W czerwcu przewodnicząca w UE Portugalia planuje pierwsze od 2018 roku wysłuchanie Polski na posiedzeniu unijnych ministrów ds. europejskich w związku z łamaniem zasad praworządności w ramach procedury art. 7 traktatu UE - dowiedziała się dziennikarka RMF FM w Brukseli. Dzisiaj w portugalskiej Coimbrze odbywa się konferencja wysokiego szczebla nt. praworządności.
Konferencja nt. praworządności to pierwsza tego typu w historii UE - przekonuje portugalski dyplomata. To pokazuje, że praworządność jest bardzo istotna dla naszego przewodnictwa w UE - zapewnia.
Podczas konferencji głos zabiorą niektórzy ministrowie ds. europejskich krajów UE, eksperci prawa oraz komisarze odpowiedzialni za praworządności Vera Jourova oraz Didier Reynders. Jednak o sytuacji praworządności w Polsce unijni ministrowie na formalnym posiedzeniu nie rozmawiali od grudnia 2019 roku, gdy odbyło się wysłuchanie Węgier, a KE przedstawiła sytuację w Polsce. Przeszkodziła pandemia - wyjaśnia unijny dyplomata. Planowane przez kolejne prezydencje dyskusje o sytuacji w Polsce nie dochodziły do skutku. W związku z pandemią nie mogły odbywać się formalne, fizyczne posiedzenia unijnych ministrów ds. europejskich, dlatego między innymi nie kontynuowano procedury artykułu 7. traktatu UE (która może zakończyć się sankcjami).
Zobacz również:
Do tej pory odbyły się trzy wysłuchania Polski w ramach procedury art.7 . Wszystkie w 2018 roku (26 czerwca, 18 września i 11 grudnia). Zaplanowane przez Portugalię wysłuchanie byłoby więc czwartym. Oficjalna decyzja w sprawie wysłuchania Polski (i Węgier) zapadnie jednak później, gdy będzie przyjmowany porządek obrad ministrów ds. europejskich. Już czas najwyższy - mówi jeden z unijnych dyplomatów. Tym bardziej, że sytuacja praworządności w Polsce stale się pogarsza - dodaje. Jeden z dyplomatów UE ujawnił także, że kwestia praworządności w Polsce "zniknęła z radarów" także w związku z priorytetem, jakim jest dla UE ratyfikacja Funduszu Odbudowy. Chodziło o to, żeby nie stwarzać dodatkowych napięć i problemów - wyjaśnił.
Portugalia chce jednak przygotować grunt tak, aby Słowenia, która obejmuje przewodnictwo od lipca, mogła kontynuować już kwestie praworządności w "normalnym trybie". Chodzi o to, żeby kwestia praworządności nie została zamieciona pod dywan - mówi jeden z dyplomatów. W ostatnim czasie tę sprawę "ciągnął" raczej Parlament Europejski przyjmując kolejne rezolucje (na tematy Polski, sytuacji osób LGBT czy w sprawie aborcji). Komisja Europejska jest krytykowana przez eurodeputowanych za opieszałość w tej sprawie. Dotyczy to zwłaszcza Ursuli von der Leyen, która chce utrzymać dobre kontakty z premierem Mateuszem Morawieckim, bo między innymi eurodeputowanym PiS zawdzięcza swój wybór na stanowisko szefowej KE.
Część KE jest jednak bardzo zdecydowana, by nie odpuszczać w kwestii praworządności. Komisji zależy między innymi, by Fundusz Odbudowy nie dotyczył tylko kwestii gospodarczych, ale także wartości europejskich i praworządności. Bruksela będzie także przyglądać się jak kraje UE wychodzą z pandemii, czy nie odbywa się to kosztem demokracji. Kolejne raporty o praworządności we wszystkich krajach Unii Bruksela przedstawi w lipcu.
