Zabużanie otrzymają rekompensatę w wysokości 15% wartości nieruchomości utraconych po II wojnie światowej, ale nie więcej niż 50 tys. zł - zdecydował Senat. Zabużanie twierdzą, iż ustawa jest sprzeczna z konstytucją; chcą, by zajął się nią Trybunał Konstytucyjny.

Senatorowie nie zgodzili się na zwiększenie rekompensat z 15 do 30 proc. wartości utraconego mienia. Nie zgodzili się także na przyznanie dodatkowych odszkodowań dla tych osób, które już wcześniej otrzymały rekompensaty.

Przyjęliśmy zasadę, że powinni otrzymać taką rekompensatę, na jaką stać państwo - powiedział wiceminister infrastruktury Marek Bryx. Poinformował, że na odszkodowania przeznaczono ok. 1,7 mld zł. Roszczenia mają być regulowane od 2003 do 2007 roku.

Zabużanie chcą jednak większych rekompensat; twierdzą także, iż ustawa jest sprzeczna z konstytucją. Niewykluczone więc, że nowe prawo zostanie zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego.

Nie mogą tego wprawdzie zrobić sami zabużanie, ale na tym etapie legislacyjnym taką możliwość ma prezydent. Liczę może nie na samego prezydenta, co na prawników prezydenta, którzy oczywiście powinni być konsekwentni i konsekwentnie zawsze wtedy, kiedy widzą zdecydowane naruszenie konstytucji, reagują - mówi senator Robert Smoktunowicz, przeciwnik obecnego projektu.

Głównym zarzutem niekonstytucyjności przepisów jest wyłączenie z prawa ubiegania się odszkodowania osób, które nie mieszkają w Polsce, pomimo że nabyły ono takie prawo na mocy konstytucji już wcześniej. Dla samych zabużan nie dopuszczalne są także same warunki odszkodowań, jakie przewidział ustawodawca, m.in. zapis, że nie będzie to jednak gotówka, tylko zaliczka na zakup nieruchomości od państwa, chodzi głównie o PGR-y i tereny wojskowe.

Dodajmy, że dotychczas do Skarbu Państwa wpłynęły wnioski o rekompensaty opiewające na 14 miliardów złotych. Rząd twierdzi jednak, że państwa nie stać na ich realizację.

Według ustawy, prawo do rekompensat będą mieli ci, którzy spełnią łącznie trzy warunki: mieszkali 1 września 1939 r. w ówczesnej Polsce, posiadają obywatelstwo polskie i mieszkają na stałe w Polsce co najmniej od dnia wejścia w życie tej ustawy.

15:30