„Nie oczekiwałbym, że w expose zaproponowane zostaną konkretne rozwiązania, w jaki sposób poradzić sobie z problemem w polskim górnictwie” – mówi w rozmowie z dziennikarzem RMF FM Krzysztofem Berendą Jakub Borowski, główny ekonomista banku Crédit Agricole. I dodaje: „Pomysł na górnictwo nie będzie sprowadzał się do upychania górników w różnych spółkach, ale…”

Krzysztof Berenda: Mamy za sobą expose pani premier. Bardzo dużo obietnic. Więcej pieniędzy dla rolników, na budowanie żłobków, darmowe studia zagraniczne, pieniądze na poręczanie eksportowe, na wspieranie przedsiębiorstw - w ogóle brzmi strasznie drogo. Tak jest?

Jakub Borowski, główny ekonomista banku Crédit Agricole: Jeszcze musimy poczekać na szczegóły tych rozwiązań i precyzyjną informację na temat tego, kiedy one będą wchodzić w życie. Pamiętajmy, że część z tych rozwiązań obliczona jest na wiele lat. Część ma wejść w życie, tak wynikało z expose, dopiero w roku 2016. W sumie jeśli się te kwoty złoży, to zapewne będziemy mieć do czynienia ze wzrostem wydatków rzędu kilku miliardów złotych i przy założeniu, że Polska gospodarka nie zejdzie ze ścieżki wzrostu gospodarczego i będą rosły dochody budżetowe, to są to kwoty, które mieszczą się w ramach możliwości budżetowych. W tej perspektywie wieloletniej oczywiście.

Czyli jako ekonomista jak pan to ocenia? Dobry efekt niskim kosztem, czy raczej takie obiecywanie, podkręcanie tych obietnic, różnych planów?

Każde z tych działań trzeba oceniać osobno. Urlopy rodzicielskie dla osób, które do tej pory nie mogły z nich korzystać to z jednej strony dobre rozwiązanie, bo to..

Czyli dla bezrobotnych między innymi.

..dla bezrobotnych, dla studentów, które przybliża nas do sprawiedliwości, do rozwiązania bardziej sprawiedliwego. Z drugiej strony to jest rozwiązanie, które z pewnością trochę będzie kosztować. Oczywiście też rodzi ten znak zapytania czy chcemy akurat kierować środki publiczne właśnie na ten obszar, czy jesteśmy przekonani, że to jest rozwiązanie, które najlepiej w danych warunkach, polskich warunkach, będzie promować dzietność. Inne rozwiązania moim zdaniem są mniej kontrowersyjne. Dobrym pomysłem jest wzmocnienie Banku Gospodarstwa Krajowego i tych programów, które zwiększają dostęp małych przedsiębiorstw, takich które mają problem z uzyskaniem kredytów w bankach komercyjnych, Do dofinansowania z tych przedsiębiorstw również, to jest to novum, które mają eksportować w przyszłości, to dobry pomysł. Natomiast co do zasady zgadzam się w tym expose było widać duży nacisk na sprawy socjalne. Wydaje mi się, że premier Kopacz po prostu uznała, że w sytuacji, w której to toczenie globalne jest niepewne, mamy do czynienia jednak z wyraźnym pogorszeniem koniunktury w strefie, mamy do czynienia z utrzymującym się konfliktem ukraińsko-rosyjskim, to są czynniki które stanowią ryzyko dla naszego wzrostu gospodarczego w najbliższych kwartałach, no i taki nacisk na sprawy socjalne. On najprawdopodobniej był motywowany właśnie tą sytuacją.

W trakcie expose pani premier padło także słowo restrukturyzacja w odniesieniu do górnictwa. To jest zapowiedź jakiejś reformy, zwolnień, sprawienia, że kopalnie zaczną być rentowne, ale kosztem ludzi też?

Nie oczekiwałbym, że w expose zaproponowane zostaną konkretne rozwiązania, w jaki sposób poradzić sobie z problemem w polskim górnictwie. Natomiast rzeczywiście to, że w expose znalazło się słowo restrukturyzacja, to nie jest przypadek. To oznacza, że ten pomysł na górnictwo nie będzie sprowadzał się do upychania zatrudnionych w tym sektorze górników w różnych spółkach, ale że jednak on będzie podejmował działania zbliżającego do tego, żeby stopniowo uczynić ten sektor bardziej rentownym a to się w pewnym stopniu przynajmniej sprowadza do zmniejszenia zatrudnienia. Oczywiście istotne będą szczegóły, ale sama ta zapowiedź jest istotna.

Jeżeli spróbujemy ocenić efekt końcowy, powiedzmy w takim średnim, w takim dalszym terminie. Czy te propozycje mogą sprawić, że my rzeczywiście będziemy mówiąc najprościej bogatsi, poczujemy, że nam się żyje lepiej, że mamy więcej w portfelu?

Myślę, że te propozycje jeśli będą miały przełożenie korzystne to mogą mieć przełożenie korzystne na dzietność i to z punktu widzenia sytuacji gospodarczej w Polsce jest istotne, bo sytuacja demograficzna w Polsce jest niekorzystna. Natomiast pamiętajmy też, że bardzo wiele instrumentów, które mają korzystny wpływ na długofalowy wzrost gospodarczy w Polsce i na naszą sytuację materialną w dłużej perspektywie nie były w ogóle wymieniane w tym expose a one będą realizowane. Część byłą wymieniana, bo to są inwestycje w infrastrukturę, o tym wiemy, wspomniane środki Banku Gospodarstwa Krajowego na akcję kredytową dla małych firm. Też wiemy, że mamy na przykład cały program wzmacniania polskiej innowacyjności, który będzie realizowany w najbliższych latach ze środków unijnych, inteligentny rozwój i on będzie tym czynnikiem, który będzie poprawiał perspektywy sytuacji gospodarczej w Polsce w dłuższej perspektywie. Natomiast on jest mało spektakularny, on jest mało sexy w związku z tym też trochę nie dziwi, że się nie znalazł w expose.