Ieng Thirith, najwyższa rangą kobieta w kierownictwie zbrodniczego reżimu Czerwonych Khmerów, wyszła na wolność. Oskarżona o ludobójstwo była minister Kambodży do spraw socjalnych nie weźmie udziału w procesie ze względu na pogarszający się stan zdrowia. Nie wiadomo, czy kiedykolwiek odpowie za swoje zbrodnie - cierpi bowiem na postępującą chorobę Alzheimera.
Decyzję o zwolnieniu 80-letniej Ieng Thirith z aresztu trybunał ogłosił w czwartek, ale przedstawicielka Czerwonych Khmerów wyszła na wolność dopiero dziś. Wyjście z aresztu "pierwszej damy" zbrodniczego reżimu opóźniła prokuratura, która w piątek złożyła apelację od decyzji sądu. W odpowiedzi na jej wniosek sąd ogłosił, że w Thirith może opuścić areszt, bo - ze względu na postępującą chorobę Alzheimera - nie ma szans na to, by w najbliższym czasie kobieta stanęła przed sądem. Poinformowano także, że żądania prokuratury, która domaga się ustalenia warunków zwolnienia dla 80-latki oskarżonej o m.in. o ludobójstwo, zostaną rozpatrzone w najbliższych tygodniach. Do tego czasu Ieng Thirith ma zakaz opuszczania Kambodży, musi zwrócić paszport i informować wymiar sprawiedliwości o miejscu pobytu. Musi także stawiać się przed sądem, gdy zostanie tam wezwana.
Osoby, które przeżyły reżim Czerwonych Khmerów, decyzję o uwolnieniu Thirith nazywają szokującą. Mówią, że ponad 30 lat czekali na sprawiedliwy wyrok, który - biorąc pod uwagę stan zdrowia byłej minister - może nigdy nie zapaść.
Ieng Thirith, która studiowała na Sorbonie, za rządów Czerwonych Khmerów zajmowała stanowisko ministra do spraw socjalnych. Jest także szwagierką lidera Khmerów - Pol Pota, zmarłego w 1998 roku. Była jedyną kobietą w ścisłym kierownictwie Czerwonych Khmerów i z tej racji nazywano ją "pierwszą damą" zbrodniczego reżimu.
Należy ona do wąskiej grupy najwyższych rangą, żyjących przedstawicieli Czerwonych Khmerów. Oprócz przed sądem odpowiadają jeszcze: jej mąż, były minister spraw zagranicznych Ieng Sary, główny ideolog reżimu i prawa ręka Pol Pota Nuon Chea oraz były prezydent Kambodży Khieu Samphan. Ich proces rozpoczął się w listopadzie 2011 roku. Wszyscy mają ponad 80 lat.
Trybunał, działający pod egidą ONZ, został powołany w 2003 roku, ale pracę rozpoczął dopiero w 2006 roku. Jedynym skazanym do tej pory przez oenzetowski trybunał jest Kaing Guek Eav, alias "Duch", były naczelnik więzienia S-21 w stolicy Kambodży, w którym około 15 tysięcy ludzi poddano przed egzekucją torturom. W lipcu 2010 roku skazano go na 30 lat więzienia.
Ugrupowanie Czerwonych Khmerów opanowało Kambodżę w 1975 roku. Kierowany przez Pol Pota reżim dążył do stworzenia społeczeństwa rolniczego, bez pieniędzy, medycyny i edukacji. Mieszkańców miast wypędzono na wieś, zmuszając ich do pracy na polach ryżowych. Kraj zamieniono w wielki obóz pracy, mordując przede wszystkim ludzi wykształconych, który uznawano za wrogów rewolucji. W czasie czteroletnich rządów Czerwonych Khmerów z głodu, chorób i wycieńczenia zginęła prawie jedna czwarta ludności kraju - ok. 2 mln ludzi.
Justyna Satora
