Śmierć Żukrowskiego

Wojciech Żukrowski urodził się 14 kwietnia 1916r. w Krakowie. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Debiutował na łamach "Kuźni Młodych" w 1934r. W 1939 uczestniczył w kampanii wrześniowej, walcząc na linii Narwi pod Różanem i na Lubelszczyźnie. Później był żołnierzem Armii Krajowej, działaczem podziemia kulturalnego, redaktorem tajnego "Miesięcznika Literackiego"

Po wojnie Żukrowski aktywnie włączył się w działalność Związku Literatów Polskich. W latach 1953-54 był korespondentem wojennym w Północnym Wietnamie, potem dotarł do Laosu i Chin. W latach 1956-59 był radcą kulturalnym ambasady polskiej w Indiach. Związany mocno z Warszawą, był członkiem zespołu redakcyjnego miesięcznika "Widnokręgi" oraz współpracownikiem dwutygodnika "Nowe Książki".

Pisarski rozgłos przyniósł mu cykl opowiadań o tematyce żołnierskiej i okupacyjnej "Z kraju milczenia" (1946) - w tym m.in. "Lotna" zekranizowana przez Andrzeja Wajdę. Największymi atutami jego pisarstwa były bogactwo i ekspresja języka, intensywne przeżywanie i odtwarzanie urody świata, swoboda w kreśleniu sylwetek bohaterów, swoisty liryzm. Tematyka wojenna szczególnie inspirowała jego wyobraźnię. Powstawały kolejne książki i opowiadania, z których szczególny rozgłos zyskały "Dni klęski".

Osobny rozdział jego pisarskiej twórczości stanowią scenariusze filmowe. Przez lata współpracował bardzo blisko z reżyserem Jerzym Passendorferem, będąc współautorem scenariuszy i dialogów do jego filmów: "Skąpani w ogniu", "Barwy walki" (ekranizacja partyzanckich wspomnień ówczesnego ministra spraw wewnętrznych Mieczysława Moczara), "Kierunek Berlin". Był też współtwórcą scenariusza do ekranowej wersji "Potopu" Jerzego Hoffmana. W oparciu o jedną z najgłośniejszych jego książek "Kamienne tablice" Ewa i Czesław Petelscy nakręcili film pod tym samym tytułem, uznany jednak za nieudany - w przeciwieństwie do literackiego pierwowzoru. Odmienny zupełnie nurt jego twórczości stanowią książki dla dzieci, barwne, groteskowo-fantastyczne opowiadania "Porwanie w Tiutiurlistanie".

Jego pobyt w Azji zaowocował reportażami i opowieściami z Wietnamu ("Dom bez ścian" 1954), z Indii ("Wędrówki z moim guru" 1960) i Laosu ("W królestwie miliona słoni").

W 1981 roku jednoznacznie i publicznie poparł generała Jaruzelskiego i wprowadzenie stanu wojennego. W środowiskach warszawskiej solidarnościowej inteligencji organizowano wtedy akcje protestacyjnego zwracania Żukrowskiemu jego książek. W latach 1986-89 Żukrowski pełnił funkcję prezesa ZLP, był także członkiem Pen-Clubu, posłem na Sejm.

W 1969 r. otrzymał nagrodę ministra kultury sztuki, w 1978 r. - nagrodę państwową I stopnia, Krzyż Oficerski i Kawalerski OOP, Order Sztandaru Pracy I i II kl., dwukrotnie Krzyż Walecznych. Był też laureatem nagrody literackiej im. Włodzimierza Pietrzaka (1955, 1967), nagrody literackiej im. Władysława Reymonta (1996) za całokształt twórczości. Przed czterema laty uhonorowano go nagrodą warszawskiej premiery literackiej za książkę "Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego".

08:00