"To jest dążenie do zawłaszczenia absolutnie wszystkiego. Z tego, co wiem nieoficjalnie, to narracja w PiS-ie jest taka, żeby przywrócić troszkę autorytarny, bardziej autorytarny system, żeby wykluczyć poprzednich uczestników życia publicznego" - powiedział w rozmowie z reporterem RMF FM Patrykiem Michalskim Paweł Kukiz. Lider Kukiz'15 odniósł się w ten sposób do informacji naszego dziennikarza o tym, że Prawo i Sprawiedliwość chce zlikwidować jednomandatowe okręgi wyborcze w wyborach samorządowych. Ma to być jedna z głównych zmian planowanych przez partię rządzącą w nowej ordynacji samorządowej. Ordynacja zakłada również wydłużenie do 5 lat kadencji prezydentów, wójtów, burmistrzów i radnych.
Patryk Michalski, RMF FM: Panie Pośle, dotarliśmy do zmian, które PiS chce wprowadzić w nowej ordynacji wyborczej, nad którą trwają pracę. Jedna z głównych to zlikwidowanie Jednomandatowych Okręgów Wyborczych w miastach, które nie są siedzibami powiatów. Politycy PiS mówią, że JOW-y nie są dobre dla demokracji...
Paweł Kukiz: Łamaniem demokracji i jej ograniczeniem byłby powrót do list partyjnych. Z całą pewnością JOW-y są atrybutem demokracji, bo obywatele wybierają nie partię polityczną, a człowieka, który przed nimi odpowiada, nie przed wodzem partii. Jeśli się nie sprawdzi, to obywatel go następnym razem nie wybierze. Natomiast w przypadku wyborów partyjnych, jeżeli dany delikwent będzie wierny wodzowi partii, to czy obywatel chce, czy nie, to zostanie wpisany na takim miejscu listy, że i tak będzie wybrany. To dotyczy wyborów samorządowych i parlamentarnych.
Dlaczego pana zdaniem PiS decyduje się na taki krok?
Nie mam wątpliwości, to jest dążenie do zawłaszczenia absolutnie wszystkiego. Z tego, co wiem nieoficjalnie, to narracja w PiS-ie jest taka, żeby przywrócić troszkę autorytarny, bardziej autorytarny system, żeby wykluczyć poprzednich uczestników życia publicznego. Ale niezależnie od intencji nie ma żadnych gwarancji, że ci "dobrzy PiS-owcy" za 2 lata, po opanowaniu wszystkich stanowisk, nie staną się jeszcze gorszymi od poprzedniej ekipy. Nie ma absolutnie żadnej zgody ruchu Kukiz’15 na zmianę ordynacji w samorządach, wywalenie stamtąd JOW-ów. Mało tego, Kukiz’15 proponuje wprowadzenie JOW-ów na wszystkich szczeblach samorządów, a szczególnie w Sejmikach Wojewódzkich.
Zobacz również:
Zamierza pan protestować przeciwko tym propozycjom PiS?
Nawet jeśli będę protestował, to nie skacząc po mównicy czy wycinając tam jakieś hołubce. Po prostu nie będę wspierał tego pomysłu PiS i legalnymi metodami będę próbował temu zapobiec.
Myśli pan, że będzie pan w stanie przekonać PiS do powstrzymania się od tej decyzji?
Nie ma jeszcze decyzji, która byłaby w 100 proc. pewna. Jeśli ten plan ogłosi prezes partii Jarosław Kaczyński, to zacznę się zastanawiać, co z tym fantem zrobić.
Nie jest pan zły na PiS? Ważny dla was punkt, czyli JOW-y mają zniknąć z samorządów, są usuwane za waszymi plecami?
JOW-y to jest jeden z kluczowych dla nas punktów, ich likwidacja z pewnością odbiłaby się na relacjach z PiS. Ale te relacje nie są szczególnie bliskie. Poparliśmy ok. ¼ ich projektów ustaw, które uznaliśmy za dobre z punktu widzenia interesu obywatelskiego. Zmiana ordynacji w samorządach i likwidacja JOW-ów nie jest dobra dla obywateli. No, jest dobra dla obywateli, którzy tworzą PiS i są powiązani przez funkcje w spółkach Skarbu Państwa i przez inne synekury. Przywracanie starej komunistycznej ordynacji do samorządów jest absolutnie złe. To jest rzut na stanowiska i chęć zawłaszczenia wszystkiego. Mamy doświadczenia systemu komunistycznego, gdzie była bardzo silna rola partii i upartyjnienie samorządów. Jestem ostatnią osobą, która chciałaby powtórki. Na to nie będzie naszej zgody.
Zobacz również:
Minister Mariusz Błaszczak powiedział dzisiaj, że ma poważne wątpliwości, co do istnienia JOW-ów, bo do głosu dochodzą ludzie, którzy mają pieniądze, jego zdaniem to wynaturzenie demokracji.
Niech sobie każdy to nazywa jak chce, ja swoje wiem. JOW-y dla mnie są atrybutem demokracji, państwa takie, jak: Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania, Francja, Japonia, Australia - tam istnieje ordynacja większościowa. Nie znam kraju na świecie, który posługiwałby się ordynacją proporcjonalną, czyli taką, jaka dzisiaj jest w Polsce, i byłby w czołówce. To zwykle przeciętniaki albo kraje uzależnione od wielkich mocarstw.
A jak ocenia pan inną propozycję zmian w ordynacji wyborczej, czyli wydłużenie kadencji do pięciu lat?
Wydłużenie kadencji do pięciu lat i dwukadencyjność to dobre pomysły. Są teraz stawiane zarzuty, że wprowadzenie dwukadencyjności narusza zasadę niedziałania prawa wstecz. Moim zdaniem tak nie jest, to tylko zastosowanie przesłanki negatywnej, to tylko techniczna zmiana, a nie jakieś naruszenie ładu prawnego.
