Jego sława sięgała krańców Europy. Niepokonany na turniejach, zwycięzca na polu walki, dyplomata – Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima. Niebawem naukowcy rozpoczną badania, dzięki którym może zostać odnaleziony jego rodzinny dom pod Sandomierzem.

Jego sława sięgała krańców Europy. Niepokonany na turniejach, zwycięzca na polu walki, dyplomata – Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima. Niebawem naukowcy rozpoczną badania, dzięki którym może zostać odnaleziony jego rodzinny dom pod Sandomierzem.
Pomnik Zawiszy Czarnego Herbu Sulima w Garbowie /Piotr Polak /PAP

Zawisza Czarny to najsłynniejszy polski rycerz, który żył w latach ok. 1370-1428. Sława zdobyta dzięki m.in. turniejom rycerskim, udziałowi w Soborze w Konstancji. Uosobienie cnót rycerskich - wiele było punktów w życiu Zawiszy Czarnego, które sprawiły, że jego pozycja w przekazach historycznych jest tak silna. Odnajdziemy go na obrazie Matejki Bitwa pod Grunwaldem. Pisze o nim również Jan Długosz w swoich kronikach. Powiedzenie - możesz polegać jak na Zawiszy- wzięło się właśnie od niego. Jego sława sięgała krańców Europy.

Był z Garbowa pod Sandomierzem. To wiadomo. Wciąż jednak nie znamy miejsca, w którym znajdował się jego - nazywając to współcześnie - rodzinny dom. Naukowcy chcą odnaleźć gród, dzięki najnowszym możliwościom technicznym.

Obecnie Garbów to dwie wsie - Garbów i Nowy Garbów- o który chodzi? Dokładnie nie wiadomo.

Badania naukowców przeprowadzone na podstawie genealogii, podziału majątkowych od czasu średniowiecza ponad wszelką wątpliwość potwierdziły, że to na pewno ten Garbów pod Sandomierzem. Jeszcze kilkanaście lat temu nie było to takie oczywiste.

Mamy pewne przypuszczenia co do lokalizacji. Wykorzystamy najnowszą technologię. Laserowe skanowanie lotnicze, prospekcję lotniczą, badania geofizyczne, zdjęcia satelitarne - nie będziemy szukać klasyczną metodą odkrywkową - mówi dr Tomisław Giergiel z Instytutu Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Mapy 3D, gps, możliwości techniczne są ogromne. Co do konkretnej lokalizacji, być może ma ona coś wspólnego z innym bohaterem narodowym gen. Józefem  Dowborem -Muśnickim.  Znane jest jego miejsce urodzenia kilkaset lat później (1867-1937).

Tego dworu też nie ma, ale wiadomo gdzie się znajdował, często nowe dwory były budowane w miejscach starych siedzib. Być może właśnie tam należy przede wszystkim szukać starszego grodziska, pewnie drewniano- ziemnego, na wzgórzu - dodaje dr Giergiel. To byłoby logiczne, ale oczywiście naukowcy nie mają pewności.

Badania prawdopodobnie ruszą na początku sierpnia, zaraz po żniwach.

Bezpośrednio po zbiorze plonów laserowe skanowanie lotnicze może dać dużo lepsze efekty, więcej będzie widać różnic terenowych - dodaje dr Giergiel - Liczymy na to, że do grudnia będziemy już wiedzieć, gdzie stał dom Zawiszy Czarnego.

Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima występujący w łacińskich kronikach jako Zawissius Niger de Garbow urodził się około 1370 roku, właśnie w Garbowie. Zginął z rąk tureckich w czerwcu 1428 w twierdzy Golubac, której ruiny można oglądać do dziś we wschodniej Serbii na prawym brzegu Dunaju. Poprzez zwycięstwa w licznych turniejach oraz bohaterstwo na polu walki urósł do rangi „symbolu cnót rycerskich”. Był także sprawnym dyplomatą króla Władysława Jagiełły, którego reprezentował podczas Soboru w Konstancji w latach 1414-1418.


(j.)