Wieczornym przemówieniem Jarosława Kaczyńskiego na Krakowskim Przedmieściu zakończyły się obchody czwartej rocznicy katastrofy smoleńskiej. Prezes Prawa i Sprawiedliwości podziękował Antoniemu Macierewiczowi i jego zespołowi za "determinację i odwagę". Kilka godzin wcześniej Jarosław Kaczyński przemawiał przed Pałacem Prezydenckim. "Potrzeba pamięci, szeroko rozumianej pamięci historycznej, w tym pamięci o Smoleńsku. Musimy tę pamięć zachować i pamiętać też hańbę przemysłu pogardy, hańbę knowań z prezydentem własnego państwa przeciwko własnemu prezydentowi" - mówił. 10 kwietnia 2010 r. rozbił się samolot z delegacją udającą się na obchody 70-lecia zbrodni katyńskiej. Zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński, jego żona oraz wielu wysokich rangą urzędników państwowych i dowódców wojskowych.

21:34 Kończymy naszą relację na żywo z obchodów czwartej rocznicy katastrofy smoleńskiej.

21:25 Jarosław Kaczyński przemawia na Krakowskim Przedmieściu: Dziękuję za determinację i odwagę Antoniemu Macierewiczowi i jego zespołowi - powiedział prezes PiS. "Kwestia smoleńska to nie jest sprawa katastrofy. To sprawa polskiej godności i niepodległości" - dodał.

21:00 Co najmniej kilkanaście tysięcy osób zgromadziło się na Placu Zamkowym w Warszawie. W Archikatedrze św. Jana Chrzciciela zakończyła się msza w intencji ofiar katastrofy smoleńskiej. Ruszył też marsz upamiętniający czwartą rocznicę wydarzeń w Smoleńsku.

20:00 W warszawskiej archikatedrze kończy się msza za ojczyznę w 4. rocznicę katastrofy smoleńskiej. Na Starówce i na Krakowskim Przedmieściu jest kilka tysięcy ludzi. Za chwilę rozpocznie się kulminacyjny punkt obchodów rocznicowych - Marsz Pamięci. Koło sceny już są setki ludzi, oprócz zwolenników PiS-u mają tu być też członkowie rodzin ofiar katastrofy. Przemówi do nich ponownie dziś Jarosław Kaczyński. Uczestnicy rocznicowych obchodów narzekają, że po czterech latach wciąż nie ma pewności co wydarzyło się w Smoleńsku.

17:44 Szef PiS zaznaczył, że polska kultura i tożsamość są ufundowane na przeciwieństwie prawdy i kłamstwa. Prawda jest potrzebna, by budować dobre stosunki między ludźmi i narodami. Potrzeba nam prawdy. Potrzeba nam także pamięci. Tej szeroko rozumianej historycznej, ale także tej pamięci konkretnej o wydarzeniach, w tym pamięci o Smoleńsku, o katastrofie smoleńskiej, o tragedii smoleńskiej. Musimy tę pamięć zachować: o wszystkich wydarzeniach, które miały miejsce przed katastrofą, w trakcie katastrofy, po katastrofie - powiedział Kaczyński.

17:30 Musimy pamiętać o hańbie ciągłego oszukiwania Polaków - tym słowy Jarosław Kaczyński zwrócił się do tłumu zebranego przed Pałacem Prezydenckim w czwartą rocznicę katastrofy smoleńskiej. Prezes Prawa i Sprawiedliwości nawiązał do słów swego brata Lecha Kaczyńskiego, do przemówienia przygotowanego w roku 2010 na obchody rocznicy zbrodni Katyńskiej.

16:52 Ponad tysiąc osób zgromadziło się już przed Pałacem Prezydenckim w czwartą rocznicę katastrofy smoleńskiej. Płoną znicze, jeszcze kilkanaście minut temu trwał koncert pieśni patriotycznych. Teraz już na Krakowskim Przedmieściu panuje pełne skupienie. Przed Pałacem pojawił się prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński.

16:41 Ok. 300 osób bierze udział w marszu z portretami wszystkich ofiar katastrofy smoleńskiej w Warszawie. Marsz zorganizowany przez stowarzyszenie Solidarni 2010 przejdzie z placu Trzech Krzyży przed Pałac Prezydencki.

16:15 Rejestratory dźwięku ani parametrów lotu nie potwierdzają tezy o wybuchu na pokładzie Tu-154M - przypomnieli członkowie zespołu kierowanego przez Macieja Laska. Edward Łojek odniósł się do "informacji związanych z rzekomymi wybuchami w rejonie salonki prezydenckiej".  Proszę zwrócić uwagę, że ten wybuch lub wybuchy wędrują w teoriach zespołu parlamentarnego (Antoniego Macierewicza). Wybuchy były pojedyncze, wielokrotne, przestrzenne, na skrzydle, pod skrzydłem, obok skrzydła, w kokpicie, w zbiornikach, teraz wybuchy zostały umiejscowione jeden na skrzydle, drugi w rejonie salonki - powiedział Łojek.

Łojek przypomniał, że w zbadanych przypadkach katastrof spowodowanych eksplozją rejestratory dźwięku zapisywały bardzo głośny dźwięk przed końcem zapisu. W przypadku Tu-154 takiego śladu nie ma.

Maciej Lasek podkreślił, że elementy wyposażenia wnętrza salonki nie mają wygięć, które byłyby nieuniknione w razie wybuchu, rama drzwi awaryjnych została uszkodzona tylko wskutek uderzenia płatowca w ziemię i nie nosi śladów deformacji spowodowanej wybuchem, nie ma nadtopień tapicerki, a rejestrator parametrów lotu nie wskazuje wskazań wzrostu ciśnienia różnicowego.

15:31 Po wystąpieniu Antoniego Macierewicza doszliśmy do wniosku, że należy sprostować nieprawdziwe informacje - oświadczył dr Maciej Lasek. Jego zespół powołany przy kancelarii premiera Donalda Tuska odpowiada właśnie na tezy zaprezentowane przez posła Prawa i Sprawiedliwości.

15:22 Cztery fragmenty samolotu znalezione przed smoleńską brzozą mają być dowodem na eksplozję na pokładzie prezydenckiego tupolewa. Według wiceprezesa PiS Antoniego Macierewicza także znalezione niespełna 30 metrów od korpusu samolotu osmolone okna mają dowodzić tego, że w środku doszło do wybuchu. Jego zdaniem, śledczy powinni wszcząć od nowa postępowanie. Chcą, by nadal Rosjanie dyktowali nam całą wiedzę, jak zginął polski prezydent - mówił przewodniczący.

14:45 W Warszawie sprzed pomnika Wincentego Witosa na placu Trzech Krzyży rusza Marsz Pamięci organizowany przez Solidarnych 2010. Uczestnicy niosą 96 wizerunków ofiar katastrofy smoleńskiej. Za chwilę policja zablokuje ruch na Nowym Świecie i Krakowskim Przedmieściu i ponad sto osób pod biało-czerwonymi flagami wyruszy w kierunku Pałacu Prezydenckiego. Tam dołączą do zgromadzonych, którzy od rana uczestniczą w obchodach zorganizowanych przez Prawo i Sprawiedliwość i będą czekać na wystąpienie Jarosława Kaczyńskiego tuż przed godziną 17:00.

14:07 Śledztwo nie wyjaśniło niczego, żadna z wersji nie została wykluczona - mówił na posiedzeniu zespołu parlamentarnego do spraw wyjaśnienia katastrofy smoleńskiej mecenas Piotr Pszczółkowski. W Sejmie trwają obrady zespołu, który ma przedstawić dowody na to, że TU 154 M rozleciał się w powietrzu. Na decyzję sądu czeka jeszcze sprawa odpowiedzialności BOR-u. W tym śledztwie oddano całkowitą kontrolę obcemu państwu - mówił mecenas Piotr Pszczółkowski, który w punktach udowadniał, że do tej pory nie można niczego wykluczyć i przez te lata śledczy niczego nie wyjaśnili. Nie da się zamknąć tego śledztwa bez najważniejszych dowodów - mówiła z kolei Ewa Błasik - żona generała Błasik. Jesteśmy cierpliwi i poczekamy na efekty postępowania - dodała. Jej wystąpienie nagrodzone zostało gromkimi brawami. Po pani generałowej głos zabrał także Andrzej Melak, który zarzucał polskim władzom okłamywanie opinii publicznej i nierzetelność rosyjskim prokuratorom. Na razie nie przedstawiono jeszcze treści raportu zespołu.

12:45 "Tu-154M rozpadł się w powietrzu" - tak ma brzmieć główny wniosek nowego raportu zespołu parlamentarnego badającego katastrofę smoleńską. Raport liczy ponad 200 stron i zostanie zaprezentowany na zaczynającym się o godzinie 13 w Sejmie posiedzeniu zespołu Antoniego Macierewicza. Więcej znajdziesz TU.

12:15 Para prezydencka wzięła udział we mszy świętej w intencji ofiar, w tym Marii i Lecha Kaczyńskich oraz pracowników kancelarii, którzy zginęli pod Smoleńskiem. Mszę w kaplicy Pałacu Prezydenckiego odprawił metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz.

11:35 Od czterech lat Moskwa ignoruje wszelkie prośby i wezwania o zwrócenie Polsce wraku i czarnych skrzynek tupolewa, który rozbił się pod Smoleńskiem. Rosyjski Komitet Śledczy prowadzi własne śledztwo w sprawie katastrofy i uparcie powtarza: "Oddamy, kiedy zakończymy dochodzenie". Sęk w tym, że od dwóch lat nie udziela żadnych informacji dotyczących prowadzonego dochodzenia - pisze na blogu nasz korespondent z Moskwy Przemysław Marzec. 

Cały wpis przeczytacie TUTAJ

11:10 Sztafeta Pamięci gen. broni Tadeusza Buka, który zginął w katastrofie smoleńskiej, wyruszyła ze Spały w 4. rocznicę tego zdarzenia. Wojskowi przebiegną w sumie ok. 500 km. Bieg, który organizowany jest już po raz czwarty, zakończy się 25 kwietnia w Żaganiu.

10:22 Ulicami Krakowa - z Rynku Głównego pod Krzyż Katyński u stóp Wawelu - przeszedł IV Biało-Czerwony Marsz Pamięci pod patronatem Zuzanny Kurtyki, wdowy po prezesie IPN Januszu Kurtyce. Przed krzyżem odbyła się uroczystość z okazji rocznicy katastrofy smoleńskiej, uczestniczący w uroczystości uczniowie złożyli kwiaty i zapalili znicze.

10:00 Po uroczystości żałobnej na smoleńskim lotnisku, w której uczestniczyli też reprezentanci smoleńskich władz z gubernatorem obwodu Aleksiejem Ostrowskim i przedstawiciele smoleńskiej Polonii, polska delegacja udała się do pobliskiego Lasu Katyńskiego, aby w 74. rocznicę Zbrodni Katyńskiej złożyć hołd jej ofiarom.

09:44 Pamięć ofiar katastrofy uczczono także w Smoleńsku. Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Krzysztof Kunert, ambasador Polski w FR Wojciech Zajączkowski i inni członkowie delegacji złożyli wieńce i kwiaty oraz zapalili znicze w miejscu tragedii. Wcześniej odmówiono modlitwy - katolicką i prawosławną - w intencji ofiar katastrofy.

09:17 Marta Kaczyńska złożyła kwiaty na grobie swoich rodziców w krypcie katedry na Wawelu. Córka pary prezydenckiej weszła do krypty z córkami, w towarzystwie m.in. posła, byłego ministra w Kancelarii Prezydenta Lecha Kaczyńskiego Andrzeja Dudy. Po złożeniu kwiatów przez chwilę pozostała sama przy grobie rodziców. Po wyjściu nie chciała rozmawiać z dziennikarzami.

Wcześniej proboszcz parafii archikatedralnej na Wawelu ks. prałat Zdzisław Sochacki odprawił w Krypcie Św. Leonarda mszę św.

Po mszy hołd parze prezydenckiej oddali politycy PiS, m.in. parlamentarzyści Andrzej Adamczyk, Wiesław Jańczyk, Jacek Osuch, Michał Wojtkiewicz, Ryszard Terlecki, Anna Paluch, Krzysztof Szczerski, Barbara Bubula, Edward Czesak. Politycy PiS udali się także na groby Zbigniewa Wassermanna i Janusza Kurtyki i innych ofiar katastrofy.

09:00 Trwają uroczystości rocznicowe organizowane przez Prawo i Sprawiedliwość na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Prezes PiS oraz m.in. politycy jego partii złożyli kwiaty i zapalili znicze przed Pałacem Prezydenckim.

Zebrani odśpiewali hymn, trzymali w rękach biało-czerwone flagi, zdjęcia pary prezydenckiej Lecha i Marii Kaczyńskich oraz transparenty. 

08:55 Biskup polowy poprowadził na Powązkach modlitwę, po której delegacje złożyły wieńce. Całości dopełniło odegranie na trąbce utworu "Cisza". Wszystko odbyło się w godnej, skupionej atmosferze, jak przystało na uroczystość upamiętniającą tak tragiczne wydarzenie - relacjonuje nasz reporter Roman Osica.

08:45 W uroczystościach na Powązkach uczestniczy premier Donald Tusk, rodziny ofiar, przedstawiciele władz państwowych i lokalnych. Ceremonia rozpoczęła się od odegrania sygnału "Słuchajcie wszyscy". W tej chwili odczytywane są nazwiska 96 ofiar katastrofy.

08:30 Na cmentarzu wojskowym na warszawskich Powązkach trwają państwowe uroczystości w czwartą rocznicę katastrofy prezydenckiego tupolewa. Na tej nekropolii znajduje się kwatera, w której pochowanych jest 28 ofiar. Są to: gen. Andrzej Błasik, gen. Franciszek Gągor, Grażyna Gęsicka, gen. Kazimierz Gilarski, Przemysław Gosiewski, ppłk Robert Grzywna, Mariusz Handzlik, ks. Roman Indrzejczyk, kpt. Paweł Janeczek, Dariusz Jankowski, Natalia Januszko, Mariusz Kazana, Janusz Krupski, Wojciech Lubiński, Barbara Maciejczyk, Barbara Mamińska, Stefan Melak, ppor. Andrzej Michalak, mjr Dariusz Michałowski, Stanisław Mikke, por. Piotr Nosek, Andrzej Przewoźnik, Sławomir Skrzypek, Władysław Stasiak, ppor. Jacek Surówka, Aleksander Szczygło, Jolanta Szymanek-Deresz, Izabela Tomaszewska.

08:24 Szef MON Tomasz Siemoniak złożył kwiaty i zapalił znicz przed tablicą na gmachu MON w Warszawie, która upamiętnia związane z wojskiem ofiary katastrofy smoleńskiej. Wcześniej odwiedził groby Jerzego Szmajdzińskiego i Stanisława Komorowskiego.

08:15 Marszałkowie Sejmu i Senatu Ewa Kopacz i Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie obu izb uczcili pamięć parlamentarzystów, którzy zginęli w katastrofie smoleńskiej z 10 kwietnia 2010 r. Złożono kwiaty pod tablicą upamiętniającą posłów i senatorów - ofiary katastrofy oraz pod tablicą poświęconą marszałkowi Sejmu III kadencji Maciejowi Płażyńskiemu, który również zginął w tej katastrofie.

08:00 W kaplicy w Nowym Domu Poselskim odprawiono mszę świętą w intencji ofiar katastrofy z 10 kwietnia 2010 r. W nabożeństwie uczestniczyli parlamentarzyści.

(mal)