"Zamach na wolne media". Komentarze po przyjęciu przez Sejm "lex TVN"

Sejm nie zgodził się w piątkowym głosowaniu na wniosek Senatu o odrzucenie noweli ustawy o radiofonii i telewizji. Teraz nowelizacja trafi do prezydenta Andrzeja Dudy.

Teraz sprawa jest w rękach pana prezydenta - podkreślił w rozmowie z TVN24 marszałek Senatu Tomasz Grodzki odnosząc się do decyzji Sejmu.

Marszałek przypomniał, że prezydent Andrzej Duda zabiegał, by odnowić dobre kontakty z Ameryką.

Oczekujemy na nowego ambasadora (USA w Polsce - przyp. red.), to mało przyjazny gest na przywitanie - dodał Grodzki.

Liczę, że pan prezydent to przeanalizuje i domyśli się, że dla dobra Polski, demokratycznej ojczyzny, pluralizm mediów jest warunkiem niezbędnym - zaznaczył marszałek.

Prezydent Andrzej Duda pytany w sierpniu w TVP Info, czy ma zamiar podpisać tzw. ustawę medialną odpowiedział: To jest bardzo kontrowersyjne rozwiązanie, które jest niezrozumiałe dla naszych amerykańskich partnerów. Z dwóch względów: po pierwsze ze względu na ochronę własności, do której wiadomo jaki stosunek mają Amerykanie, a po drugie, z uwagi na wartość wolności słowa, która generalnie w USA, generalnie w mediach jest dosyć bezwzględna.

Zobacz również:

Sejm uchwalił „lex TVN”. Teraz czas na decyzję prezydenta

W Ameryce wolność słowa jest posunięta bardzo, bardzo daleko. Wystarczy porównać, jaki jest przekaz w różnych amerykańskich telewizjach chociażby - jedna bardziej prodemokratyczna, druga bardziej prorepublikańska, to jest naturalne. Krytyka, nawet bardzo ostra, jest w USA czymś naturalnym. Bardzo trudno jest Amerykanom zrozumieć, że tutaj mogą być jakiekolwiek ograniczenia czy wątpliwości. Ta sytuacja jest dosyć szczególne i tutaj trzeba dobrze zważyć nasze interesy - podkreślił prezydent.

Na początku września szef gabinetu Prezydenta RP Paweł Szrot i prezydencki minister Andrzej Dera mówili, że prezydent jest gotowy zawetować nowelizację ustawy o radiofonii i telewizji w przyjętym przez Sejm kształcie.

24 września prezydent Andrzej Duda, pytany w wywiadzie w TVN24, czy zawetuje tzw. ustawę medialną, odpowiedział, że podejmie decyzję, gdy ustawa do niego trafi.

Jeżeli dojdę do wniosku, że istotne elementy związane z ładem konstytucyjnym i bezpieczeństwem, właśnie choćby prowadzenia działalności gospodarczej, inwestowania w Polsce, spokojem inwestowania w Polsce, są tam postawione pod znakiem zapytania, to te decyzje oczywiście będą tutaj zdecydowane - oświadczył wówczas Duda

"Skapitulowali przed pandemią i drożyzną, ale idą na wojnę z wolnymi mediami. Będę w niedzielę o 19 na Krakowskim Przedmieściu. #lexTVN" - napisał na Twitterze przewodniczący Platformy Obywatelskiej Donald Tusk.

W mediach społecznościowych Komitet Obrony Demokracji zaapelował do prezydenta Andrzeja Dudy o zawetowanie ustawy. "Przypomnimy o naszym apelu 19 grudnia 2021 roku o godz. 19 pod Pałacem Prezydenckim i w całej Polsce" - dodała organizacja.

"Lex TVN to skandaliczny projekt, bez dwóch zdań. Ale nie wrócił akurat teraz przez przypadek. Czymś władza musi przykryć swoją nieudolność, galopującą drożyznę czy tragiczne w skutkach zaniechania w walce z pandemią. Więc uderza w wolne media" - napisał Trzaskowski. Jak ocenił "cynizm tej ekipy nie zna granic".

TVN Grupa Discovery opublikowała komunikat w sprawie nowelizacji"

"W Sejmie doszło do bezprecedensowego zamachu na wolne media. To działanie wymierzone w największego i najważniejszego polskiego sojusznika, bo to na Stanach Zjednoczonych opiera się polskie bezpieczeństwo i duża część polskiej gospodarki. TVN Grupa Discovery i Discovery Inc. są zdeterminowane do obrony swoich inwestycji w Polsce i użyją wszystkich środków prawnych, by misja naszych mediów w Polsce była kontynuowana. Ufamy, że Prezydent Andrzej Duda zawetuje lex TVN, zgodnie ze swoimi wcześniejszymi zapowiedziami" - głosi oświadczenie podpisane przez TVN Grupa Discovery.

"Stany Zjednoczone są skrajnie rozczarowane dzisiejszym przyjęciem ustawy medialnej przez Sejm RP. Oczekujemy, że prezydent Duda będzie działać zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami, aby wykorzystać swoje przywództwo do ochrony wolności słowa i działalności gospodarczej" - napisał na Twitterze chargé d'affaires USA w Polsce Bix Aliu.

"Emocje dla dyplomaty są najgorszym doradcą. Powodują zagubienie i błędny dobór środków, formy oraz języka. Oczekujemy lepszego. I to niezależnie od przedmiotu dyskusji" - napisał na Twitterze szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej Jakub Kumoch, komentując wpis chargé’d affaires.

 "Dzisiejsze głosowanie w Sejmie w sprawie ustawy medialnej wymierzonej w Grupę TVN wywiera dalszą presję na i tak już nękany problemami sektor medialny w Polsce. Gdy ustawa stanie się prawem, Komisja nie zawaha się podjąć działań w przypadku niezgodności z prawem UE. Oczekujemy, że wszystkie państwa członkowskie będą szanować, chronić i promować wolność i pluralizm mediów" - przekazała wiceszefowa KE Viera Jourova w oświadczeniu zamieszczonym w piątek na Twitterze.

"Pluralizm mediów i różnorodność opinii są tym, co silne demokracje chętnie przyjmują, a nie zwalczają. Ta nowa ustawa wysyła kolejny negatywny sygnał dotyczący poszanowania praworządności i wartości demokratycznych. Dlatego potrzebujemy ustawy #MediaFreedomAct (o wolności mediów - przyp. red.), aby podtrzymać wolność i pluralizm mediów w całej UE" - dodała.

Wicerzeczniczka Departamentu Stanu  USA Jalina Porter o "lex TVN" była pytana podczas konferencji prasowej. Stany Zjednoczone są zaniepokojone przyjęciem dziś w Polsce prawa, które poważnie osłabia wolność mediów w tym kraju. Zachęcamy prezydenta Dudę, by potwierdził swoje wcześniejsze wypowiedzi wspierające wolność słowa, świętość umów i wspólne wartości, na których zbudowane są nasze relacje - powiedziała rzeczniczka. 

Dodała, że USA liczą, iż prezydent podejmie działania w sprawie ustawy, która "rażąco uderza w wolność mediów oraz klimatu inwestycyjnego" w Polsce.

Porter odniosła się w ten sposób do wcześniejszych sugestii polskiego prezydenta, że zawetuje ustawę, jeśli dojdzie do wniosku, iż "istotne elementy związane z ładem konstytucyjnym i bezpieczeństwem prowadzenia działalności gospodarczej, inwestowania w Polsce (...) są tam postawione pod znakiem zapytania". W przemówieniach podkreślał też wagę wolności mediów oraz konieczność dotrzymywania umów handlowych oraz gospodarczych.

Według informacji PAP, nad publikacją kolejnego apelu w tej sprawie pracują kongresmeni z obydwu partii. "Oczywiście to obserwujemy i będziemy działać. Chcemy, żeby polski rząd wiedział, że to uważnie śledzimy" - powiedziało PAP źródło w Kongresie. 

Joanna Senyszyn (koło PPS) powiedziała na konferencji w Sejmie, że komisja kultury nie miała prawa procedować i wypowiedzieli się w tej sprawie sejmowi legislatorzy.

Przewodniczący komisji poseł (PiS Piotr- przyp. red.) Babinetz doskonale wiedział, że posiedzenie jest nielegalne, nie miała komisja prawa procedować, natomiast oczywiście zrobiła to. Jak zwykle komisarz (poseł PiS Marek) Suski pilnował PiS-owskich posłów, aby zachowywali się w sposób niegodny, aby złamali Regulamin Sejmu - powiedziała Senyszyn.

Robert Kwiatkowski (PPS) dodał, że "lex TVN to nie tylko zagrożenia dla wolności słowa, interesów gospodarczych Polski (...), ale to także, a może przede wszystkim cios w polską politykę zagraniczną". Mówił, że mamy do czynienia z "atakiem na naszego amerykańskiego sojusznika w sytuacji, kiedy za naszą wschodnią granicą wrze".

Apelujemy do pana prezydenta, żeby stanął ponad partyjnymi sporami, wzniósł się ponad małostkowość właściwą rządzącym dzisiaj Polską funkcjonariuszom PiS i tę ustawę odesłał tam, gdzie ona być powinna, tzn. odesłał do kosza - powiedział Kwiatkowski.

Również posłowie Polski 2050 zaapelowali do głowy państwa o zawetowanie ustawy medialnej.

Oczekujemy weta prezydenta, ale oczekujemy tego weta jeszcze przed świętami, Polacy zasługują na spokojne święta, zasługują na to, by spędzić święta przy stole wigilijnym wspólnie z bliskimi, a nie na ulicach, na kolejnych protestach - dodała Paulina Hennig-Kloska.

Poseł Paweł Zalewski mówił, że trzeba spojrzeć na kontekst międzynarodowy i konsekwencje tzw. ustawy medialnej.

Ten krok należy odczytywać jako krok w kierunku kolejnego konfliktu, tym razem ze Stanami Zjednoczonymi - powiedział.

Przyjęta przez Sejm nowelizacja ustawy o radiofonii i telewizji ma na celu uszczelnienie i uściślenie obowiązujących od 2004 r. przepisów, które mówią o tym, że właścicielem telewizji czy radia działających na podstawie polskich koncesji mogą być podmioty z udziałem zagranicznym, pozaeuropejskim nieprzekraczającym 49 proc.

Sejm odrzucił w piątek bezwzględną większością głosów uchwałę Senatu o odrzuceniu nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzeja Dudy.

Za odrzuceniem uchwały Senatu było 229 posłów, 212 było przeciw, 11 wstrzymało się od głosu.