O unikalną kolekcję ponad 40 rzeczy osobistych Jana Nowaka-Jeziorańskiego wzbogaciło się Muzeum Emigracji w Gdyni. Wśród pamiątek po legendarnym kurierze Armii Krajowej są zegarek, modlitewnik, portfel, okulary oraz sprzęt filmowy i fotograficzny.

O unikalną kolekcję ponad 40 rzeczy osobistych Jana Nowaka-Jeziorańskiego wzbogaciło się Muzeum Emigracji w Gdyni. Wśród pamiątek po legendarnym kurierze Armii Krajowej są zegarek, modlitewnik, portfel, okulary oraz sprzęt filmowy i fotograficzny.
Przekazane pamiątki to m.in. rzeczy osobiste /PAP/Adam Warżawa /PAP

Pamiątki zostały udostępnione przez rodzinę Rybickich - senatora PO Sławomira Rybickiego oraz Małgorzatę Rybicką wdowę po Arkadiuszu Rybickim (brat Sławomira, zginął w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r. - PAP). To 42 przedmioty i 137 kopii zdjęć związanych z pracą i życiem Nowaka-Jeziorańskiego.

Wśród przekazanych przedmiotów znalazły się opatrzony osobistymi notatkami modlitewnik, okulary, wizytówki, zegarek na rękę i portfel. Zachowały się również elementy garderoby m.in. wełniany kapelusz i kolekcja kilkunastu krawatów.

Jest też szczególny przedmiot, jakim jest magnetofon, na którym Jan Nowak-Jeziorański nagrywał swoją najważniejszą chyba książkę "Kurier Warszawy", z którego potem jego żona Jadwiga spisywała na maszynie do pisania - powiedział Sławomir Rybicki. Zdaniem senatora, Muzeum Emigracji to "najwłaściwsze miejsce, aby przypominać życie, działalność i twórczość wybitnego polskiego patrioty, politologa, polityka, dziennikarza, jednego z najwybitniejszych polskich emigrantów".


Ciekawą częścią pamiątek są zdjęcia pochodzące z czasów młodości, okresu II wojny światowej i działalności w polskiej sekcji Radia Wolna Europa i licznych spotkań Nowaka-Jeziorańskiego z wpływowymi osobami w światowej polityce, w tym kilkoma prezydentami USA. Wśród ofiarowanych przedmiotów są także aparaty fotograficzne, polaroid oraz projektory filmowe - Nowak-Jeziorański wraz z żoną był bowiem wielkim pasjonatem fotografii, chętnie sam wywoływał klisze, miał również szereg urządzeń do przeglądania slajdów.

Jan Nowak-Jeziorański zaprzyjaźnił się z rodziną Rybickich podczas swojej pobytu w Gdańsku w 1989 r. związanego z udziałem w obchodach rocznicy Sierpnia'80.

Ekspozycja zostanie otwarta 6 lutego

Jak wyjaśnił wykonawca testamentu kuriera z Warszawy Jacek Taylor, większość dokumentów i pamiątek po sobie Nowak-Jeziorański przekazał Zakładowi Narodowemu im. Ossolińskich we Wrocławiu, a niektóre przedmioty osobiste podarował rodzinie Rybickich.

Przedmioty przekazane Muzeum Emigracji będą dokładnie opisane i udostępnione publiczności. Część znajdzie się na wystawie stałej placówki - w części poświęconej działalności Radia Wolna Europa i osobie Nowaka-Jeziorańskiego. Inne będzie można zobaczyć na stronie internetowej prezentującej zbiory placówki oraz podczas wystawy czasowej mu poświęconej. Ekspozycja zostanie otwarta 6 lutego.

Jan Nowak-Jeziorański, właściwie Zdzisław Antoni Jeziorański, urodził się 15 maja 1913 roku w Warszawie. Brał udział w kampanii wrześniowej, potem zaangażował się w działalność konspiracyjną - był członkiem Związku Walki Zbrojnej i żołnierzem Armii Krajowej. Odbył pięć wypraw na trasie Warszawa-Londyn, jako kurier Komendanta Głównego AK i jego łącznik z rządem polskim w Londynie. Walczył w Powstaniu Warszawskim.

Po wojnie pozostał za granicą, mieszkał w Londynie, Monachium i pod Waszyngtonem. W roku 1952 został szefem utworzonej wówczas polskiej sekcji Radia Wolna Europa. Po odejściu z RWE w 1976 roku przez 20 lat działał w Kongresie Polonii Amerykańskiej, a także jako konsultant Narodowej Rady Bezpieczeństwa USA, odgrywając istotną rolę w przyjęciu Polski do NATO.

Swoje przeżycia wojenne opisał w słynnej książce pt. "Kurier z Warszawy". Na stałe powrócił do Polski w 2002 roku, a swoje bogate zbiory archiwalne przekazał Zakładowi Narodowemu im. Ossolińskich. Aktywnie włączył się w życie kraju, zaangażował się m.in. w promowanie integracji Polski z Unią Europejską.

Autor książek m.in. "Kurier z Warszawy", "Wojna w eterze", "Polska z oddali", "W poszukiwaniu nadziei", "Rozmowy o Polsce" i "Fakty, wydarzenia, opinie". Zmarł 20 stycznia 2005 r. w Warszawie.