Prawie 70 lat po zakończeniu II wojny światowej Rosja i Japonia wznowią wreszcie przerwane kilka lat temu rozmowy pokojowe - poinformowali w poniedziałek w Moskwie przywódcy obu krajów - prezydent Władimir Putin i premier Shinzo Abe. Politycy przekazali, że polecili swoim ministerstwom spraw zagranicznych przyspieszenie negocjacji i przygotowanie wzajemnie akceptowalnych wariantów rozwiązania tego problemu.

Abe przyznał, że w stanowiskach stron występują "istotne rozbieżności" i zapowiedział, że będzie osobiście nadzorować rozmowy w tej sprawie. Putin ze swej strony zaznaczył, iż wznowienie negocjacji na temat traktatu pokojowego nie oznacza, że "wszystko zostanie rozwiązane już jutro". Gospodarz Kremla oznajmił też, że najlepszym sposobem na rozwiązanie problemu traktatu pokojowego jest rozwój kontaktów gospodarczych i humanitarnych. Stworzy to warunki do zwiększenia zaufania i przybliży nas do osiągnięcia celu - powiedział.

Abe od niedzieli przebywa z wizytą w Moskwie. Jest to pierwsza od 10 lat wizyta szefa rządu Japonii w Federacji Rosyjskiej. Japońskiemu premierowi towarzyszy ponad 120 czołowych przemysłowców i przedsiębiorców, co jest bezprecedensowym wydarzeniem w stosunkach dwustronnych.

Spór o cztery wyspy

Główną przeszkodą na drodze do zawarcia traktatu pokojowego jest spór między Moskwą a Tokio o Kuryle. Dotyczy on czterech wysp zajętych przez ZSRR w ostatnich dniach II wojny światowej - Kunashir, Iturup, Habomai i Shikotan. Są one położone między rosyjskim Półwyspem Kamczackim a japońską wyspą Hokkaido. Rosja nazywa je Kurylami Południowymi, a Japonia - Terytoriami Północnymi.

Rosyjsko-japońskie rozmowy na temat traktatu pokojowego faktycznie zostały zerwane po tym, jak 1 listopada 2010 roku ówczesny prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew odwiedził wyspę Kunashir, co wywołało wściekłość w Tokio. Miedwiediew był pierwszym w historii szefem państwa rosyjskiego - licząc również okres carski i radziecki - który złożył wizytę na Kurylach. W lipcu 2012 roku Miedwiediew uczynił to po raz drugi - tym razem jako premier.

Putin i Abe poinformowali także, iż porozumieli się w sprawie organizowania regularnych konsultacji między resortami dyplomacji i obrony dwóch krajów w formacie "dwa plus dwa", jak również między Radą Bezpieczeństwa FR i Ministerstwem Spraw Zagranicznych Japonii.

Przywódcy zajęli się współpracą gospodarczą

Poza problemem Wysp Kurylskich przywódcy Japonii i Rosji rozmawiali o współpracy gospodarczej, zwłaszcza w sferze energetycznej, a także o relacjach inwestycyjnych. Wartość obrotów handlowych między Japonią i Rosją osiągnęła 35 mld dolarów. Japońskie inwestycje w Federacji Rosyjskiej przekroczyły 10 mld USD.

W obecności Putina i Abe podpisany został pakiet porozumień i listów intencyjnych, dotyczących różnych sfer współpracy, w tym energetyki, transportu, przemysłu samochodowego i rolnictwa, a także walki z praniem brudnych pieniędzy i przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu.

Wśród problemów międzynarodowych w rozmowach Putina i Abe dominowała sytuacja na Półwyspie Koreańskim oraz zbrojenia atomowe i rakietowe Korei Północnej. Moskwa i Tokio opowiadają się za denuklearyzacją tego regionu.

(jad)