Muzeum Gdańska za ok. 2,4 mln złotych kupiło piękny i niezwykle cenny eksponat - bursztynowe szachy z końca XVII wieku. Jak podkreślają przedstawiciele placówki, na świecie są tylko 4 takie zestawy - znajdują się w kolekcjach duńskiej rodziny królewskiej, Państwowego Muzeum Ermitażu w Sankt Petersburgu oraz muzeum jubilerstwa i złotnictwa Grünes Gewölbe w Dreźnie.
Muzeum Gdańska od lat współpracuje z antykwariatem Georga Laue, dzięki któremu do zbiorów trafiło w 2008 r. kilka cennych, nowożytnych eksponatów wyprodukowanych w gdańskich warsztatach bursztynniczych. O szachy ubiegało się ostatnio kilka wiodących muzeów, np. Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku. Wiedząc o tym, w ubiegłym roku zabezpieczyliśmy zakup ze środków pochodzących ze sprzedaży biletów, po to, by te wyjątkowe arcydzieło mogło być podziwiane w Światowej Stolicy Bursztynu - mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. Zakup umożliwiła rekordowo wysoka frekwencja odwiedzin w ośmiu udostępnionych do zwiedzania oddziałów Muzeum Gdańska oraz wsparcie finansowe Unii Europejskiej - dodaje.
Jak wyglądają wyjątkowe bursztynowe szachy? Prostopadłościan o wymiarach 37 x 37 x 11 cm wspierają cztery rzeźby lwów. Wierzch i boki składają się z klejonych prostokątnych i kwadratowych pól oraz owalnych dekoracji. Na rogach ustawione są cztery kosze z kwiatami. Uważne oko dostrzeże dwie szufladki wyściełane niebieskim jedwabiem. Znajdują się w nich 32 przeźroczyste, misternie rzeźbione figury na podstawkach o wysokości od 5 do 7 cm.
Przedmioty z bursztynu są delikatne i wrażliwe, a podatność na uszkodzenia rośnie wraz z wiekiem danego przedmiotu, dlatego do naszych czasów wiele arcydzieł bursztynniczych przetrwało we fragmentach i brakuje w nich wielu figurek. To uwaga dotyczy zwłaszcza starszych zestawów wykonanych z bursztynu - tłumaczy Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. Szachy, które trafią do Gdańska, to jeden z czterech zachowanych kompletów. Ma wszystkie figurki. Każda jest wykonana jest na poziomie mistrzowskim, z niezwykłą dbałością o detal. Takie mógł wykonać tylko obeznany w fachu mistrz - podkreśla.
Komplet szachów, który trafił do muzeum, powstał ok. 1690 r. w Gdańsku. Najprawdopodobniej wykonano go w warsztacie Michała Redlina, jednego z najbardziej cenionych gdańskich bursztynników. Z Gdańska trafił do Amsterdamu, a następnie w 1758 r. do Szkocji na zamek Blair.
Od 28 czerwca 2021 r. bursztynowe szachy będzie można zobaczyć w nowym Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie.
