Turcja zgodziła się poprzeć wstąpienie Finlandii i Szwecji do NATO - powiedział w Madrycie fiński prezydent Sauli Niinisto. Jak wyjaśnił, przełom nastąpił, gdy te trzy państwa podpisały wspólne memorandum dotyczące wzajemnego szerokiego wsparcia w działaniach mających zapewnić bezpieczeństwo.
Sekretarz generalny Sojuszu Jens Stoltenberg ogłosił, że "Turcja zgodziła się poprzeć członkostwo Finlandii i Szwecji w NATO w zamian za obietnicę wsparcia w walce z kurdyjską organizacją terrorystyczną PKK".
Doprecyzował, że w środę przywódcy państw NATO podejmą oficjalną decyzję o zaproszeniu Szwecji i Finlandii do członkostwa w Sojuszu Północnoatlantyckim.
Następnie oczywiście będzie miał miejsce proces ratyfikacji we wszystkich państwach członkowskich. Jestem jednak absolutnie pewny, że (...) przystąpienie Szwecji i Finlandii do NATO będzie miało miejsce - zadeklarował Norweg.
Równolegle, kancelaria prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdogana podała, że porozumienie zawarte z Helsinkami i Sztokholmem obejmuje rozszerzenie współpracy przemysłów zbrojeniowych i zdjęcie wzajemnych restrykcji, wymianę informacji wywiadowczych w celu zwalczania terroryzmu oraz podjęcie przez Szwecję i Finlandię konkretnych kroków w celu ekstradycji osób oskarżanych w Turcji o terroryzm.
Przywódcy Szwecji, Finlandii oraz Turcji spotkali się w Madrycie na szczycie Sojuszu Północnoatlantyckiego.
Szwecja i Finlandia złożyły wnioski o dołączenie do NATO w maju - w odpowiedzi na rosyjską inwazję na Ukrainę. Spotkały się jednak wówczas ze sprzeciwem Turcji, która oskarżyła je o wspieranie grup uznawanych przez Ankarę za organizacje terrorystyczne. Chodzi głównie o organizacje kurdyjskie.
Turcja jest członkiem NATO od 1952 roku. Jej zgoda na wstąpienie Szwecji i Finlandii do sojuszu jest niezbędna, bo na przyjęcie nowych państw muszą zgodzić się wszyscy członkowie NATO.
Po tym jak szczyt w Madrycie potwierdzi, że kraje członkowskie wyrażają swoją zgodę na przyjęcie do NATO Finlandii i Szwecji - oba te kraje staną się kandydatami i zostaną zaproszone na rozmowy akcesyjne.
Od tego czasu będą mogły brać udział w większości prac sojuszu, ale bez prawa głosu.
Drugi etap - ratyfikowanie przez poszczególne parlamenty - może potrwać kilka miesięcy. Wtedy 30 parlamentów krajów NATO będzie musiało ratyfikować przystąpienie Finlandii i Szwecji do sojuszu.
Ostatnim etapem będzie przekazanie przez Helsinki i Sztokholm tzw. instrumentu ratyfikacji Stanom Zjednoczonym, które są depozytariuszem traktatu z 1949 roku powołującego do istnienia NATO.
Oba kraje mogą zostać członkami NATO nawet do końca roku, jeżeli na każdym etapie zostanie zastosowana przyspieszona procedura.
