W oficjalnym komunikacie Akademia Szwedzka oświadczyła, że w 2018 roku nie zostanie przyznana Literacka Nagroda Nobla. Decyzja spowodowana jest skandalem seksualnym, który wybuchł w listopadzie 2017 roku. 18 kobiet oskarżyło męża dyrektor Akademii Katariny Frostenson, Jean-Claude'a Arnault'a, o molestowanie seksualne.

"Co do zasady, nagroda Nobla ma być przyznawana co roku, ale kilka razy zdecydowano już o nieprzyznaniu nagród.  Jedną z okoliczności, które mogą usprawiedliwić wyjątek, jest sytuacja, gdy kondycja instytucji przyznającej nagrody jest na tyle poważna, że werdykt dotyczący jej przyznania nie zostanie uznany za wiarygodny" - można wyczytać w oświadczeniu opublikowanym na stronie internetowym Nagrody Nobla.

"Kryzys w Szwedzkiej Akademii wpłynął negatywnie na Nagrodę Nobla. Decyzja podkreśla powagę sytuacji i w długotrwałej perspektywie pozwoli chronić reputację Nagrody Nobla. Postanowienie nie wpłynie na przyznanie nagród w innych kategoriach" - dodano.

Problemy Szwedzkiej Akademii pojawiły się po tym, jak w listopadzie ub. roku 18 kobiet oskarżyło męża Katariny Frostenson, dyrektor Akademii, o molestowanie seksualne. Kłopotem stały się również przecieki, dzięki którym media wcześniej dowiadywały się o tym, kto dostanie nagrodę. Mąż członkini Akademii Szwedzkiej ujawnił nazwiska siedmiu laureatów literackiej Nagrody Nobla przed ich ogłoszeniem. Do przecieku miało dojść m.in. w przypadku Wisławy Szymborskiej - poinformował dziennik "Dagens Nyheter".

Jean-Claude Arnault to postać bardzo dobrze znana we Szwecji. Mężczyzna zaprzeczył wszystkim zarzutom dotyczącym molestowania i przecieków.  W marcu policja umorzyła część wstępnego śledztwa w tej sprawie z powodu przedawnienia lub braku dowodów. Trwa dochodzenie policyjne w związku z hojnymi dotacjami na działalność klubu kulturalnego Arnaulta, otrzymywanymi od Akademii Szwedzkiej.

Sześciu z 18 członków Akademii ustąpiło po kontrowersjach, które pojawiły się pod koniec zeszłego roku, podczas gdy dwóch innych członków nie uczestniczyło w pracach Akademii z innych powodów.

Instytucja stwierdziła w oświadczeniu z zeszłego miesiąca, że ma poważny kryzys wizerunkowy i przyznała, że zaufanie do instytucji, ustanowione przez króla Gustawa III w 1786 r. i wciąż pod patronatem królewskim, zostało podważone. Inne szwedzkie instytucje przyznają nagrody Nobla dla nauki. Zwycięzcy Pokojowej Nagrody Nobla są wybierani przez Norwegów.

Bardzo rzadko zdarza się, że literackie nagrody Nobla nie są przyznawane. Taka sytuacja - do tej pory - miała miejsce siedem razy. Ostatnio w 1943 r. w czasie II wojny światowej.


(nm)