"Parady" Jana Nepomucena Potockiego składają się z sześciu żartów scenicznych, pełnych groteskowego dowcipu, gry słów i frywolnego humoru. Spektakl w Teatrze Polskim w Warszawie reżyseruje Edward Wojtaszek, premiera odbędzie się 29 września.


Autor "Parad", podróżnik, historyk, poseł na Sejm Czteroletni, pierwszy polski archeolog i etnograf, jak pisali o nim współcześni "mąż charakteru ekscentrycznego, nader miły, lubiący sztuki i miłujący naukę", wiódł barwne życie. Zakończył je samobójczy strzał z pistoletu załadowanego srebrną kulą, odpiłowaną podobno z cukiernicy. Jan Nepomucen Potocki mówił płynnie ośmioma językami. Pisał głównie po francusku. Studiował w wiedeńskiej Akademii Inżynierii Wojskowej, gdzie otrzymał stopień oficerski. Na Morzu Śródziemnym walczył z berberyjskimi piratami. Namiętnie podróżował, odwiedził Egipt, Holandię, Hiszpanię, Maroko, dotarł na Kaukaz i do Mongolii. Ożeniony z księżniczką Lubomirską, bywał mile widzianym gościem na zamku w Łańcucie. Dla tamtejszego teatru dworskiego, ku rozrywce rodziny swej żony, napisał sześć parad - jednoaktówek w stylu komedii dell’arte, wystawionych w drugiej połowie roku 1792. Miniatury te przywrócono rodzimej scenie dopiero w 1958 roku, kiedy przetłumaczono je po raz pierwszy na język polski.

Forma spektaklu w Teatrze Polskim w Warszawie zakłada możliwość improwizacji, gry z publicznością i komentowania jej reakcji. Z commedii dell’arte wywodzi się również zasada gry w masce, przyswojona przez aktorów na dwutygodniowych warsztatach poprzedzających pracę nad spektaklem. Scenografię, autorstwa Weroniki Karwowskiej, stanowi drewniana, dwupoziomowa estrada - inspirowana klasycznym typem podestu z włoskiej komedii. Z tyłu przesłania ją sześć malowanych kurtynek, odpowiednich do każdej z jednoaktówek. Kostiumy nawiązują do pierwowzorów klasycznych, choć są współczesną wariacją na ich temat.

"Parady" składają się z sześciu żartów scenicznych - "Gil zakochany", "Kalendarz starych mężów", "Podróż Kasandra do Indii", "Kasander literatem", "Kasander demokratą" oraz "Gil małżonkiem". Wystawienie ostatniej miniatury - zawierającej podtytuł "ciąg dalszy Gila zakochanego" - będzie światową prapremierą, tekst odnaleziono w 2010 roku. Oprócz tekstów Potockiego w spektaklu znajdują się także (oddzielające poszczególne "parady") kuplety autorstwa reżysera Edwarda Wojtaszka z muzyką Tomasza Bajerskiego. Zerzabellę zagra Joanna Halinowska, Leandera Piotr Bajtlik, Gila - Paweł Krucz, Kasandrem będzie Szymon Kuśmider a w postać Doktora i Kryspina wcieli się Paweł Ciołkosz.