W niedzielę w Katowicach rozpocznie się 11. Światowe Forum Miejskie – międzynarodowe forum debaty na temat zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich. Oficjalne otwarcie wydarzenia zaplanowano na poniedziałek. Potrwa ono do czwartku.

Światowe Forum Miejskie (World Urban Forum - WUF) to organizowana co dwa lata pod egidą ONZ najważniejsza i największa konferencja poświęcona tworzeniu i realizacji polityk miejskich na świecie. Miejscem organizacji 11. edycji WUF pod hasłem "Zmieniamy nasze miasta dla lepszej przyszłości" jest 26-30 czerwca 2022 r. Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach (MCK).

Organizatorem wydarzenia jest UN-Habitat, agenda ONZ ds. urbanizacji i osiedli miejskich. Po stronie polskiej Światowe Forum Miejskie przygotowują Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz miasto Katowice.

Zgodnie z programem przedstawionym przez UN-Habitat niedziela 26 czerwca traktowana jest jako "dzień zero" wydarzenia. Poza uroczystością wciągnięcia flagi zaplanowano rozpoczęcie prac zespołów pracujących nad rekomendacjami deklarowanych działań WUF11 (Assemblies), w którym mają uczestniczyć m.in. dyrektor wykonawcza UN-Habitat Maimunah Mohd Sharif oraz minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

Ceremonia otwarcia WUF11 odbędzie się w poniedziałek rano; zamknięcia - w czwartek po południu. 

Te cztery dni szczytu wypełnią liczne debaty, dyskusje, warsztaty, dialogi w formie okrągłych stołów i nieoficjalne rozmowy. Ich celem ma być wypracowanie rekomendacji i mobilizowanie miast do odważnych działań na rzecz zrównoważonej transformacji i wdrażania Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ na poziomie lokalnym. Jednym z efektów Forum mają być deklarowane działania - dobrowolne zobowiązania podjęte przez jego uczestników.

W czasie Światowego Forum Miejskiego w Katowicach poruszanych będzie siedem głównych tematów: 

  • sprawiedliwych miast, 
  • zielonej przyszłości miast, 
  • innowacji miejskich, 
  • budowania odporności miast, 
  • finansowania inwestycji, 
  • planowania i zarządzania miastami,
  • ze względu na wojnę w Ukrainie - odbudowa miast po kryzysach spowodowanych wojną czy zagrożeniami naturalnymi.

Ważna ma być także tematyka dostępności - debaty i z osobami z niepełnosprawnością, i w tematyce usuwania barier. Jednym z ważnych aspektów Forum jest promowanie dobrych praktyk, Polska chce tu upowszechniać swoje doświadczenia transformacji. Jednym z przykładów będą Katowice, które w stosunkowo krótkim czasie przekształciły się z ośrodka przemysłu w centrum nowoczesnych usług, technologii i kultury.

Ze względu na to, że WUF po raz pierwszy organizowane jest w Europie Centralnej, przewidziano dyskusję, jak państwa europejskie powinny kształtować swoje miasta i polityki miejskie, aby miasta te rozwijały się gospodarczo i odpowiadały na aktualne wyzwania. Polska będzie chciała w tym kontekście zaprezentować na Forum Krajową Politykę Miejską do 2030 r.

UN-Habitat w czwartek ma ogłosić na WUF raport nt. stanu miast na świecie, który obejmuje różne aspekty, jak ubóstwo, nierówności, odporność, kwestie ekologiczne czy innowacyjność technologiczną.

Części konferencyjnej Forum będzie towarzyszyła strefa Urban EXPO, w której 89 wystawców, wyłonionych przez UN-Habitat spośród 184 zainteresowanych - państwa, miasta, organizacje i firmy - będzie prezentowało swoje pomysły na rozwój i zmiany przestrzeni miejskich, a także ułatwienia dla mieszkańców miast.

21 wystawców Urban EXPO będzie z Polski. Wystawią się m.in. Polska jako kraj (w pawilonie przygotowanym przez MFiPR), miasto Katowice jako gospodarz wydarzenia, zrzeszająca 41 miast i gmin centralnej części woj. śląskiego Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Związek Miast Polskich, a także prywatne przedsiębiorstwa.
Miejscem WUF11 jest Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach, gdzie m.in. w grudniu 2018 r. odbył się Światowy Szczyt Klimatyczny ONZ (COP24). Przy tamtej okazji powierzchnię katowickiego MCK znacznie rozbudowano, wykorzystując przylegający Spodek, a także obiekty tymczasowe zbudowane na placu przed Spodkiem i obszernym parkingu katowickiej Strefy Kultury, połączone zadaszonymi przejściami. Podobnie będzie teraz.

Po raz pierwszy w historii Światowego Forum Miejskiego wokół zamkniętego i chronionego miejsca jego organizacji rozmieszczone zostaną otwarte strefy poświęcone różnej tematyce; bezpłatne i dostępne bez rejestracji. W odległości do 15 minut spacerem od katowickiego MCK działać będzie 11 stref: relaksu, nauki, innowacji, centrum, miasta i muzyki, kultury i sztuki, Miasteczko Młodych, KATO Urban Corner, Miasto360, Metrolab oraz Urban Cinema by Santander.

Ich organizatorami są MFiPR, Katowice, UN-Habitat, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, a także Rada Młodych WUF11, instytucje i uczelnie czy Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Będzie w nich można wymienić się poglądami, porozmawiać z ekspertami, uczestniczyć w warsztatach, podyskutować, posłuchać muzyki, wziąć udział w koncertach czy przedstawieniach.

Jednym z wydarzeń towarzyszących Forum będzie spotkanie szczytu sieci European Metropolitan Authorities (EMA), czyli kilkudziesięciu europejskich obszarów metropolitalnych. Podczas dorocznych spotkań sieci EMA podpisywana jest deklaracja. W poniedziałek do deklaracji ogłoszonych w Porto czy Rzymie, dołączy Deklaracja Katowicka, która ma być manifestem i apelem europejskich obszarów metropolitalnych, podkreślającym ich rolę w rozwoju regionów, państw i całej Unii Europejskiej.

Celem WUF jest doskonalenie wiedzy na temat zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich poprzez otwartą debatę. Forum jest okazją do wymiany dobrych praktyk oraz dzielenia się doświadczeniami. W efekcie powstają rekomendacje dla polityk miejskich i rozwoju regionalnego dla rządów, regionów i miast. Tegoroczne Forum odbędzie się w formule hybrydowej.

Poprzednia edycja Światowego Forum Miejskiego odbyła się w 2018 r. w Kuala Lumpur w Malezji, ostatnia miała miejsce w 2020 r. w Abu Zabi - stolicy Zjednoczonych Emiratów Arabskich. O tym, że 26-30 czerwca 2022 r. Katowice będą celem kolejnego spotkania, zdecydowano w maju 2019 r.

W piątek wiceminister funduszy Małgorzata Jarosińska-Jedynak, która jest pełnomocniczką rządu ds. przygotowania WUF11 podała, że do tego czasu na Forum zarejestrowało się 20,1 tys. osób ze 170 krajów, w tym 7,8 tys. osób z Polski. Światowe Forum Miejskie to jedno z niewielu wydarzeń ONZ, do których dostęp jest otwarty dla wszystkich zainteresowanych - jedynie na podstawie rejestracji, której termin upływa w sobotę.