Osiągnięto kompromis kończący ponad dwa tygodnie finansowej niepewności w USA! Barack Obama podpisał budżetową ustawę, zapobiegającą niewypłacalności państwa. Wcześniej porozumienie przyjęły obie izby Kongresu. Podniesiono również limit zadłużenia Stanów Zjednoczonych.

Porozumienie, wypracowane przez ponadpartyjną grupę senatorów, osiągnięto zaledwie jeden dzień przed datą 17 października, kiedy zdaniem ministerstwa finansów kraj miał osiągnąć dotychczas obowiązujący ustawowy limit zadłużenia (16,7 bln dol.). Najpierw ustawę, która kończy kryzys budżetowy przyjął w środę wieczorem Senat, gdzie większość mają Demokraci (za głosowało 81 senatorów, a przeciw było 18), a następnie zdominowana przez Republikanów Izba Reprezentantów (285 za, 144 przeciw).

Jak poinformował późnym wieczorem Biały Dom, setki tysięcy pracowników, którzy od 1 października byli na przymusowych urlopach (gdyż wraz z końcem roku budżetowego 30 września, Kongres był w stanie przyjąć nowej ustawy) mają dziś rano stawić się do pracy. Wszyscy, co potwierdził w dzisiejszym głosowaniu Kongres, dostaną wynagrodzenie za czas paraliżu rządu.

"Odpowiedzialny budżet - możliwy jeszcze w tym roku"

Zgodnie z ustawą ministerstwo finansów będzie mogło nadal - przynajmniej do 7 lutego - zaciągać pożyczki. Ponadto ustawa zapewnia finansowanie rządu do 15 stycznia, co oznacza powrót do pracy wysłanych na przymusowe urlopy od 1 października setek tysięcy urzędników. W tym czasie Demokraci i Biały Dom oraz Republikanie mają osiągnąć porozumienie w sprawie długoterminowej polityki fiskalnej, która ograniczyłaby wzrost amerykańskiego zadłużenia.

Nie czekając na wynik w Izbie, prezydent Obama pogratulował Senatowi przyjęcia ustawy. Zadeklarował też gotowość do współpracy i rozmowy "z każdym" i "o każdym pomyśle", w tym z Republikanami, by wypracować odpowiedzialną politykę fiskalną USA. Mając paraliż rządu już za nami, musimy teraz skoncentrować się, jak przygotować odpowiedzialny budżet, który służy Amerykanom. Możemy to osiągnąć nawet jeszcze w tym roku - powiedział Obama.

To zwycięstwo Obamy i Demokratów

W ocenie większości obserwatorów przyjęte przez Senat porozumienie jest pełnym zwycięstwem Obamy i Demokratów. Ani przez moment nie ulegli szantażowi Republikanów i nie zgodzili się na ustępstwa ws. reformy systemu ochrony zdrowia tzw. Obamacare, która została przyjęta przez Kongres już trzy lata temu.

Republikanie, których powszechnie obwinia za doprowadzenie do impasu, żądając utrącenia tej znienawidzonej przez nich reformy, nie uzyskali w ostatecznym porozumieniu z Demokratami niemal żadnych ustępstw. Demokraci odrzucili nawet ich postulat odłożenia wejścia w życie specjalnego podatku od urządzeń medycznych, z którego ma być m.in. finansowana reforma Obamacare. Wszystko co Republikanom udało się uzyskać, to zgoda Demokratów na zaostrzenie kontroli dochodów osób, którym w ramach reformy będą przysługiwać dotacje państwa.

"To porozumienie to żart"

Stoczyliśmy dobrą walkę, ale nie udało nam się wygrać - przyznał przewodniczący Izby, Republikanin John Boehner.

Wielu umiarkowanych Republikanów, którzy nie zgadzali się z radykalną linią obraną przez przywództwo partii pod wpływem skrajnego, libertariańskiego skrzydła Tea Party, nie kryło jednak frustracji. Według licznych przeprowadzonych w ostatnich dniach sondaży także opinia publiczna za kryzys winni Republikanów, co może odbić się na wynikach tej partii w przyszłorocznych wyborach do Kongresu.

Nigdy nie było możliwe, by Obama uchylił ustawę (o Obamacare). Ponieśliśmy klęskę - mówi po głosowaniu senator Lindsey Graham z Południowej Karoliny. Jego zdaniem przyjęte porozumienie to "żart", a Republikanie mogli osiągnąć znacznie więcej, "gdyby przyjęli odpowiedzialne podejście".

Zakończmy ten zawstydzający epizod - powiedział jeszcze przed głosowaniem senator z Arizony John McCain. Obaj głosowali za porozumieniem, które kończy kryzys budżetowy w USA.

Przeciw do końca byli jednak republikańscy politycy związani z konserwatywnym, radykalnym ruchem Tea Party, którzy nie mogą pogodzić się z Obamacare. To okropne porozumienie - powiedział senator Ted Cruze z Teksasu. Nasza walka z Obamacare jeszcze się nie skończyła - zapewnił.

Od stycznia Ameryka znów pogrąży się w budżetowych sporach?

Przyjęta przez Senat ustawa to tylko tymczasowe rozwiązanie, które nie rozstrzyga sporów fiskalnych w USA, a jedynie odkłada je na później. Oczekuje się, że w styczniu Ameryka znowu pogrąży się w sporach budżetowych między Republikanami a Demokratami. Ale osiągnięte w ostatniej chwili porozumienie odsuwa groźbę pierwszej w historii USA niewypłacalności państwa, która - jak ostrzegali ekonomiści - mogła mieć katastrofalne skutki nie tylko dla gospodarki USA, ale i światowej.