Waży około 3,5 tony. Wykonana jest z czarnego, szlifowanego granitu. To szabla kapitana Stefana Pogonowskiego, która jest centralną częścią pomnika bohatera wojny polsko-bolszewickiej.

Pomnik kapitana został zaprojektowany przez prof. Zbigniewa Dudka z łódzkiej Akademii Sztuk Pięknych. Dziś jest ten szczęśliwy moment, gdy przyjeżdża do nas jeden z elementów podstawowych; ważny element tego założenia artystycznego, czyli ten kamień czarny - mówi autor projektu pomnika. Wycięty został liną diamentową i jestem bardzo zadowolony z wykonania. Wszystko jest właściwie tak, jak było zaprojektowane - dodaje.

Zbieramy teraz na czerwony kamień, symbolizujący bolszewików - objaśnia kalendarz prac inicjator budowy pomnika - Piotr Paduszyński. Zebraliśmy do tej pory ok. 100 tys. złotych; jeszcze nie są otwarte wszystkie puszki, więc jeszcze nie podam dokładnej kwoty. Potrzebujemy 70-80 tys. złotych, żeby ukończyć prace nad pomnikiem. Nie udało się tego monumentu odsłonić na 100-lecie niepodległości Polski, ale mamy nadzieję, że najpóźniej na 100-lecie Bitwy Warszawskiej pomnik zostanie odsłonięty  - tłumaczy. 

Monument to szabla z czarnego, szlifowanego marmuru, rozcinająca czerwony, surowy kamień, który ma przypominać, że od ataku poprowadzonego przez kapitana Pogonowskiego odwróciły się losy wojny polsko-bolszewickiej: Polacy przestali być w odwrocie, ale zaczęli wygrywać bitwy. Pomnik powstaje dzięki społecznej zbiórce pieniędzy. Monument ma stanąć na skwerze u zbiegu ulic Pogonowskiego i Legionów w Łodzi.


Zapomniany bohater


Kapitan Stefan Pogonowski to łodzianin, jeden z największych bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Zginął w nocy z 14 na 15 sierpnia 1920 roku, prowadząc atak I Batalionu 28. Pułku Strzelców Kaniowskich, którym dowodził, na wielokrotnie liczniejsze siły bolszewików, przechodzących niedaleko Warszawy przez lukę w polskiej linii obrony. Zaskoczeni Sowieci wpadli w panikę, zaczęli strzelać do siebie, wycofywać się.

Gen. Lucjan Żeligowski, dowódca dywizji, w której skład wchodził batalion porucznika Pogonowskiego twierdził, że atak żołnierzy Pogonowskiego zdecydował o wyniku bitwy, był jej punktem zwrotnym.

Stefan Pogonowski w okresie międzywojennym był czczony jako jeden z największych bohaterów wojny polsko-rosyjskiej 1919-1921. Po II wojnie światowej został całkowicie zapomniany.

Opracowanie: