Instrument naukowy zbudowany w Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk rozpoczął pracę na zewnątrz Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Analizator częstotliwości radiowych RFA będzie monitorował w zakresie radiowym własności elektromagnetycznego środowiska kosmicznego w bezpośrednim sąsiedztwie stacji. Pozwoli ustalić, jak zmieniające się pole elektromagnetyczne wpływa na stację, jej mieszkańców i prowadzone przez nich eksperymenty. Pomoże też w obserwacji kosmicznej pogody.

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna to wielki, w znacznej części metalowy obiekt, który przemieszcza się w plazmie wokółziemskiej i ją zaburza. Chcemy się dowiedzieć, jak te zaburzenia wpływają na samą strukturę stacji, na znajdujące się na niej przyrządy i wyniki prowadzonych tu doświadczeń. To pierwsze pomiary tego typu - informuje prof. dr hab. Hanna Rothkaehl z CBK PAN.

RFA to jeden z instrumentów międzynarodowego eksperymentu OBSTANOVKA (Środowisko), realizowanego przez badaczy z Bułgarii, Polski, Rosji, Szwecji, Węgier, Wielkiej Brytanii i Ukrainy.

Przyrząd składa się z analizatora sygnałów i dwóch anten: jednej do detekcji trójwymiarowego pola elektrycznego, drugiej do detekcji trójwymiarowego pola magnetycznego. Zadaniem aparatury jest badanie falowych zjawisk elektromagnetycznych zachodzących w zakresie częstotliwości od 100 kHz do 15 MHz. 

Przez ostatni rok analizator RFA przechodził testy w Instytucie Badań Kosmicznych w Moskwie. 12 lutego tego roku statek transportowy Progress dostarczył przyrząd na Międzynarodową Stację Kosmiczną. 19 lutego kosmonauta Roman Romanenko podczas spaceru kosmicznego rozłożył na zewnątrz stacji układ anten. Po testach, które potwierdziły poprawną pracę przyrządu, rozpoczęto zbieranie danych naukowych.

Oczekuje się, że pomiary RFA pozwolą również zdobyć dokładniejsze informacje o zakłóceniach elektromagnetycznych z powierzchni naszej planety. Szumy pochodzenia cywilizacyjnego, generowane przez linie wysokiego napięcia czy radiowe i telewizyjne stacje nadawcze, stają się na orbicie równie istotnym problemem jak pozostałości rakiet czy satelitów.