Około południa Akademia Noblowska ogłosi nazwiska pierwszych tegorocznych laureatów Nagrody Nobla. Będą to naukowcy wyróżnieni za osiągnięcia w dziedzinie fizjologii i medycyny.
Wśród potencjalnych kandydatów do przyznawanej dziś nagrody są głównie autorzy prac nad wnętrzem komórki. To m.in. Amerykanie David Allis i Michael Grunstein, którzy w latach 80. opublikowali swoje wyniki z dziedziny epigenetyki. Chodzi o badania dziedziczności pozagenowej, które pomagają wyjaśnić przyczyny pewnych nowotworów albo odpowiedzieć na pytanie, dlaczego jedno z bliźniąt o identycznych genach może cierpieć na autyzm lub schizofrenię, a drugie nie.
Już w czerwcu Fundacja Noblowska w Sztokholmie ogłosiła, że w tym roku laureaci dostaną nie 10, a 8 mln koron (w przeliczeniu 940 tys. zamiast 1,2 mln euro). Powodem tej obniżki jest światowy kryzys. Fundacja Noblowska jest odpowiedzialna za zapewnienie nagród na wysokim poziomie w długim okresie. Przeanalizowaliśmy sytuację i zdecydowaliśmy o wdrożeniu odpowiednich działań we właściwym momencie - tłumaczył dyrektor wykonawczy Fundacji Noblowskiej Lars Heikensten. Dodał, że obniżenie wysokości nagród było konieczne dla utrzymania finansowej stabilności fundacji.
Fundacja Noblowska powstała 112 lat temu. Rok później, czyli cztery lata po śmierci Alfreda Nobla, wręczono po raz pierwszy nagrody. Ich laureaci są wybierani co roku w dziedzinie: literatury, fizyki, chemii oraz medycyny lub fizjologii. Równie długo przyznawana jest też Nagroda Pokojowa. Alfred Nobel nie ustanowił nagrody dla ekonomistów, którą przyznaje się dopiero od 1968 roku. Jej fundatorem jest Bank Szwecji.
Pierwsze naukowe nagrody otrzymali w 1901 roku: w dziedzinie fizyki - niemiecki uczony Wilhelm Roentgen, odkrywca promieni X i ich praktycznego zastosowania, w chemii - Holender Jacob Van Hoff, twórca nowoczesnej chemii fizycznej, w medycynie - niemiecki bakteriolog Emil Behring, twórca licznych surowic i szczepionek, m.in. przeciwko tężcowi i błonicy.
