obejmują obszar osiemdziesięciu pięciu kilometrów kwadratowych. To drugie co do wielkości miasto na Dolnym Śląsku. Wałbrzych liczy blisko sto dwadzieścia tysięcy mieszkańców. Był miastem górniczym, jednak w 1996 roku z kopalni Julia wyjechał ostatni wagonik z węglem. Dziś miejsce to zamieniono w Park Wielokulturowy Stara Kopalnia. Rok po wstrzymaniu wydobycia w Wałbrzychu powstała specjalna strefa ekonomiczna. Dziś prowadzą tam swoje fabryki koncerny z całego świata.

Historia miasta sięga wczesnego średniowiecza. Mieszkający tu Słowianie zajmowali się między innymi bartnictwem i rolnictwem. Później powstał mały gród obronny. Prawa miejskie Wałbrzych otrzymał około 1400 roku. W XV i XVI wieku rozwijało się tu tkactwo oraz górnictwo. W 1797 roku w mieście działało już siedem kopalń węgla, w 1805 roku - 54. W latach rozwoju gospodarczego funkcjonowały tu również huty szkła.

Drugą wojnę światową miasto przetrwało niemal nietknięte. Głównie ze względu na funkcjonujący to przemysł. Wałbrzych był dobrą zdobyczą, ale to właśnie z tym okresem związane są największe jego tajemnice.

Zamek Książ

To trzeci co do wielkości zamek w Polsce. Powstał w końcu XIII wieku na zlecenie księcia świdnicko - jaworskiego Bolka I. Początkowo była to niewielka warownia, która z czasem została rozbudowana przez kolejnych właścicieli. Dziś Książ liczy ponad czterysta komnat, w których jest blisko dwieście kominków. Zachwyca także okolica. Zamek w sercu Książańskiego Parku Krajobrazowego. Otoczony jest wąwozem rzeki Pełcznica.

Lata świetności to okres panowania w zamku rodziny Hochbergów. Jego właściciele w latach dwudziestych XX wieku - Jan Henryk XV hrabia von Hochberg i jego żona księżna Daisy byli uznawani za jedną z najbogatszych rodzin arystokratycznych w Niemczech.

Dziś do Zamku Książ może zajrzeć każdy turysta. Jego wnętrze nie przypominają jednak tych, które oglądali Hochbergowie. Wyposażenie zniknęło w czasie drugiej wojny światowej i tuż po niej. To jednak z tym okresem wiążą się największe tajemnice zamku. Mowa o podziemnych tunelach, z których do dziś udało się odkryć tylko część. Znajdują się one na dwóch poziomach - 15 i 50 metrów pod ziemią. Zwiedzać można tylko część tuneli, w drugiej mieszczą się sejsmografy Państwowej Akademii Nauk.

Palmiarnia w Wałbrzychu

Pomysłodawcą i fundatorem palmiarni był Jan Henryk XV. Liczący blisko 1900 metrów kwadratowych obiekt powstał na początku XX wieku. Miał to być prezent dla żony księcia von Pless księżnej Daisy. Za czasów Hochbergów uprawiano tu blisko 70 gatunków roślin, dziś można oglądać 250. Szczególną uwagę zwracają ogromne palmy i bogata kolekcja kaktusów. Ściany palmiarni pokryte są tufem wulkanicznym z Etny. W czasie budowy sprowadzone ten materiał blisko 60 wagonami kolejowymi.

Stado Ogierów Książ

To dawna stajnia i powozownia Zamku Książ. Obecne Stado Ogierów Książ funkcjonuje od 1947 roku. Jest głównym ośrodkiem hodowli koni rasy śląskiej w Polsce. Można się tu wybrać nie tylko na konną przejażdżkę. Turyści chętnie korzystają również z licznych powozów, dość często zabytkowych.

Zabudowa stada powstała w 1884 roku. Zabytkowe stajnie ułożone na planie czworoboku są niewątpliwie kolejnym atutem tego miejsca. Uwagę przykuwa także kryta ujeżdżalnia, zaliczana do jednych z najpiękniejszych w Europie.

Stara Kopalnia

To skansen budownictwa górniczego z XIX wieku. W Wałbrzychu górnictwo rozwijało się przez blisko pięćset lat. W 1996 roku po raz ostatni spod ziemi wyjechał wagonik z węglem. Kopalnie zamknięto. W 2000 roku powstało Muzeum Przemysłu i Techniki, osiem lat później Park Wielokulturowy Stara Kopalnia.

Najciekawsza część tego kompleksu to między innymi wieże wyciągowe szybu Julia z 1893 roku oraz budynek kotłowni z 1882 roku. Można przespacerować się także po dawnej sztolni górniczej czy zajrzeć do kuźni. W tym samym miejscu co kiedyś stoją tam dziś odrestaurowane urządzenia górnicze. Odwiedzając to miejsce warto zajrzeć także na wieżę widokową, panoramę Starej Kopalni możemy oglądać z wysokości 25 metrów.