16 maja to Święto Straży Granicznej. Jednym z głównych zadań świętujących dziś strażników jest monitorowanie przejść granicznych. To okazja do zatrzymania osób, które próbują przewieźć do Polski nielegalny towar. W 2014 roku Straż Graniczna ujawniła przedmioty pochodzące z przemytu o łącznej wartości prawie 190 mln zł. Jak przyznają strażnicy w rozmowie z dziennikarzem RMF FM, wśród najbardziej oryginalnych pomysłów królują... zaskakujące sposoby przewożenia papierosów. Tylko w ubiegłym roku przemytnicy chowali je do butelek po mleku, akumulatorów czy nawet do ciasta! Oto krótki przegląd zaskakujących prób przemytu na polskich granicach oraz kulisów codziennej pracy strażników granicznych.

W ostatnich sposób pracy polskiej Straży Granicznej mocno się zmienił. Główna przyczyna to otwarcie części granic związane z wejściem Polski do strefy Schengen. Obecnie Straż Graniczna nie jest już tą samą formacją, którą była jeszcze 10 lat temu. Przystąpienie Polski do strefy Schengen w 2007 roku wymagało od Straży Granicznej wdrożenia wielu zmian zarówno prawnych, jak i organizacyjnych. Zmieniono struktury formacji na południowej i zachodniej granicy rekompensując zniesienie kontroli na granicy wewnętrznej działaniami na terytorium kraju i wzmacniając pion do spraw cudzoziemców i pion operacyjno-śledczy - mówi rzeczniczka prasowa Straży Granicznej, starszy chorąży Agnieszka Golias w rozmowie z dziennikarzem RMF FM Michałem Dobrołowiczem.

Do ważnej zmiany doszło przed rokiem. W maju 2014 roku w życie weszła znowelizowana Ustawa o cudzoziemcach, która dopełniła przeobrażenia formacji w służbę graniczno-migracyjną - tłumaczy Agnieszka Golias. Ustawa zdefiniowała nas jako jedyną w Polsce instytucję właściwą w zakresie rozpoznawania, zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji - dodaje. 

Patrolowanie granic

Jednym z ustawowych zadań Straży Granicznej cały czas jest zapobieganie, ujawnianie i zwalczanie przestępstw związanych z przekraczaniem granicy państwowej lub przemieszczaniem przez granicę państwową różnych towarów. Wartość ujawnionych papierosów pochodzących z przemytu wyniosła w 2014 roku ponad 74 mln złotych. Ponad dwukrotnie mniej mniej - wartość pojazdów osobowych i ciężarowych (28,3 mln). Naszym celem jest jednak nie tyle ujawnianie samych prób przemytu, ale przeciwdziałanie i zapobieganie im, bo jako formacja o charakterze policyjnym prowadzimy działania zmierzające do rozbicia grup przestępczych zajmujących się tym nielegalnym procederem - wyjaśnia starszy chorąży Agnieszka Golias. 

Przemyt w drzwiach

Jedna z rutynowych kontroli strażników granicznych z 2014 roku wykazała, że w drzwiach może zmieścić się aż 11000 paczek papierosów. Kontrabanda, którą znaleziono w lipcu 2014 r. znajdowała się w naczepie pojazdu, którym podróżowało dwóch mężczyzn. Podczas szczegółowej kontroli funkcjonariusze znaleźli blisko paczki papierosów bez akcyzy, które umieszczone były we wnętrzu 20 przewożonych przez nich drzwi. Wartość zatrzymanego towaru to około 130 000 złotych.

Tort papierosowy

Mandarynki, polewa czekoladowa i... papierosy. To przepis na ciasto świąteczne wykonane przez przemytników. Na swoich stronach internetowych podaje go Straż Graniczna. Porzucony tuż przy przejściu graniczny tort strażnicy znaleźli 17 grudnia ubiegłego roku. Funkcjonariusze z Placówki Straży Granicznej w Korczowej. Przemytnik, prawdopodobnie z obawy przed kontrolą, zrezygnował z próby przeniesienia go przez granicę. W środku tego nietypowego tortu ukryte było 45 paczek papierosów.

Papierosowe kreacje

Strażnicy graniczni dobrze pamiętają, jak w kwietniu ubiegłego roku w trakcie kontroli dokumentów kobiety oraz dwóch mężczyzn, uwagę funkcjonariusza Straży Granicznej z Rzeszowa-Jesionki zwrócił ich ubiór. Kobieta miała długą, obszerną spódnicę, a mężczyźni szerokie, zimowe kurtki. Już wkrótce okazało się, że mężczyźni ubrani są w specjalne, uszyte na miarę kamizelki z papierosowym wkładem, a kobieta w "papierosową halkę". Łącznie, z tych specyficznych kreacji funkcjonariusze wyjęli 307 paczek papierosów bez akcyzy.

230 psów i 8 koni

Żeby pracować w Straży Granicznej trzeba mieć co najmniej wykształcenie średnie, mniej niż 35 lat i polskie obywatelstwo. Nie można być karanym - mówi Agnieszka Golias. W Straży Granicznej pracuje ponad 18 tysięcy osób. Niemal jedna trzecia z nich to kobiety. Nie mamy problemu, w co ubrać się. Po prostu zakładamy mundur - śmieje się Agnieszka Golias. Strażnicy obsługują oni 72 przejścia graniczne, w tym 19 drogowych, 14 kolejowych, 1 rzeczne, 18 morskich i 20 lotniczych. W formacji pracuje też 230 psów i 8 koni, na których służbę pełni 33 funkcjonariuszy-jeźdźców. 

Spoczywa na nas ogromna odpowiedzialność, bo ochraniając zewnętrzna granicę UE odpowiadamy nie tylko za bezpieczeństwo Polski, ale całej Europy - mówi Agnieszka Golias odpowiadając na pytanie o to, czego można życzyć strażnikom granicznym z okazji ich święta. Chcielibyśmy zatem, aby nasze zaangażowanie w codzienną służbę budowało w świadomości Polaków poczucie spokoju i bezpieczeństwa, a Straż Graniczna była postrzegana jako formacja sprawna, skuteczna i nowoczesna, dobrze spełniająca swoje zadania - dodaje.