Prezentujemy zadania i przykładowe rozwiązania pisemnego sprawdzianu, który rozwiązywali szóstoklasiści. Przystąpiło do niego ok. 388 tys. uczniów w 12,8 tys. szkół podstawowych w całej Polsce. Uczestnictwo w sprawdzianie jest jednym z warunków ukończenia szkoły podstawowej. Uwaga, prezentowane przez nas rozwiązania są przykładowe.
Tekst do zadań od 1. do 5.
Wspomnienia Kazimierza Górskiego*
W czasach mojego dzieciństwa graliśmy w piłkę niezależnie od miejsca i pory roku. Jeśli tylko miałem w zasięgu buta coś, co przypominało piłkę, byłem gotów kiwać się, podawać, strzelać, aż do utraty tchu. Nieźle mi to widocznie wychodziło, skoro znalazłem stałe miejsce najpierw w klasowej drużynie, a następnie w szkolnej reprezentacji. Byłem w niej najmłodszym zawodnikiem.
– Gdybyś jeszcze ważył choć trochę więcej – westchnął uczeń najstarszej klasy, który pełnił funkcję kapitana, a zarazem trenera. Ustalał właśnie skład drużyny na mecz z naszym tradycyjnym rywalem – sąsiednią szkołą. Mnie jednak nie wystawił.
Dopiero gdy zarządzono dogrywkę, zadecydował:
– Rozbieraj się, zagrasz!
Gdy to usłyszałem, skrzydła wyrosły mi u ramion. Po chwili wbiegliśmy na boisko. Ja dreptałem na końcu, niski i szczuplutki.
– Co ten dzieciak tu robi?! – wrzasnął jakiś dowcipniś. Zawtórował mu śmiech na widowni. Zagotowało się we mnie.
– Poczekajcie – pomyślałem sobie – już ja wam pokażę dzieciaka.
Zaczęło się nie najlepiej, bo przy próbie przejęcia piłki dryblas wyższy ode mnie o głowę odepchnął mnie bezceremonialnie. Z trudem zdołałem utrzymać się na nogach.
– Nie poradzę sobie w bezpośrednim starciu z rosłymi przeciwnikami, muszę uciekać przed nimi z piłką – pomyślałem.
Wkrótce udał mi się manewr i niemalże przefrunąłem nad przeciwnikiem zachodzącym mi drogę. Popędziłem jak szalony przed siebie. Usiłował mi jeszcze przeszkodzić boczny obrońca, ale minąłem go również, a ponieważ byłem zbyt rozpędzony, znalazłem się w samym rogu boiska. Tuż za plecami miałem dwóch graczy przeciwnika. Zdecydowałem się na dośrodkowanie. Kolega idealnie mnie wyczuł i wystarczyło, że nadstawił głowę, by piłka przekroczyła linię bramkową. Był to,
jak się okazało, rozstrzygający gol.
Po zawodach kapitan podziękował mi w obecności innych, podkreślając z naciskiem, że przyczyniłem się do sukcesu naszej budy. Opisuję szerzej to zdarzenie, bo odegrało dość istotną rolę w mojej piłkarskiej karierze.
* Kazimierz Górski (1921 – 2006) – piłkarz, trener. Pod jego kierownictwem reprezentacja Polski odnosiła największe sukcesy. W plebiscycie czytelników tygodnika „Piłka Nożna” został uznany za
najlepszego polskiego trenera XX wieku.
Na podstawie: K. Górski, Pół wieku z piłką, Warszawa 1985.
1. Wspomnienia dotyczą czasów, w których Kazimierz Górski był
A. sławnym piłkarzem.
B. kapitanem szkolnej drużyny.
C. początkującym zawodnikiem.
D. trenerem polskiej reprezentacji.
2. Czym wyróżniał się Kazimierz Górski spośród zawodników swojej drużyny?
A. Uprzejmością wobec innych.
B. Agresywnym zachowaniem.
C. Drobną budową ciała.
D. Dużą siłą fizyczną.
3. Z której wypowiedzi narratora wynika, że jest on uczestnikiem zdarzeń?
A. Zdecydowałem się na dośrodkowanie.
B. Ustalał właśnie skład drużyny na mecz.
C. Był to, jak się okazało, rozstrzygający gol.
D. Zawtórował mu śmiech na widowni.
4. „Gdy to usłyszałem, skrzydła wyrosły mi u ramion.” W tym zdaniu narrator mówi o
A. strachu i chęci ucieczki.
B. radości i chęci działania.
C. zdumieniu i niedowierzaniu.
D. gniewie i pragnieniu rewanżu.
5. Kazimierz Górski został uznany za najlepszego polskiego trenera XX wieku przez
A. kolegów ze swojej drużyny.
B. działaczy sportowych.
C. reprezentację Polski.
D. czytelników „Piłki Nożnej”.
Tekst do zadań 6. i 7.
Określenie „bieg maratoński” pochodzi od nazwy miejscowości w Grecji. Pod Maratonem w 490 r. p.n.e. Grecy stoczyli zwycięską bitwę z Persami. Armia perska wycofała się, pozostawiając na placu boju kilka tysięcy poległych. Po bitwie Grecy wysłali do Aten posłańca, by ogłosił zwycięstwo. Według legendy zdołał on przebiec całą drogę (około 40 km), przekazał Ateńczykom radosną wiadomość i zmarł z wyczerpania.
Na pamiątkę tego wydarzenia bieg na dystansie odpowiadającym odległości z Maratonu do Aten włączono do programu pierwszych nowożytnych igrzysk w Atenach w 1896 r. Od tej pory maraton stał się dyscypliną olimpijską.
Na podstawie: http://pl.wikipedia.org
6. Sformułowanie „według legendy” oznacza, że bieg i śmierć posłańca
A. nigdy nie miały miejsca.
B. zdarzyły się w innym czasie.
C. dotyczą innego miejsca.
D. mogą być zmyślone.
7. Wskaż tytuł najlepszy dla całego tekstu.
A. Bieg maratoński
B. Bitwa pod Maratonem
C. Igrzyska nowożytne
D. Dyscypliny olimpijskie
8. Na igrzyskach w Londynie dystans maratonu zwiększono o 2,195 km.
Ile to metrów?
A. 21950 m
B. 2195 m
C. 219,5 m
D. 2,195 m
9. Uczestnicy biegu startowali co dwie minuty. Pierwszy zawodnik wystartował
o godzinie 9.05, a ostatni o 9.37. Ilu zawodników wzięło udział w biegu?
A. 15
B. 17
C. 32
D. 42
Tekst do zadań od 10. do 13.
Tadeusz Kubiak
Łyżwiarka
Już skoczyła na lód.
Już łyżwami błysnęła.
Już – po lodzie jak szkło –
niczym strzała pomknęła.
Już jest tu, już jest tam,
wzięła wiraż i hejże!
śmiałym susem na wprost –
niby piórko najlżejsze.
Ledwie ziemi dotyka.
Nie łyżwiarka, a – ptak!
Tańczy w rytmie walczyka
pierwszy takt,
drugi takt,
trzeci takt.
I już znowu pomknęła,
oto w lewo i – w prawo...
Zgrzyta lód.
Istny cud...
Brawo!
10. W opisie występu łyżwiarki poeta zwraca uwagę przede wszystkim na
A. kolory.
B. kształty.
C. dźwięki.
D. ruchy.
11. W wierszu występują porównania. Służą one przedstawieniu łyżwiarki
oraz uwydatnieniu cech
A. lodu.
B. łyżew.
C. ziemi.
D. ptaka.
12. Które sformułowanie oddaje rytmiczność ruchów łyżwiarki?
A. ledwie ziemi dotyka, nie łyżwiarka, a ptak
B. pierwszy takt, drugi takt, trzeci takt
C. śmiałym susem na wprost
D. niczym strzała pomknęła
13. Łyżwiarka wzbudza w poecie
A. niechęć.
B. litość.
C. zachwyt.
D. zawiść.
14. Która z figur ma kształt trójkąta prostokątnego równoramiennego?
15. Boisko ma kształt prostokąta o wymiarach 45 m i 90 m.
Ile metrów kwadratowych ma to boisko?
A. 4050
B. 2025
C. 270
D. 135
16. Na planie prostokątnego boiska zamalowano część powierzchni, na której
zostanie wymieniona nawierzchnia. Na jakiej części boiska zostanie wymieniona nawierzchnia?
A.1/2
B. 2/3
C. 1/3
D. 3/4
17. Zawodnicy jednej drużyny wzięli ze skrzynki 5 butelek wody mineralnej,
a zawodnicy drugiej drużyny dwa razy więcej. Ile butelek wody zostało w
skrzynce? Do rozwiązania tego zadania brakuje informacji, ile butelek wody
A. może pomieścić skrzynka.
B. wzięli zawodnicy drugiej drużyny.
C. wzięli razem zawodnicy jednej i drugiej drużyny.
D. było w skrzynce, zanim zaczęli je brać zawodnicy.
Tabela do zadań od 18. do 20.
Terminy ferii zimowych w roku szkolnym 2009/2010
Termin ferii Województwa
18 – 31 stycznia kujawsko-pomorskie, lubuskie, małopolskie,
świętokrzyskie, wielkopolskie
25 stycznia – 7 lutego podlaskie, warmińsko-mazurskie
1 – 14 lutego dolnośląskie, mazowieckie, opolskie,
zachodniopomorskie
15 – 28 lutego lubelskie, pomorskie, śląskie, łódzkie, podkarpackie
18. Uczniowie z województwa łódzkiego rozpoczęli ferie zimowe później niż
uczniowie z województwa małopolskiego o
A. 1 tydzień.
B. 3 tygodnie.
C. 4 tygodnie.
D. 5 tygodni.
19. W ilu województwach uczniowie mieli ferie w ostatnim tygodniu stycznia?
A. W dwóch.
B. W pięciu.
C. W siedmiu.
D. W dziewięciu.
20. Uczniowie z województw mazowieckiego i podlaskiego uczestniczyli podczas
swoich ferii zimowych we wspólnej trzydniowej wycieczce. Kiedy odbyła się ta
wycieczka?
A. Od 29 do 31 stycznia.
B. Od 3 do 5 lutego.
C. Od 6 do 8 lutego.
D. Od 9 do 11 lutego.
21. Maksymalną długość nart dla skoczka oblicza się, mnożąc wzrost zawodnika
przez 1,46. Oblicz maksymalną długość nart dla zawodnika o wzroście 1,5 m.
Wynik wyraź w centymetrach.
Zapisz wszystkie obliczenia.
Odpowiedź: …………………………………………………………………………………. .
22. Podczas meczu koszykówki Paweł trafił do kosza 5 razy, Leszek miał 2 razy
więcej trafień niż Paweł, a Zbyszek o 3 mniej niż Paweł i Leszek razem. Ile razy
trafił do kosza Leszek, a ile Zbyszek?
Odpowiedź: Leszek trafił do kosza ……… razy, a Zbyszek ………. razy.
23. Na planie w skali 1 : 50 000 trasa wyścigu ma długość 16,4 cm. Ile kilometrów mają do pokonania uczestnicy wyścigu?
Zapisz wszystkie obliczenia.
Odpowiedź: ………………………………………………………………………………….. .
24. Przy zakupie roweru na raty pierwsza wpłata wyniosła 176 zł. Pozostała do zapłaty kwota została rozłożona na 12 rat po 52 zł. Za ten sam rower kupiony za
gotówkę zapłacono tylko 4/5 ceny roweru kupionego na raty. Ile złotych kosztował
rower kupiony za gotówkę?
Zapisz wszystkie obliczenia.
Odpowiedź: ………………………………………………………………………………….. .
25. Pomyśl o kimś, kto odniósł sukces. Opisz, co osiągnął i opowiedz, jak do tego
doszedł.
