Łyk zimnej lemoniady czy lodowe desery, które pomagają pokonać sezonowe upały – tyle wystarczy, aby pojawił się ostry i przeszywający ból w zębach. Mowa o nadwrażliwości, która szczególnie często dokucza nam latem. Dlaczego?

Latem zęby cierpią bardziej

Jeśli na samą myśl o gałce lodów w upalny dzień rzednie ci mina, to prawdopodobnie należysz do klubu zębowych "wrażliwców". Nieprzyjemny, kłujący ból świadczący o nadwrażliwości zębów na ogół towarzyszy właśnie spożywaniu zimnych lub gorących produktów spożywczych, a także słodkich przekąsek. Choć dolegliwość nie jest zależna od pory roku, to faktem jest, że w ciepłe dni częściej sięgamy po lody i zimne napoje, a to skutkuje bolesnymi doznaniami.

Nadwrażliwość to dość powszechna przypadłość, której najczęstszym powodem jest zła higiena jamy ustnej i gromadzący się kamień nazębny. Gdy nie jest on usuwany u stomatologa, zaczyna uciskać dziąsła, powodować ich cofanie się i odsłonięcie korzenia zęba, który nie jest pokryty szkliwem chroniącym zębinę przed bodźcami zewnętrznymi. Zębina to jedna z tkanek zęba zbudowana z sieci kanalików przewodzących bodźce zewnętrzne do miazgi, czyli bogato unerwionej tkanki. Reakcją na podrażnienie tych obszarów, jest właśnie nadwrażliwość, która objawia się ostrym, nagłym bólem. Choć trwa on zazwyczaj krótko, to powraca regularnie, obniżając komfort naszego życia - mówi lek. stom. Monika Stachowicz.

Inne przyczyny nadwrażliwości zębów to m.in. zbyt mocne szczotkowanie, próchnica, ukruszenie zęba, zgrzytanie zębami czy nawet dieta bogata w produkty o wysokiej kwasowości, które osłabiają szkliwo zębowe.

Ze względu na naturę dolegliwości wystarczy niewielki bodziec zewnętrzny, by zrujnować spokojny wypoczynek podczas letniego urlopu.

Oto kilka wskazówek, które osoby cierpiące na nadwrażliwość zębów powinny wziąć pod uwagę wybierając się na wakacje:

Dmuchaj na zimne!

Jednym z najczęstszych bodźców, na który uskarżają się osoby z nadwrażliwością zębów są zimne produkty. Lato może być dla nich szczególnie bolesne, ponieważ to wtedy spożywamy najwięcej zimnych smakołyków i napojów. Chłodna lemoniada, lody, sorbety, wakacyjne koktajle czy smoothie nie smakują już tak dobrze, gdy wywołują atak przeszywającego bólu.

Ogranicz kwaśne potrawy i napoje

Lato to sezon pikników, podczas których z chęcią pałaszujemy ulubione potrawy. Gdy dokucza nam nadwrażliwość zębów w szczególności powinniśmy uważać na słodycze, soki ze świeżo wyciskanych owoców cytrusowych, napoje gazowane, izotoniczne, energetyzujące czy wino, które są produktami o niskim pH. Jeśli lubimy sobie pofolgować zajadając dania na bazie pomidorów, np. pizzę lub makarony z sosem pomidorowym, również miejmy się na baczności. Spożywając tego typu produkty, pamiętajmy, aby po ich zjedzeniu przepłukać usta wodą oraz nie szczotkować zębów przez ok. 15 minut, w innym wypadku możemy naruszyć rozmiękczone kwasami szkliwo.

Wszystkie produkty o niskim pH, czyli na poziomie pH 5,5 i mniej, mogą nasilać nadwrażliwość zębów. Powód jest prosty - osłabiają zewnętrzną, zmineralizowaną tkankę zęba chroniącą ząb, czyli szkliwo, pod którym znajduje się wrażliwa zębina. Proces ten nazywamy erozją szkliwa - wyjaśnia ekspert.

Z tego względu lepiej pałaszować  produkty o neutralnym lub alkalicznym pH, np. papaję, arbuza, melona, seler, szpinak, kalafior, świeże ogórki, bataty, jagody, banany oraz popijać niegazowaną wodę, zieloną herbatę czy yerbę mate.

Spakuj odpowiednią pastę do walizki

Nadwrażliwe zęby nie lubią mocnego szczotkowania, bo w ten sposób możemy doprowadzić do recesji, czyli cofnięcia się dziąseł, które odsłonią zębinę. Dlatego do mycia zębów używajmy szczoteczki z miękkim włosiem i przy szczotkowaniu stosujmy technikę wymiatającą (polega na przyłożeniu szczoteczki do linii styku dziąseł i zębów pod kątem 45 stopni i przesuwaniu włosia od dziąsła w dół właśnie ruchem wymiatającym). Do wakacyjnej walizki zapakujmy także nitkę dentystyczną, płyn do płukania jamy ustnej zawierający fluorek oraz odpowiednią pastę. Jak wybrać tę ostatnią?

Wybierzmy pastę z fluorem przeznaczoną do zębów nadwrażliwych, np. z mniejszą zawartością środka ściernego. Moc ścierania pasty jest wyrażona na opakowaniu skrótem RDA, który w tym przypadku powinien być niski, najlepiej aby wynosił ok. 30. Z tego względu unikajmy tez past wybielających czy dla palaczy, ponieważ mogą być zbyt inwazyjne dla szkliwa i pogłębiać problem - radzi stomatolog. 

Przy wyborze produktów do higieny jamy ustnej zwróćmy też uwagę, aby posiadały składniki, które pomogą znieść wrażliwość zębów: Powinny zawierać substancje, które wzmacniają szkliwo, uszczelniają i zamykają kanaliki zębinowe, tworząc rodzaj bariery np. przed działaniem kwasów z pożywienia. Do takich substancji należą związki fluoru, np. fluorek cyny, aminofluorki, arginina, która posiada zdolność neutralizowania związków kwaśnych, a także związki potasu takie jak azotan potasu, obniżające wrażliwość na ból - wymienia dr Stachowicz.

Odwiedź stomatologa przed wyjazdem

Gabinet stomatologa warto odwiedzić przed wyjazdem nie tylko, aby doradzić się, jakie produkty pomogą zredukować nadwrażliwość, ale także aby skorzystać ze specjalistycznych zabiegów. W przypadku kamienia nazębnego, higienistka stomatologiczna usuwa go podczas zabiegu skalingu i piaskowania, taką procedurę warto wykonać raz na pół roku. Co poza tym?

Aby zredukować nadwrażliwość możemy pokryć powierzchnię zębów pacjenta preparatami fluorkowymi. Fluor remineralizuje zęby i zabezpiecza je przed działaniem czynników zewnętrznych, w tym m.in. kwasów. W przypadku odsłoniętych szyjek zębowych można zastosować środki na bazie żywic, które zamkną kanaliki zębinowe i w ten sposób zniosą nadwrażliwość. Co więcej, odsłonięte korzenie można pokryć wypełnieniem na bazie kompozytu. Możliwości jest więc wiele  - mówi ekspert.

Uważaj na baseny

Chcesz się schłodzić w gorący wakacyjny dzień? Wizyta na basenie może być ryzykowna. To z powodu chloru, którego wysokie stężenie w wodzie rozmiękcza szkliwo zębów, nasila dolegliwości bólowe i sprawia, że zęby są bardzo wrażliwe. Skorzystanie raz na jakiś czas z basenu nie powinno być problemem, ale regularne pływanie i treningi z otwartymi ustami, kiedy zęby mają bezpośredni kontakt z chlorem - już tak. Po wyjściu z basenu umyjmy zęby dopiero po kwadransie, możemy także przepłukać je wodą i sięgnąć po gumę do żucia bez cukru, która unormuje poziom pH w jamie ustnej.

Pamiętajmy także, że chlorowana woda występuje nie tylko na basenach czy w aquaparkach, ale także na publicznych kąpieliskach, basenach hotelowych czy przyszpitalnych. Inną opcją jest poszukanie pływalni, gdzie chlor znajduje się w dużo niższym stężeniu i dodatkowo woda filtrowana jest za pomocą bardziej bezpiecznego ozonu. 

Opracowanie: