Godzinne badanie odpowie na pytanie, jak wiele szkodliwych substancji promieniotwórczych zawiera twoje ciało. Umożliwi to spektrometr, który uruchomiono w Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Urządzenie zdało już egzamin kilka tygodni temu, kiedy na badania zgłosiły się osoby wracające z Japonii.

Człowiek oraz wszystkie żyjące na Ziemi organizmy są stale narażone na wpływ promieniowania jonizującego. Napromienienie wewnętrzne występuje w przypadku wchłonięcia pierwiastków promieniotwórczych do organizmu drogą pokarmową lub oddechową.

W Instytucie Fizyki Jądrowej PAN planowane są badania szczególnie narażonych grup ludności, w tym personelu instytucji wytwarzających izotopy dla medycyny, osób z terenów o podwyższonej zawartości naturalnych pierwiastków promieniotwórczych, pacjentów leczonych przy pomocy izotopów promieniotwórczych, osób spożywających duże ilości grzybów i dziczyzny. W grupie zagrożenia są też oczywiście osoby przebywające na terenach dotkniętych zdarzeniami i wypadkami jądrowymi.

Doktor Renata Kierepko z IFJ PAN tłumaczy, jak urządzenie pomogło turystom, którzy przyjechali z Japonii. Spektrometr odegrał ważną rolę informacyjną. Dzięki pomiarom i weryfikacji aktywności jodu 131, który te osoby miały w tarczycy, mogliśmy ich uspokoić i powiedzieć, jakiego rzędu dawki zostały zaabsorbowane. Pracownica IFJ PAN opowiedziała również o procedurze badania - Jeśli wewnątrz człowieka istnieją jakieś pierwiastki promieniotwórcze - te, które nie powinny występować, to jesteśmy to w stanie po godzinie zweryfikować i ewentualnie przedłużyć pomiar.

Mamy tutaj pełne tory spektrometryczne - zaczyna się od detektorów, na których promieniowanie wychodzące z naszego ciała jest rejestrowane. Następnie jest przedwzmacniacz i zbiornik z ciekłym azotem, który chłodzi detektor. Mamy również wzmacniacz, zasilacz wysokiego napięcia umożliwiający detektorowi sprawne działanie oraz licznik impulsów, który przechowuje każdą energię zarejestrowaną w odpowiednim kanale. Jest ona przesłana do komputera, na którym możemy zobaczyć gotowy wynik pomiaru, czyli widmo promieniowania - wyjaśnia budowę urządzenia mgr Paweł Janowski z IFJ PAN.

Licznik uruchomiony w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie jest jednym z dwóch takich urządzeń w Polsce.

Przygotowała: Marta Wojciechowska