Prezydent nagrany przez rosyjskich pranksterów. Pierwsze dymisje

Do rozmowy prezydenta Andrzeja Dudy i rosyjskich pranksterów podszywających się pod Emmanuela Macrona doszło 15 listopada - w dniu, kiedy doszło do eksplozji rakiety w Przewodowie. Na teren suszarni zbóż w Przewodowie spadła rakieta - jak później informowały polskie władze - najprawdopodobniej ukraińskiej obrony powietrznej. Doszło do eksplozji, w wyniku której zginęło dwóch Polaków.

To Piotr Gillert formalnie - jako właśnie dyrektor Biura Polityki Międzynarodowej - odpowiadał za połączenia prezydenta z przywódcami innych państw. Podobnie zresztą jak Jakub Kumoch, ale prezydencki minister pracy na razie nie stracił.

Współpracownicy Andrzeja Dudy podkreślają cały czas, że 15 listopada, w dniu wybuchu rakiety, sytuacja była bardzo trudna, a połączenia ze światowymi przywódcami odbywały się inaczej niż zazwyczaj, bo większość zachodnich przywódców była wtedy na szczycie G20 w Indonezji.

Dopuszczenie do rozmowy z Rosjanami, którzy podszywali się pod Emannuela Macrona było jednak ze strony współpracowników prezydenta oczywistym błędem i to na dodatek recydywą. Poprzednio ci sami pranksterzy skutecznie dodzwonili się do Andrzeja Dudy w 2020 roku. 

Uniemożliwić taką sytuację, jak ta w listopadzie, miała specjalna procedura wdrożona w Kancelarii Prezydenta RP. Zdecydowano się na jej wprowadzenie właśnie po tym, jak youtuberzy z Rosji po raz pierwszy wkręcili Andrzeja Dudę. Wówczas jeden z nich podawał się za sekretarza generalnego ONZ António Guterresa.

Na czym polegały te środki ostrożności? Najczęściej tego typu połączenia są ustalane z odpowiednim wyprzedzeniem. Zanim jeszcze dojdzie do rozmowy liderów, pracownicy kancelarii powinni potwierdzić taki zamiar, kontaktując się z konkretnym ministerstwem lub w ostateczności z ambasadą danego państwa. Taka weryfikacja może się odbywać zarówno telefonicznie, jak i mailowo z zaufanych i sprawdzonych rządowych domen.

W ocenie rządowych dyplomatów, opublikowana przez Rosjan rozmowa różni się od prawdziwego zapisu. Reporter RMF FM usłyszał, że w trakcie połączenia telefonicznego rozmówca posługiwał się znacznie lepszym angielskim, bez wyraźnego rosyjskiego akcentu.

W oficjalnym komunikacie kancelaria Andrzeja Dudy informowała, że "prezydent zorientował się po nietypowym sposobie prowadzenia rozmowy, że mogło dojść do próby oszustwa i zakończył rozmowę".

Ministrowie informują nieoficjalnie, że rosyjskich pranksterów zdradzić miał brak informacji o Emmanuelu Macronie. W trakcie rozmowy nie wiedzieli, że francuski prezydent jest na Bali. Kiedy stało się to jasne, prezydent Duda miał zakończyć połączenie. Według kancelarii prezydent cały ten fragment w opublikowanej wersji wycięto.

Para rosyjskich youtuberów umieściła nagranie udawanej rozmowy prezydentów Polski i Francji. Opublikowana konwersacja trwała siedem minut.

Rosjanie podszyli się pod Emmanuela Macrona i próbowali dowiedzieć się od Andrzeja Dudy, jakie działania planuje podejmować po wybuchu w Przewodowie i kogo oskarża o wystrzelenie rakiety.

Cześć Emmanuelu, czy to ty? Na linii Andrzej Duda - mówi na początku nagrania prezydent. Youtuber rozmawiający z Andrzejem Dudą potwierdza. Dziękuję za telefon. Jak zapewne wiesz, sytuacja jest bardzo trudna. Dziś po południu w pobliżu granicy z Ukrainą doszło do eksplozji, na naszym terytorium i to była rakieta. Bez wątpienia była to rakieta. Kto ją wystrzelił, nie wiemy. Start był gdzieś na wschodzie - mówi dalej Duda.

W kolejnych sekundach Duda mówi, że to prawdopodobnie rosyjska rakieta spadła na Przewodów. Informuje też, że o wybuchu w Przewodowie i możliwości uruchomienia artykułu 4. NATO rozmawiał z szefem NATO Jensem Stoltenbergiem. Duda opowiada też, że rozmawiał o tej kwestii z Joe Bidenem. Youtuber pyta Dudę, czy Biden oskarża Rosję o wypadek w Przewodowie. Prezydent przekazał, że nie.

Zobacz również:

Rosyjska prowokacja wobec prezydenta Dudy. Będą personalne konsekwencje

Chwilę później youtuber spytał, czy na Lubelszczyźnie mogła spaść ukraińska rakieta. Nie wiem, prezydent Biden powiedział, że wyśle amerykańskich ekspertów, żeby pomogli naszym w śledztwie, więc będzie to wspólne śledztwo. Będę czekał na wynik ich śledztwa - podkreślił.

Późnej podający się za Macrona mężczyzna pytał o zdanie Wołodymyra Zełenskiego. Prezydent Duda poinformował, że ukraiński prezydent jest pewien, że to rosyjska rakieta spadła na terytorium Polski.

Ale znasz jego sytuację, on po prostu chce prosić o więcej broni - mówi youtuber.

Emmanuel, uwierz mi, jestem wyjątkowo ostrożny. Emmanuel, to jest wojna i myślę, że obie strony będą się wzajemnie oskarżać - zaznacza prezydent.

Myślę, że niepotrzebna nam eskalacja pomiędzy Rosją a NATO - zaznacza youtuber.

Emmanuel, myślisz, że chcę wojny z Rosją? Nie, uwierz mi, nie chcę wojny z Rosją. Uwierz mi, jestem bardzo ostrożny. Mówię wyłącznie o artykule 4., a nie o artykule 5. NATO - podkreślił.

Pytany o to, co zrobi, jeśli okaże się, że to rosyjska rakieta zabiła dwie osoby w Polsce, odpowiedział: Porozmawiamy z naszymi sojusznikami, z tobą, z prezydentem Bidenem. Będziemy musieli znaleźć rozwiązanie tej sytuacji (...) - mówił.

Dalej Duda jest pytany o oświadczenie MSZ w sprawie eksplozji w Przewodowie. Nasz minister spraw zagranicznych w tym oświadczeniu napisał, że to była rosyjska rakieta, ponieważ została ona wyprodukowana w Rosji - bronił się Duda i podkreślił, że jeszcze nie wie, że to rakieta S-300.

W kolejnej części Duda przyznaje, że bardziej niż rosyjskich "brudnych bomb" boi się kłopotów w ukraińskich elektrowniach jądrowych i katastrofy nuklearnej. Dodał też, że sprawę w Przewodowie będą badali polscy eksperci, ale możliwe, że będą też amerykańscy specjaliści.