Każdego roku u ponad 900 tys. osób na świecie wykrywana jest jakaś choroba nowotworowa krwi, najczęściej białaczka, chłoniak lub szpiczak. Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że w 2013 r. w Polsce nowotwory zdiagnozowano u około 9 tys. pacjentów rocznie; stanowią oni 5,5 proc. wszystkich chorych na nowotwory.
Z najnowszych badań, przeprowadzonych na zlecenie Fundacji DKMS Polska przez TNS Polska pt.: "Nowotwory krwi, idea dawstwa szpiku i komórek macierzystych oczami Polaków" wynika, że choroby nowotworowe są najczęściej przez Polaków łączone z takimi emocjami jak strach/niepokój (57%), rozpacz (47%) czy bezradność (41%). Dopiero w dalszej kolejności pojawiają się skojarzenia związane z chęcią przezwyciężenia choroby, czyli: nadzieja (30%), wola walki (27%) a także ufność w możliwości medycyny (18%).
Choć 72% respondentów mówi, że najważniejszym krokiem przy podejrzeniu choroby nowotworowej jest niezwłoczna wizyta u lekarza, to jednak pozostałe 28% badanych wskazuje inne możliwości działania bądź nie wie, co należy w takiej sytuacji zrobić. Widać więc, że tematyka rozpoznawania objawów chorób nowotworowych oraz świadomość onkologiczna wciąż stanowi istotne pole do edukacji zdrowotnej społeczeństwa.
Zdecydowana większość Polaków - czterech na pięciu (81%) słyszało o nowotworach krwi. Choć tak liczna grupa Polaków słyszała o nowotworach krwi, to tylko część z nich posiada podstawową wiedzę na ten temat. Zdaniem ponad połowy Polaków między nowotworami krwi a białaczką można postawić znak równości. Nieco ponad połowa Polaków (56%) wie, że nowotwory krwi można leczyć dzięki przeszczepieniom szpiku i komórek macierzystych.
Według badania dziewięciu na dziesięciu Polaków (89%) słyszało o dawstwie szpiku i komórek macierzystych. Co trzeci Polak (32%) deklaruje także, że wie, na czym polega ta idea. Z uzyskanych deklaracji wynika, że choć większości społeczeństwa termin "dawstwo szpiku i komórek macierzystych" nie jest obcy, to jednak ponad dwie trzecie Polaków (68%) nie wie, co tak naprawdę oznacza. Mimo dużej niewiedzy, zdecydowana większość Polaków (81%) opowiada się za ideą dawstwa szpiku. Oznacza to, że idea ta w opinii społecznej postrzegana jest jako ważna i potrzebna - bez względu na płeć, wiek czy wielkość miejsca zamieszkania.
Zostanie faktycznym dawcą i uratowanie w ten sposób komuś życia jest w opinii Polaków przede wszystkim powodem do dumy, szacunku i podziwu. Dla 37% Polaków pierwszym odczuciem, gdyby ktoś z ich najbliższej rodziny został faktycznym dawcą byłoby docenienie chęci ratowania życia, dla 29% duma i podziw, a dla 15% radość.
Kierownik Katedry i Kliniki Hematologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie prof. Aleksander Skotnicki podkreśla, że dzięki transplantacjom szpiku i krwiotwórczych komórek można uratować 6-7 chorych na dziesięciu z wykrytą chorobą nowotworową. To kilkakrotnie więcej niż przed erą tego typu przeszczepów.W naszym kraju w 2015 roku w 18 ośrodkach po raz pierwszy przeprowadzono ponad 1500 przeszczepów szpiku i komórek krwiotwórczych. Na całym świecie wykonano dotąd w sumie 1,2 mln takich zabiegów, które dla wielu chorych są jedyną szansą na uratowanie życia.
Jesteśmy liczącym się krajem w transplantacjach szpiku kostnego i komórek krwiotwórczych - podkreślił prof. Wiesław Jędrzejczak, kierownik Katedry i Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Dyrektor Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji "POLTRANSPLANT" prof. Roman Danielewicz zwrócił uwagę, że rozwój tych przeszczepów nie byłby możliwy bez dawców szpiku i komórek krwiotwórczych. Część przeszczepów wykonuje się dzięki wykorzystaniu własnych komórek krwiotwórczych chorego (pobranych z krwi obwodowej). U niektórych chorych lepsze efekty może przynieść wykorzystanie szpiku od dawcy.(j.)
