Od soboty obowiązują nowe przepisy dotyczące wykorzystywania przez rodziców urlopów macierzyńskich i rodzicielskich. Skorzystają na nich między innymi studenci, osoby bezrobotne, rolnicy i osoby zatrudnione na podstawie umowy o dzieło, którzy - jako rodzice dzieci, które nie ukończyły jeszcze roku - mogą dostać zasiłek w wysokości 1000 złotych na dziecko netto. "Te zmiany zbliżają Polskę w kierunku państwa, które ma rozwiniętą politykę prorodzinną, tak jak kraje skandynawskie" - komentuje w rozmowie z RMF FM Patrycja Dołowy z Fundacji Mama. Zmiany wprowadza nowelizacja Kodeksu pracy i niektórych innych ustaw zaproponowana jeszcze przez Bronisława Komorowskiego. Mają one uelastycznić sposób wykorzystywania urlopu rodzicielskiego, a przez to ułatwić rodzicom godzenie pracy zawodowej z opieką nad dzieckiem. Sprawdź, co dokładnie zmieniło się w przepisach!

Od soboty obowiązują nowe przepisy dotyczące wykorzystywania przez rodziców urlopów macierzyńskich i rodzicielskich. Skorzystają na nich między innymi studenci, osoby bezrobotne, rolnicy i osoby zatrudnione na podstawie umowy o dzieło, którzy - jako rodzice dzieci, które nie ukończyły jeszcze roku - mogą dostać zasiłek w wysokości 1000 złotych na dziecko netto. "Te zmiany zbliżają Polskę w kierunku państwa, które ma rozwiniętą politykę prorodzinną, tak jak kraje skandynawskie" - komentuje w rozmowie z RMF FM Patrycja Dołowy z Fundacji Mama. Zmiany wprowadza nowelizacja Kodeksu pracy i niektórych innych ustaw zaproponowana jeszcze przez Bronisława Komorowskiego. Mają one uelastycznić sposób wykorzystywania urlopu rodzicielskiego, a przez to ułatwić rodzicom godzenie pracy zawodowej z opieką nad dzieckiem. Sprawdź, co dokładnie zmieniło się w przepisach!
Od 2 stycznia zmiany w urlopach rodzicielskich /Alamy/Westend61 GmbH / Alamy Stock Photo /PAP

Urlop macierzyński z rodzicielskim

Od 2 stycznia dodatkowy urlop macierzyński może zostać połączony z urlopem rodzicielskim. Oznacza to, że bezpośrednio po urlopie macierzyńskim rodzic może skorzystać z 32-tygodniowego urlopu rodzicielskiego (w przypadku urodzenia jednego dziecka) lub 34-tygodniowego urlopu (w przypadku ciąży mnogiej).

Urlop rodzicielski nie tylko dla zatrudnionych

Urlop rodzicielski nie przysługuje już wyłącznie pracownikom i przedsiębiorcom, ale również studentom, osobom bezrobotnym, rolnikom i osobom zatrudnionym na podstawie umowy o dzieło. Osobom tym, pomimo nie opłacania przez nich składek ubezpieczeniowych, przysługuje zasiłek w wysokości 1 000 zł netto wypłacany przez pierwszy rok życia dziecka.

W przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka, świadczenie będzie przysługiwało odpowiednio dłużej - 65 tygodni w przypadku urodzenia bliźniąt, 67 tygodni - trojaczków, 69 tygodni - czworaczków i maksymalnie 71 tygodni, gdy urodzą się pięcioraczki.

Zasiłek także dla dzieci z 2015 roku

Co ważne, o wsparcie mogą starać się także rodzice dzieci, które na świat przyszły przed 1 stycznia 2016 roku. Zasiłek w wysokości 1000 złotych miesięcznie będzie im przysługiwał do momentu pierwszych urodzin ich dziecka.

Wniosek, który należy złożyć, żeby starać się o zasiłek należy złożyć w urzędzie gminy. Można zrobić to osobiście lub przez internet. Wzory wniosku są umieszczone na stronach internetowych urzędów gmin.

Urlop rodzicielski w późniejszych terminie

Z urlopu macierzyńskiego skorzystać będzie można jednorazowo lub w czterech częściach. 16 z 32 tygodni urlopu będzie można wykorzystać w późniejszym terminie, aż do ukończenia przez dziecko 6 roku życia. Jeśli rodzic będzie chciał skorzystać z urlopu w jeszcze późniejszym terminie, będzie mógł to zrobić, ale maksymalnie w dwóch częściach.

Korzystanie z urlopu ojcowskiego

Do tej pory mężczyzna mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia. Dwutygodniowego urlopu nie można było dzielić na części. Teraz mężczyzna będzie mógł skorzystać z urlopu ojcowskiego do momentu ukończenia przez dziecko drugiego roku życia. Dwutygodniowy urlop ojcowie będą mogli wykorzystać jednorazowo lub w dwóch częściach (po 1 tygodniu każda).

Jak podzielić się urlopem?

Zmiany umożliwiają również dzielenie się uprawnieniami do urlopu, jeśli jedno z rodziców jest zatrudnione na etacie, a drugie ma prawo do zasiłku z tytułu opłacania składek (np. mama prowadzi działalność gospodarczą a tata jest pracownikiem etatowym). Dotychczas nie było takiej możliwości. Zasady określania wysokości zasiłku macierzyńskiego nie zmienią się i będą wyliczane na podstawie składek rodzica korzystającego z urlopu.

Tak jak dotychczas, wyłącznie dla matki przeznaczonych będzie pierwszych 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, resztą będzie mogła dzielić się z ojcem. Oprócz rodziców, z urlopu będzie mógł skorzystać inny członek rodziny między innymi w przypadku śmierci matki lub jej pobytu w szpitalu.

Rodzice korzystający z urlopu, tak jak dotychczas, będą mogli pracować na maksymalnie pół etatu. Jednak - zgodnie z nowymi zasadami - w takiej sytuacji urlop zostanie proporcjonalnie wydłużony, nawet do 64 tygodni. Jeśli rodzic łączy pracę z urlopem np. przez 8 tygodni, to de facto wykorzystuje w tym czasie tylko połowę urlopu, jego urlop zostanie więc wydłużony o dodatkowe 4 tygodnie.